ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه تطبیقی مبنای مسئولیت مدنی در کامن لا و حقوق ایران با توجه ویژه به مسئولیت امین
از نوشته های کامن لا و حقوق داخلی چنین برمی آید که نمی توان همواره، مبنای واحدی را برای مسئولیت مدنی وبالتبع، مسئولیت امین پذیرفت. مسئولیت مبتنی بر تقصیر، مسئولیت محض و مسئولیت عینی مفاهیمی هستند که دربحث از مبنای مسئولیت مدنی به طور کلی شرح داده شدهاند. اما به نظرمی رسد مسئولیت محض را نمیتوان دارای یک مبنای مستقل برای مسئولیت مدنی دانست. مسئولیت مبتنی بر تقصیر نیز ریشه در استناد خساراتِ وارده به عامل زیان دارد و فیالواقع، تقصیر اصالتی ندارد. در مقابل، مسئولیت عینی میتواند دارای یک مبنای مستقل باشد. البته ذکر این مفاهیم، لزوماً به منزله وجود آنها درهر دو نظام حقوقی مذکور نیست اما شواهد زیادی حکایت از قرابتِ قابل تأملِ مبنای مسئولیت در این دو نظام دارد. از حیث عملکرد می توان گفت حقوق داخلی دربرخورد با نقض وظایف از ناحیه امین، با لحاظ مسئولیت عینی، در مقایسه با کامن لا که در سختگیرانه ترین حالت، مسئولیت محض راپذیرفته، موفق تر است.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1524_80699b8640a60cc94b328c89dc13098c.pdf
2020-03-20
1
26
10.22091/csiw.2020.4649.1632
مسئولیت امین
تقصیر
مسئولیت محض
مسئولیت عینی
محمدباقر
پارساپور
parsapour@modares.ac.ir
1
دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس
LEAD_AUTHOR
سیداحمد
حسینی
ahmadhosseini.1390@gmail.com
2
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
آخوند خراسانی، شیخ محمدکاظم،1406ق، حاشیه المکاسب، تهران، وزارت فرهنگ و انتشارات اسلامی، چ1.
1
2. بهجت فومنی، محمدتقی، بیتا، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات شفق، چ2.
2
3. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1396ش، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش، چ30.
3
4. حسینی روحانی قمی، سیدمحمدصادق، 1376ق، منهاج الفقاهه، بیجا، ج3.
4
5. حسینی، سیدمیرعبدالفتاح، 1417ق، العناوین الفقهیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ج2.
5
6. حلی، ابومنصور جمالالدین حسن بن یوسف بی مطهر، بیتا، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، قم، مؤسسه الامام الصادق (ع)، ج5.
6
7. -----------------------------------، 1414ق، تذکره الفقها، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، چ1، ج13.
7
8. دارابپور، مهراب، 1387ش، اصول کلی مسئولیت مدنی در سیستم حقوقی انگلستان، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، ش 44 و 45.
8
9. رشتی، میرزا حبیب ا...، بیتا، کتاب الغصب، بیجا.
9
10. زراعت، عباس، 1392ش، تحریرالعناوین (قواعد فقه به زبان ساده)، تهران، انتشارات جنگل، چ1.
10
11. سبحانی، جعفر، درس خارج فقه، قواعد فقهیه، بررسی قاعده «علی الید ما أخذت حتی تؤدیه» مورخ 21/10/92. مدرسه فقاهت: http://bit.ly/ 2AebUhr.
11
12. صفایی، سیدحسین، 1397ش، حقوق بیع بینالمللی بررسی کنوانسیون بیع بینالمللی1980 با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، تهران، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چ8 .
12
13. صفایی، سید حسین و رحیمی، حبیبا...، 1398ش، مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، تهران، انتشارات سمت، چ12 .
13
14. -----------------------------، 1397ش، مسئولیت مدنی تطبیقی، تهران، شهردانش، چ1.
14
15. فاضل موحد لنکرانی، محمد، 1387ش، تفصیل الشریعه، قم، مرکز فقه ائمه الاطهار(ع)، چ1.
15
16. قمی، میرزا ابوالقاسم، بیتا، جامعالشتات فی اجوبه السوالات، بیجا، ج2.
16
17. کاتوزیان، امیرناصر، 1395ش، الزامهای خارج از قرارداد: «قواعد عمومی»، تهران، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، چ14، ج1.
17
18. -------------، 1398ش، دوره مقدماتی حقوق مدنی، وقایع حقوقی مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات گنج دانش، چ3.
18
19. محقق داماد، سید مصطفی، 1398ش، قواعد فقه بخش مدنی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چ52.
19
20. معتمدی، جواد و گوهریان، جواد، 1390ش، بررسی ضمانت اجراهای غصب در نظام حقوقی کامنلا، ماهنامه کانون، ش117.
20
21. مؤمنی، عابدین،1380ش، قاعده مایضمن بصحیحه یضمن بفاسده، نشریه مقالات و بررسیها، دوره سی و چهارم، دفتر 69.
21
22. موسوی الخمینی، روح الله، 1392 ش، تحریرالوسیله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چ1، ج2.
22
23. موسوی خویی، سیدابوالقاسم، مقرر: میرزا محمد علی توحیدی تبریزی، 1377ق، مصباحالفقاهه، قم، مکتبه الداوری، ج3.
23
24. نجفی، محمد حسن، 1981م، جواهرالکلام، بیروت، دارالاحیاءالتراث العربی، چ3، ج37.
24
25. وحدتی شبیری، سیدحسن، 1385ش، مبانی مسئولیت مدنی قراردادی(مطالعه نطبیقی در حقوق و فقه)، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چ1.
25
26. Bridge, M. (2015), Personal Property Law, United Kingdom: Oxford University Press, 4th Ed.
26
27. Clarke, A. Kohler, p. (2005), Property Law Commentary and Materials, United Kingdom: Cambridge University Press, 1st Ed..
27
28. Cooke, E. (2007), Modern Studies in Property Law (volume 4),United Kingdom: Hart Publishing, 1st Ed.
28
29. Dobson, P. (1991), Charlesworth’s Business Law, United Kingdom: Sweet and Maxwell, 15th Ed.
29
30. Garner, B, A. (editor in chief). (2004), Black's Law Dictionary,United States: Thomson West, 8th Ed.
30
31. Helmholz, R, H. (1992), "Bailment Theories and the Liability of Bailees: The Elusive Uniform Standard of Reasonable Care," Kansas Law Review. vol41.
31
32. Hudson, A. (2004), New Perspectives on Property Law,Obligations and Restitution,United Kingdom: Cavendish Publishing Limited, 1st Ed.
32
33. Mann, R, A. Roberts, B, S. (2010), Essentials of Business and the Legal Environment ,United States: South-Western Cengage Learning, 10th Ed.
33
34. Mayer, D. Warner, D, M. Siedel, G, J. Lieberman, J, K.( 2012), The Law, Sales and Marketing,United States: M.D University College, 1st Ed.
34
35. Miller, R, L. Cross, F, B. (2001), The Legal and E-Commerce Environment Today: Business in the Ethical, Regulatory, and International Setting, United States: South Western Publishing Company, 6th Ed.
35
36. Miller, R, L. Jentz, G, A. (2010), Fundamentals of Business Law: Summerized Cases,United States: South-Western Cengage Learning, 8th Ed.
36
37. Newman, C, M. (2015), "Bailment and the Property/Contract Interface," George Mason University Legal Studies Research Paper Series.
37
38. Vera Bermingham, M, A. (2005), Tort in A Nutshell,United Kingdom: Sweet & Maxwell, 2nd Ed.
38
39. Zimmermann, R. (1990), The Law of Obligations,South Africa: Rustica Press, 1St Ed.
39
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه تطبیقی فرزندخواندگی بین المللی در حقوق ایران، فرانسه و آلمان
کنوانسیون حقوق کودک 1989 تاکید دارد که دولت ها باید در راستای منافع عالیه کودکان اقدام کنند. بر اساس این کنوانسیون هر کودک حقوق اساسی ویژه ای شامل حق زندگی، حق نام و هویت، حق روابط خانوادگی و حق ارتباط با پدر و مادر حتی در صورت جدایی از آنها را دارد. امروزه علیرغم عضویت اکثر کشورها در کنوانسیون حقوق کودک، در مورد ماهیت فرزند خواندگی بین المللی، منافع عالیه فرزند خوانده و صلاحیت متقاضی فرزند خواندگی تشابهات و تفاوت هایی در بین کشورها وجود دارد. در تحقیق اخیر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی با مرور مختصری بر موضوع فرزند خواندگی بین المللی در قوانین جمهوری اسلامی ایران،فرانسه و آلمان به این نتیجه می رسیم که علیرغم تفاوت در عنوان "فرزند خواندگی" و تحت تاثیراسناد بین المللی، این کشورها تا حد زیادی بویژه در مورد فرزند خواندگی ساده یا ناقص ، قواعد یکسانی را اتخاذ کرده اند، لیکن در مورد فرزند خواندگی بین المللی علیرغم پیش بینی قواعد معین در حقوق فرانسه و آلمان این نهاد در حقوق ایران هنوز با سکوت قانونگذار روبروست. به نظر می رسد امکان پذیرش این نهاد در قوانین ایران با رعایت موازین اسلامی با درج راهکارهایی برای پذیرش پدرخوانده یا مادر خوانده مسلمان واجد شرائط برای کودکان بی سرپرست مسلمان و پدر خوانده یا مادر خوانده اهل کتاب واجد شرائط برای برای کودکان بی سرپرست اهل کتاب در چارچوب مقررات موجود و مصالح عالیه کودک وجود دارد.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1522_7d3f13b29d1a795a2f5c1181b503843a.pdf
2020-03-20
27
58
10.22091/csiw.2020.4327.1564
سرپرستی
فرزندخواندگی
قانون مدنی فرانسه
قانون مدنی آلمان
کنوانسیون حقوق کودک
هویت
منوچهر
توسلی نائینی
tavassoli2000f@yahoo.com
1
دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
1) ارفع نیا، بهشید ، جرفی، هادی،1391 ش، وضعیت حقوقی فرزند خواندگی در حقوق ایران ، مقررات بینالمللی و تعارض قوانین، فصلنامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، دوره 8، ش 28. 2) امامی، اسدالله، 1379ش، فرزند خواندگی در حقوق فعلی ایران، پژوهش های فلسفی-کلامی، ش 3. 3) توسلی نائینی،منوچهر، 1388ش، فرزند خواندگی در کنوانسیون حقوق کودک 1989 و مقایسه آن با حقوق ایران، مجله حقو ق ، دوره سی و نهم - ش 4 . 4) ----------------، 1391ش ، فرزند خواندگی ، مطالعه تطبیقی در فقه امامیه، حقوق ایران و فرانسه، مجله دادرسی ، فروردین و اردیبهشت 1391 ، ش 91.
1
5) حسینی، حمید ، بوذری، سپیده ، آلاله، آمنه ،1394ش، تهران،فرزندخواندگی و ابعاد حقوقی آن ،نشرآوای نور. 6) دارایی، محمد هادی، ناصر، مهدی،رضایی، مجید،1398ش، بازپژوهی در تحلیل ابعاد فقهی و حقوقی ازدواج با فرزندخوانده، با رویکردی بر نظرات امام خمینی(ره)، مبانی فقهی حقوق اسلامی ، بهار و تابستان ، ش 23.
2
7) رزاقی، رضا، 1395ش، خانواده های فرزند پذیر: ضرورتی نوین درپژوهشهای حوزه رفاه اجتماعی، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال شانزدهم، ش 60.
3
8) رضوانی مفرد، احمد، ظفری، مژده، 1394ش، تحول در نظام حقوقی حمایت از کودکان بدون سرپرست، دانش حقوق مدنی ،ش 8.
4
9) روشن، محمد، غدیری، ماهرو، 1392ش، فرزندخواندگی و حق بر خانواده در پرتو مصالح عالیه کودک، تحقیقات حقوقی ، ویژه نامه ش 14. 10) زرگوش نسب، عبدالجبار، باقری، پرویز،1398ش، واکاوی فرزندخواندگی درنظام حقوقی اسلام،انگلستان و آمریکا، پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب ، ش 19.
5
11) صالحی، حمیدرضا، باقری مطلق، نرگس، 1395ش، مطالعه تطبیقی فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران و فرانسه با رویکردی بر قانون حمایت ازکودکان بی سرپرست 1353 ، دو فصلنامه علمى ـ ترویجى فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، سال بیست و یک، بهار وتابستان 95، ش64.
6
12) عالمی طامه، حسن، 1392ش، فرزندخواندگی در اسلام،تهران،سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
7
13) علی محمدی، طاهر، جمشیدی، ندا، 1397ش، واکاوی آثار و چالش های تربیتی فقهی فرزندخواندگی در قرآن و حدیث، دو فصلنامه آموزه های تربیتی در قرآن و حدیث، ش 1.
8
14) غمامی، محمد مهدی، 1383ش، فرزندخواندگی در خانوادة رومی ـ ژرمنی «با بررسی تطبیقی در حقوق آلمان و فرانسه» مجله کانون سردفتران، سال چهل و هفتم، دوره دوم، ش 55 .
9
15) متولی، محمد، 1379ش، قانون حاکم بر فرزند خواندگی از نظر مقررات داخلی و حقوق بین الملل خصوصی ایران، سایت قوانین، ش 170. 16) موسوی بجنوردی، سید محمد، علایی نوین، فروزان، 1388ش، بررسی وضعیت فرزند خواندگی بعد از انقلاب اسلامی، پژوهشنامه متین، ش42.
10
17) موسوی، سید محمدصادق، طالبی، عبدالحمید،1397ش، تأثیر مصلحت اجتماعی در حکم فقهی فرزندخواندگی در مذاهب اسلامی، دوفصلنامه علمی پژوهشی فقه مقارن، سال ششم ، ش 21.
11
18) Bonthuys, E (1997) “Of biological bonds, new fathers and the best interests of children” SAJHR, 636.
12
19) Clark , A (2000), golden thread’? Some aspects of the application of the standard of the best interest of the child in South African family law” Stell LR, 3.
13
20) Dausab, Yvonne , (2015),The best interest of the child, Children’s rights in Namibia Available at: https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=8d63dc56-5e47-cc0a-1e09-89240398a776&groupId=252038.
14
21) Failinge Marie A.,(2014) Moving Toward Human Rights Principles for Intercountry Adoption, N.C. J. INT'L L. & COM. REG., Vol. XXXIX.
15
22) Ferra S, (2010),The best interests of the child: From complete indeterminacy to guidance by the Children’s Act, BLC LLB LLDSenior Lecturer, Department of Private Law, University of South Africa, (73) THRHR.
16
23) Maithufi, I (2000). “The best interests of the child and African customary law” in Davel (ed) Introduction to child law in South Africa ,140.
17
24) McGoldrick, D (1991)“The United Nations convention on the rights of the child” in International Journal of Law and the Family, International Journal of Law and the Family.
18
25) Orr , Shelly, (2018), Human Trafficking Through International Adoption, University of Washington Tacoma, UW Tacoma Digital Commons, in digitalcommons.tacoma.uw.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1058&context=gh_theses.
19
26) Rubeline Devichi Jaqueline, (1999)“droit de la famille”. Dalloz action,. Nº1605.
20
27) Sardoueinasab, Mohammad, (2013),Child adoption from Iranian law view, International Journal of Liberal Arts and Social Science, Vol. 1 No. 2 October 2013, p 33.
21
28) Temitope Obasaju, Stephen,(2015), The role of the State in international adoption cases no longer serves the best interests of adoptable children, but instead functions as a tool to discourage those wishing to adopt, available at: http://ssrn.com/abstract=2270498.
22
29) The American society of International law,(1993), Contemporary International Law Issues: Opportunities at a Time of Momentous Change : Proceedings of the Second Joint Conference Held in The Hague, The Netherlands, July 22-24, Martinus Nijhoff Publishers, Ordibehesht 8, 1373 AP - Law - 471 pages.
23
30) Tobin, John William,(1989), The Convention on the Rights of the Child: the rights and best interests of children conceived through assisted reproduction, , Legal Studies Research Paper, No. 541, Victorian Law Reform Commission: Occasional Paper Melbourne law School.
24
31) United Nations,(2009), Child adoption, Trends and Ploicies, New York.
25
32) Wallace Sara R., (2003), international adoption: the most logical solution to the disparity between the numbers of orphaned and abandoned children in some countries and families and individuals wishing to adopt in others? Arizona Journal of International and Comparative Law, Vol 20, No. 3. 33) http://definitions.uslegal.com/b/best-interest-of-the-child/
26
34) Best Interest of the Child Law & Legal Definition
27
35) http://www.irandokht.com/editorial/index4.php?area=wor§ionID=19&editorialID=44
28
36) http://adoption.com/wiki/Adopting_from_Germany
29
37) http://uk.practicallaw.com/8-575-0676#a78948
30
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه تطبیقی نظامهای جایگزین پرداخت خسارتهای بدنی در حقوق ایران و انگلستان
جبران خسارات بدنی از منظر قانونگذاران بسیار با اهمیت است به نحوی که موجب ایجاد رویکرد تأسیس نظامهای جایگزین پرداخت خسارات بدنی شده تا در مواردی که به هر علت این خسارات از سوی شخص خاطی یا بیمهگر وی جبران نشود، خود دولت این خسارات را جبران نماید. در حقوق ایران دو نهاد «بیتالمال» و «صندوق تأمین خسارتهای بدنی» به عنوان نظامهای جایگزین جبران خسارتهای بدنی پیشبینی شدهاند و در انگلستان مشابه این وظیفه را با برخی تفاوتها «اداره جبران خسارتهای ناشی از جرایم» و «اداره بیمهگران وسایل نقلیه موتوری» بر عهده دارند. این نظامها در ایران و انگلستان از جهت شرایط و موارد جبران خسارت قابل مقایسه هستند و در این مقاله موارد مذکور به شیوه توصیفی- تحلیلی و به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار میگیرند. در انگلستان برای جبران خسارتهای بدنی توسط نظامهای جایگزین پرداخت خسارتهای بدنی شرایط متعددی پیشبینی شده است که برخی از شرایط مزبور، در ایران نیز از شرایط جبران خسارت محسوب میشود؛ لکن بیشتر این شرایط، در ایران از شرایط دریافت خسارت محسوب نمیگردد؛ لذا مشاهده میشود رویکرد حقوق ایران برای پرداخت خسارتهای بدنی، رویکردی سهلگیرانهتر است. در حقوق ایران، برای تعیین مسئولیت بیتالمال عمدتاً به منشأ خسارت توجه شده است؛ نظیر خطایی بودن قتل یا اشتباه قاضی، همچنین در مواردی که جبران خسارتهای ناشی از حوادث رانندگی بر عهده صندوق تأمین خسارتهای بدنی گذاشته شده است، عمدتاً همین دیدگاه دنبال میشود؛ لکن در حقوق انگلستان به جای توجه به منشأ زیان، به شرایط و اوضاع و احوال حادثه توجه میگردد.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1521_8fe2e4e82db1da991fb1cd32308c87ef.pdf
2020-03-20
59
92
10.22091/csiw.2020.2307.1238
اصل جبران خسارت
بیتالمال
خسارتهای بدنی
جبران خسارتهای ناشی از جرایم
بیمه وسایل نقلیه موتوری
مهدی
چگنی
chegeni_isu@yahoo.com
1
استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیتالله العظمی بروجردی.
AUTHOR
رسول
بهرامپوری
rasoolbahrampoori@gmail.com
2
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران .
LEAD_AUTHOR
سعید
سیاه بیدی کرمانشاهی
siahbidisaeed@gmail.com
3
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
AUTHOR
1) ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، 1410ق، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چ2، ج 3.
1
2) بادامچی، حسین، 1382ش، آغاز قانونگذاری در تاریخ بین النهرین، تهران، انتشارات طرح نو، چ1.
2
3) پور اسماعیلی، علیرضا، 1392 ش، مطالعة تطبیقی تأثیر تقصیر زیاندیده بر مسئولیت مدنی در حقوق اسلامی و کامنلا، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی، دوره 4، ش 7.
3
4) جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1378ش، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چ6، ج 2.
4
5) جنیدی، لعیا، 1378ش، تقصیر زیاندیده، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش46.
5
6) حرّ عاملى، محمد بن حسن، 1409ق، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چ1، ج27.
6
7) حلّی، مقداد بن عبدالله، 1404ق، تنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم، نشر کتابخانه آیت الله مرعشی، چ1، ج 4.
7
8) حلّى، یحیى بن سعید، 1405ق، الجامع للشرائع، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة، چ1.
8
9) حلّى، نجم الدین جعفر بن حسن، 1412ق، نکت النهایة، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ1، ج3.
9
10) حلّی، حسن بن یوسف، 1413ق، مختلف الشیعه فی احکامالشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چ2، ج 9.
10
11) داورنیا، رحیم، 1385ش، مسئولیت مدنی قاضی در حقوق فرانسه، آمریکا و ایران، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش74.
11
12) رحمانی، محمد و زروندی، نفیسه، 1392 ش، تحلیلی بر جایگاه بیتالمال از منظر فقه، مجله معرفت سیاسی، سال ۵، ش ۲.
12
13) رحمان ستایش، محمد کاظم، 1375 ش، دانشنامه جهان اسلام، تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی)، چ 2، ج1.
13
14) رفیعی محمدی، ناصر، 1384ش، پژوهشى در بیت المال، فصلنامه فرهنگ جهاد، ش42.
14
15) ساردوئی نسب، محمد، 1386ش، مبانی متفاوت مسئولیت مدنی عاقله، نامه مفید، ش64.
15
16) صدوق، محمّد بن على بن بابویه، 1413ق، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ2، ج3.
16
17) طباطبایى حائرى، سید على بن محمد، 1418ق، ریاض المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چ1، ج16.
17
18) طرابلسی، عبدالعزیز، 1406ق، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چ1، ج 2.
18
19) طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن، 1400ق، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت، دار الکتاب العربی، چ2.
19
20) ----------------------، 1407ق، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چ1، ج 5.
20
21) عاملى، سید جواد بن محمد حسینى، بیتا، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چ1، ج10.
21
22) کاتوزیان، ناصر، 1382ش، الزامهای خارج از قرارداد: ضمان قهری، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چ4، ج 1.
22
23) کاتوزیان، ناصر، جنیدی، لعیا، 1380ش، مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چ1.
23
24) کلینى، ابو جعفر محمد بن یعقوب، 1429ق، الکافی، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، چ1، ج14.
24
25) گلدوزیان، ایرج، 1386ش، حقوق جزای عمومی ایران، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چ10، ج 1.
25
26) نجفی، شیخ محمد حسن، 1404ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، قم، دارالاحیاء التراث العربی، چ7، ج 43.
26
27) نراقى، مولى احمد بن محمد مهدى، 1417ق، عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، چ1.
27
28) Bridgman, Jo, (2007), Parental Responsibility Young Children and Healthy care Law, Cambridge.
28
29) Barrie, Peter, (2005), Personal Injury Law, second edition, Oxford.
29
30) Criminal Injuries Compensation Authority, Annual Report and Accounts 2012-13.
30
31) Deakin, Simon, Markesinis, Basil, (2008), Markesinis and Deakin’s Tort Law, 6th Edition, Oxford.
31
32) Faure, Michael, (2009), The Law and Economics, Vol 1, Edward Edgar Publishing.
32
33) Harpwood, Vivienne, (2000), Principles of Tort Law, 4th Edition, Cavendish publishing.
33
34) Madden, M. Stuart, (2005), Exploring Tort Law, Cambridge University Press.
34
35) Moran, Michael, (2015), Politics and Governance in the UK, Macmillan International Higher Education.
35
36) Van Boom, Willem H, (2007), Tort and Insurance Law, Springer, Vol. 19.
36
37) Van Dam, Cees, (2006), European Tort Law, Oxford.
37
38) Viney, Genevie, (2008), Introduction à la Responsibilite civile, Third Edition, LGDJ.
38
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فقهی و حقوقی اعمال محدودیت بر سرگرمی های بیانی
سرگرمی های بیانی به عنوان نوع معینی از بیان که دربردارنده ی پیام و محتوای سرگرم کننده و با قالب های متفاوت در نظر گرفته می شوند میتوانند با تحلیلی حقوقی و فقهی و باتوجه به مبانی مشروعیت آنها تحت شمول قاعده حاکم بر بیان یعنی آزادی قرار گیرند. از این منظر، سرگرمی بیانی خود، صرف نظر از محتوا و قالب آن، به عنوان یک ارزش تلقی می شود. اما با توجه به ماهیت اجتماعی بیان و تاثیر محتوای آن بر مخاطب، آزادی بیان بر اساس مبانی مشروعیت آن و مبانی محدودیت مورد تحدید قرار می گیرد. منع اضرار وتزاحم با حقوق دیگران و نظم عمومی از مهمترین مبانی فقهی و حقوقی اعمال محدودیت بر محتوای سرگرم کننده به شمار می آیند که گاهی اوقات به لحاظ موضوعی محتوا را از محدوده بیان خارج نموده و گاهی به صورت حکمی و با اعمال قوانین خاص مبتنی بر مبانی، محتوا را با محدودیت مواجه می سازند. از سوی دیگر عوارض بیان شامل زمان، مکان و شیوه متناسب با مخاطب در ارائه محتوا میتواند بر اساس مبانی، مورد تحدید قرار گیرند. قانونگذار ایرانی با دیدگاهی پیشگیرانه و به صورت کلی و ابهام برانگیز نسبت به تحدید محتوا اقدام نموده است که می توان با لحاظ نمودن عناوین مذکور به صورت صریح در لایحه حمایت از مالکیت فکری، از تحدید بی حد و حصر محتوا جلوگیری نمود. پژوهش حاضر با روشی توصیفی – تحلیلی نیل به هدف مذکور را دنبال نموده است.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1526_3c05f4ad7e4b002660114fa7b591dade.pdf
2020-03-20
93
118
10.22091/csiw.2020.3492.1436
سرگرمی بیانی
آزادی بیان
اضرار به غیر
نظم عمومی
محمود
حکمت نیا
mh.hekmatnia@yahoo.com
1
استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
LEAD_AUTHOR
داود
خوشنویس
davood_khoshnevis@yahoo.com
2
دانشآموخته دکتری حقوق خصوصی، مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران.
AUTHOR
1) قرآن کریم.
1
2) ابو الحسین، احمد بن فارس بن زکریا، 1404 ق، معجم مقائیس اللغة، قم، ایران انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم،چ1،ج2.
2
3) اصفهانى، مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى، 1404 ق، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ2،ج16.
3
4) امامی، مسعود، 1385 ش، زمان دمیدن روح در جنین، مجله کاوشی نو در فقه اسلامی، ش 49.
4
5) بیآزار شیرازی، عبدالکریم، 1383 ش، پزشکی قانونی در فقه و حقوق ایران، فصل نامه مدرس علوم انسانی،ش37.
5
6) حائرى، سید على بن محمد طباطبایى، 1409 ق. الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع ، قم ، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى قدس سره،چ1،ج2.
6
7) حلّى، ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد، 1410 ق، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج 3، چ 2، قم – ایران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ2،ج3.
7
8) حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، 1408 ق، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم ، مؤسسه اسماعیلیان،چ2،ج4.
8
9) حلّى، یحیى بن سعید، 1405 ق، الجامع للشرائع ، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة،چ1.
9
10) حمیرى، عبد الله بن جعفر، 1413ق، ق قرب الإسناد (ط - الحدیثة)، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1.
10
11) رضوی، شهناز، امین ناجی، محمد هادی، کامکار، زهره،1390 ش، جایگاه و مدت استقرار جنین در رحم از دیدگاه قرآن، حدیث و علم جنین شناسی، پژوهش ها علم و دین، ش2.
11
12) شاکر، محمدکاظم، 1378 ش، تفسیری از روح، پژوهشهای فلسفی کلامی، ش 1.
12
13) عباسی، محمود، احمدی، احمد، فکور، حسن، 1391 ش، مبانی سقط درمانی و بررسی آن از منظر حقوق جزای پزشکی، فصل نامه حقوق پزشکی، ش20.
13
14) عاملى، حرّ، محمد بن حسن، 1409 ق، وسائل الشیعة، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1،ج29.
14
15) عاملى، شهید اول، محمد بن مکى، 1410 ق، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت ، دار التراث - الدار الإسلامیة،چ1.
15
16) طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، 1407 ق، الخلاف، قم ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج4.
16
17) -----------------------، 1407 ق، تهذیب الأحکام، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج10.
17
18) فاضل لنکرانى، محمد، بیتا، جامع المسائل، قم، امیر قلم،چ11،ج1.
18
19) . فقهی زاده، عبدالهادی، پهلوان، منصور، روحی دهکردی، مجید، 1391ش، ویژگیهای روح از دیدگاه قرآن و روایات، مجله پژوهشهای قرآن و حدیث، ش2.
19
20) قمّى، سید تقى طباطبایى، 1426 ق، مبانی منهاج الصالحین، قم ، منشورات قلم الشرق،چ1،ج10.
20
21) قیاسی، جلال الدین، حبیبی، سیده زهرا، 1394 ش، قاعده تزاحم در سقط درمانی، فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، ش41.
21
22) کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، 1407 ق، الکافی ، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج6.
22
23) مصطفوى، حسن، 1402 ق، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، تهران ، مرکز الکتاب للترجمة و النشر،چ1،ج4.
23
24) مظاهری، حسین درس خارج فقه الدیات، 23/07/87، جلسه: 84.
24
25) نجفى، محمد حسن، 1404 ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت ، دار إحیاء التراث العربی،چ7.
25
26) Badawy A, B, Khitamy, (2013), Divergent Views on Abortion and the Period of Ensoulment. SQU Medical Journal.
26
27) Disney Lindsey and Poston Larry,(2010),The Breath of Life: Christian Perspectives on Conception and Ensoulment,Anglican Theological Review.
27
28) Gowri, Vaidyanathan,(2013), Abortion and Ensoulment, SQU Medical Journal. 29) Hasgul Olgun, (2005), Ensoulment: When Does Human Life Begin, the Fountainmagazine.
28
30) Horrocks Alyssa,(2014),The Soul and Abortion in Ancient Greek Culture and Jewish Law, Undergraduate Research Asheville, North Carolina.
29
31) Islam.Hossaini. Rafiqul, (2017), Legal Right of Fetus: A Myth or Fact. International Journal of Law, Humanities & Social Science.
30
32) Schenker, Joseph G, (2008),The beginning of human life, J Assist Reprod Genet.
31
33) William, Neaves, (2017), The status of the human embryo in various religions, SPOTLIGHT.
32
34) Kurjak, Asim, (2017),controversite on the beginning of human life, science and religions closer and closer,Psychiatria Danubina.
33
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی زمان ولوج روح در اسلام و سایر ادیان
مسئلهی آغاز حیات انسانی و اینکه از چه زمانی جنین را باید واجد اوصاف و حقوق انسانی دانست، از قدیمالایام در میان اندیشمندان و ادیان مختلف مورد بحث و مناقشه بوده است. آیین یهودیت پس از مدتزمانی از انعقاد نطفه جنین را دارای روح انسانی میداند اما در این آیین، جنین وقتی موجود کاملی تلقی میشود که سر جنین از رحم مادر خارج یا ظاهر شود. در آیین مسیحیت نیز دو دیدگاه آغاز حیات انسانی از لحظه انعقاد نطفه و آغاز حیات انسانی پس از مدتزمانی از انعقاد نطفه رواج دارد اما زمان دقیقی برای دیدگاه اخیر تعیین نشده است. عدم تعیین دقیق زمان ولوج روح، به عدم شناخت بشر از روح و ابعاد غیر جسمانی آن مرتبط میباشد؛ بنابراین برای تعیین این موضوع میبایست به قرآن کریم و روایات معصومین مراجعه نمود. در قرآن کریم مراحل 6گانه رشد؛ نطفه، علقه، مضغه، عظام، لحم و جنینی که روح در آن دمیده شده، بیان گردیده است، اما برای این مراحل، مدتزمانی تعیین نشده است. مستنبط از روایات موجود در این موضوع زمان ولوج روح در جنین پس از اتمام چهارماهگی است و نظریه فقهایی که زمان هر یک از مراحل رشد جنین را 20 روز میدانند، با ولوج روح در 4 ماهگی منطبق است. همچنین این دیدگاه با یافتههای علمی و عرف عموم مردم نیز همخوانی و مطابقت دارد.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1562_edd00c956d83f50e759415abf2b34172.pdf
2020-03-20
119
140
10.22091/csiw.2020.4984.1689
جنین
حیات
ولوج روح
اسلام
ادیان
عادل
ساریخانی
adelsari@yahoo.com
1
استاد گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
AUTHOR
حسین
محمدی درح
hmd5987@gmail.com
2
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه قم.
LEAD_AUTHOR
قاسم
اسلامی نیا
geslaminia@gmail.com
3
استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زابل.
AUTHOR
1) قرآن کریم.
1
2) ابو الحسین، احمد بن فارس بن زکریا، 1404 ق، معجم مقائیس اللغة، قم، ایران انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم،چ1،ج2.
2
3) اصفهانى، مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى، 1404 ق، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ2،ج16.
3
4) امامی، مسعود، 1385 ش، زمان دمیدن روح در جنین، مجله کاوشی نو در فقه اسلامی، ش 49.
4
5) بیآزار شیرازی، عبدالکریم، 1383 ش، پزشکی قانونی در فقه و حقوق ایران، فصل نامه مدرس علوم انسانی،ش37.
5
6) حائرى، سید على بن محمد طباطبایى، 1409 ق. الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع ، قم ، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى قدس سره،چ1،ج2.
6
7) حلّى، ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد، 1410 ق، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج 3، چ 2، قم – ایران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ2،ج3.
7
8) حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، 1408 ق، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم ، مؤسسه اسماعیلیان،چ2،ج4.
8
9) حلّى، یحیى بن سعید، 1405 ق، الجامع للشرائع ، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة،چ1.
9
10) حمیرى، عبد الله بن جعفر، 1413ق، ق قرب الإسناد (ط - الحدیثة)، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1.
10
11) رضوی، شهناز، امین ناجی، محمد هادی، کامکار، زهره،1390 ش، جایگاه و مدت استقرار جنین در رحم از دیدگاه قرآن، حدیث و علم جنین شناسی، پژوهش ها علم و دین، ش2.
11
12) شاکر، محمدکاظم، 1378 ش، تفسیری از روح، پژوهشهای فلسفی کلامی، ش 1.
12
13) عباسی، محمود، احمدی، احمد، فکور، حسن، 1391 ش، مبانی سقط درمانی و بررسی آن از منظر حقوق جزای پزشکی، فصل نامه حقوق پزشکی، ش20.
13
14) عاملى، حرّ، محمد بن حسن، 1409 ق، وسائل الشیعة، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1،ج29.
14
15) عاملى، شهید اول، محمد بن مکى، 1410 ق، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت ، دار التراث - الدار الإسلامیة،چ1.
15
16) طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، 1407 ق، الخلاف، قم ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج4.
16
17) -----------------------، 1407 ق، تهذیب الأحکام، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج10.
17
18) فاضل لنکرانى، محمد، بیتا، جامع المسائل، قم، امیر قلم،چ11،ج1.
18
19) . فقهی زاده، عبدالهادی، پهلوان، منصور، روحی دهکردی، مجید، 1391ش، ویژگیهای روح از دیدگاه قرآن و روایات، مجله پژوهشهای قرآن و حدیث، ش2.
19
20) قمّى، سید تقى طباطبایى، 1426 ق، مبانی منهاج الصالحین، قم ، منشورات قلم الشرق،چ1،ج10.
20
21) قیاسی، جلال الدین، حبیبی، سیده زهرا، 1394 ش، قاعده تزاحم در سقط درمانی، فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، ش41.
21
22) کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، 1407 ق، الکافی ، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج6.
22
23) مصطفوى، حسن، 1402 ق، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، تهران ، مرکز الکتاب للترجمة و النشر،چ1،ج4.
23
24) مظاهری، حسین درس خارج فقه الدیات، 23/07/87، جلسه: 84.
24
25) نجفى، محمد حسن، 1404 ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت ، دار إحیاء التراث العربی،چ7.
25
26) Badawy A, B, Khitamy, (2013), Divergent Views on Abortion and the Period of Ensoulment. SQU Medical Journal.
26
27) Disney Lindsey and Poston Larry,(2010),The Breath of Life: Christian Perspectives on Conception and Ensoulment,Anglican Theological Review.
27
28) Gowri, Vaidyanathan,(2013), Abortion and Ensoulment, SQU Medical Journal. 29) Hasgul Olgun, (2005), Ensoulment: When Does Human Life Begin, the Fountainmagazine.
28
30) Horrocks Alyssa,(2014),The Soul and Abortion in Ancient Greek Culture and Jewish Law, Undergraduate Research Asheville, North Carolina.
29
31) Islam.Hossaini. Rafiqul, (2017), Legal Right of Fetus: A Myth or Fact. International Journal of Law, Humanities & Social Science.
30
32) Schenker, Joseph G, (2008),The beginning of human life, J Assist Reprod Genet.
31
33) William, Neaves, (2017), The status of the human embryo in various religions, SPOTLIGHT.
32
34) Kurjak, Asim, (2017),controversite on the beginning of human life, science and religions closer and closer,Psychiatria Danubina.
33
ORIGINAL_ARTICLE
ماهیت قاعده تقابلتعهدات در حقوق کامنلا و کارکرد آن در فقه و حقوق ایران
یکی از قواعد حقوقی که از دیرباز در حقوق کامنلا بهمنظور بررسی وجود و یا عدم وجود تعادل در تعهدات طرفین مورداستفاده و استناد دادگاهها واقعشده، دکترین تقابل تعهدات است. تقابل تعهدات در تعهدات معوض کاربرد داشته و دادگاهها از آن بهمنظور بازبینی وجود و یا عدم وجود تعادل در زمان صدور حکم الزام به اجرای تعهدات استفاده میکنند. لذا چالش اصلی این مقاله بررسی ماهیت و آثار این دکترین در حقوق کامنلا و بررسی کارکرد آن در حقوق موضوعه ایران است. در انتهای این مقاله مشخص میشود که اعمال دکترین تقابل تعهدات بر مبانی متعددی ازجمله، برابری طرفین در مقابل دادگاه و ماهیت عقود معوض استوار است. با وجود اینکه قواعدی همچون همبستگی عوضین و حق حبس در فقه و حقوق ایران وجود دارد که به دلیل نیاز به تقابل در انعقاد و اجرای تعهدات ایجاد شده اند، اما معیاری عینی و جامع که صدور حکم به الزام به اجرای تعهدات را تنها در مواردی که چنین امکانی برای طرف مقابل نیز وجود دارد به رسمیت بشناسد، در حقوق ایران وجود ندارد. اعمال این قاعده معیاری روشن برای بررسی مجدد وجود تعادل و توازن در قرارداد به دست می دهد و علاوه بر این، قاعده تقابل تعهدات قلمرویی وسیع تر از راهکارهای سنتی حقوق ایران همچون حق حبس دارد به نحوی که اگر طرفین حق حبس یا فسخ خود را ساقط نموده باشند یا این حق به هر دلیل قهری دیگر نیز ساقط شده باشد، دادگاه تنها در صورت وجود امکان الزام متقابل حکم به الزام خوانده خواهد داد.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1535_52f6d1023a76f3187cbc69422fbfca92.pdf
2020-03-20
141
172
10.22091/csiw.2020.4521.1598
تقابل تعهدات
تعهدات معوض
حق حبس
شرط عوض
مجید
سربازیان
sarbazian20@gmail.com
1
استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز .
LEAD_AUTHOR
سروش
رستم زاد اصلی
soroushlawyer@gmail.com
2
دانشجوی دوره دکترای حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز.
AUTHOR
1) السان، مصطفی، 1385 ش، جایگاه قصد در تفسیر قراردادها، ماهنامه کانون، ش 65.
1
2) امامی، سید حسن، 1393 ش، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، چ 35، ج 1.
2
3) انصاری، شیخ مرتضی، 1430 ق، مکاسب، قم، انتشارات دار الذخائر، ج 20.
3
4) انصاری، مهدی، 1390 ش، تحلیل اقتصادی حقوق قراردادها، تهران، انتشارات جاودانه، چ 1.
4
5) باقری، محمود، فاضلی، مرجان، 1392 ش، حمایت از مصرف کننده در قراردادهای بیمه بر اساس عدالت معاوضی، مجلس و راهبرد، سال 20، ش 74.
5
6) بنایی اسکویی، مجید، 1391 ش، انحلال قهری و اختیاری قرارداد متعذر شده، دوفصلنامه علمی - پژوهشی دانش حقوق مدنی، سال 1، ش 2.
6
7) توحیدی، محمدعلی، 1368 ش، مصباح الفقاهه، قم، وجدانی، ج 5.
7
8) جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1373 ش، دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت، تهران، انتشارات سپهر و نشر مشعل آزادی، ج 1.
8
9) حسینى روحانى، سید صادق، 1321ق، منهاج الفقاهه، قم، انوار الهدی، بیچا، ج 1.
9
10) حسینی حائری، سید کاظم، 1423ق، فقه العقود، قم، مجم، اندیشه اسالمی، بیچا، ج1.
10
11) خمینی، روح الله، 1389 ش، تحریر الوسیله، قم، موسسه نشر اسلامی، چ 2.
11
12) سربازیان، مجید، رستم زاد اصلی، سروش، 1396 ش، مبانی و کارکرد قاعدۀ تفسیر علیه انشاء کننده در حقوق قراردادها، دوفصلنامه دانش حقوق مدنی، سال 6، ش 1.
12
13) ----------------------، 1398 ش، اعتبار شروط یکطرفة تعیین صلاحیت داوری در داوری تجاری بینالمللی، دوفصلنامه مجله حقوقی بین الملل، سال 36، ش 60.
13
14) سمنکان، سهراب، 1393 ش، اداره قضائی قرارداد با مداخله در تعیین گستره تعهدات قراردادی بر مبنای عدالت و انصاف یا مصلحت فردی و جمعی، تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، سال 9، ش 22.
14
15) سنهوری، عبدالرزاق احمد، 1986 م، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، بیروت، منشورات الحلبی الحقوقیه چ 1، ج 4.
15
16) شبیری زنجانی، سید موسی، 1423ق، المسائل الشرعیه، قم، مؤسس نشر الفقاهه.
16
17) شهابی، مهدی، جعفری، نفیسه، 1394 ش، دوگانگی علت و موضوع و آثار آن از منظر فقه امامیه، حقوق ایران و فرانسه، فصلنامه پژوهش تطبیقی اسلام و غرب، سال 2، ش 2.
17
18) شهیدی، مهدی، 1382 ش، حقوق مدنی (آثار قراردادها و تعهدات)، تهران، مجد، چ 1، ج 3.
18
19) ----------، 1388 ش، حقوق مدنی تشکیل (قراردادها و تعهدات)، تهران، انتشارات مجد، چ 2، ج 1.
19
20) صفایی، سید حسین، 1383 ش، دوره مقدماتی حقوق مدنی، تهران، نشر میزان، چ 1، ج 2.
20
21) طباطبایی قمى، سید تقى، 1423ق، مبانی منهاج الصالحین، قم، منشورات قلم الشرق، ج 2.
21
22) طوسی، محمدبن حسن، 1430 ق، المبسوط فی فقه الامامیة، تهران، المکتبة المرتضویة چ 1، ج 2.
22
23) عاملی،محمدبن حسن (حرّعاملی)، 1413ق، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشرعیه، بیجا، موسسه آل بیت (علیهالسالم) لاحیاء التراث، چ 1.
23
24) قاسم زاده، سید مرتضی، مختصر حقوق قرادادها، تهران، نشر دادگستر، چ 4.
24
25) کاتوزیان، ناصر، 1376 ش، قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا، چ 2، ج 5.
25
26) ------------، 1393 ش، حقوق مدنی، اعمال حقوقی (قرارداد – ایقاع)، تهران، شرکت سهامی انتشار، چ 12،ج4.
26
27) کاظمپور، سیدجعفر، 1391 ش، حمایت از مضطر در معامالت اضطراری؛ مبانی و راهکارها، مجله حقوقی دادگستری، سال 76، ش 80.
27
28) محقق داماد یزدی، سید مصطفی، 1406 ق، قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چ 12، ج 2.
28
29) محقق نراقی، احمد بن محمدمهدی، 1408 ق، عوائد الایام، قم، مکتبه البصیرتی.
29
30) محمدی، مازیار، صفوی، سیدسعید، 1391 ش، بررسی ماهیت فقهی و حقوقی شرطعوض درعقود غیرمعوض با تاکید برعقد هبه، نخستین همایش ملی فلسفه حقوق با تاکید بر فلسفه حقوق اسلامی، رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامهرمز.
30
31) مکارم شیرازی، ناصر، 1426ق، أنوار الفقاهه: کتاب التجاره، قم، انتشارات مدرس اإلمام علی بن أبی طالب علیه السلام.
31
32) مکی (شهید اول)، 1411، محمد بن جمال الدین، لمعه دمشقیه، قم، دارالفکر.
32
33) موسوی بجنوردی، سید حسن، 1419 ق، القواعد الفقهیه، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
33
34) نجفی، محمد حسن، 1400 ق، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، قم، دارالکتب الاسلامیه، چ 7، ج 23.
34
35) یوسف زاده، احمد، سخنور، مهدی، رستم زاده اصلی، سروش، 1397 ش، تعدیل قضایی قرارداد بر مبنای عدم تعادل اقتصادی آن در حقوق ایران، حقوق آمریکا و اسناد بین المللی، دانش حقوق مدنی، سال 7، ش 14.
35
36) Adams, Kenneth, (2004), »Understanding 'Best Efforts' and Its Variants Including Drafting Recommendations« Practice of law, 50 (11).
36
37) Atkins, T (1999), the History and Theory of English Contract Law, Minnesota, Beard Books.
37
38) Baker, J (2003), the Oxford History of the Laws of England, Oxford, Oxford University Press.
38
39) Bronaugh, R (1976), Agreement, »Mistake, and Objectivity in the Bargain Theory of Conflict«, William & Mary Law Review, 18(2).
39
40) Corbin, A (1982), Corbin's Text on Contracts, Minnesota, West; 2 editions.
40
41) Countouris, Nicola, (2014), »CUses and Misuses of ‘Mutuality of Obligations’ and the Autonomy of Labour Law.« UCL Labour Rights Institute On-Line Working Papers LRI WP, 1: 1-23.
41
42) Farnsworth, A (2005), Contracts, Alphen aan den Rijn, Wolters Kluwer Law & Business, 4th Edition.
42
43) Freedland, Mark. (1976) the Contract of Employment. Oxford: Clarendon Press. 1th edition
43
44) Garner, B (2009), Black law dictionary, Minnesota, West Group; 9th edition.
44
45) Ibbetson, D (2001), a Historical Introduction to the Law of Obligations, Oxford Oxford University Press.
45
46) Lehman, J & Phelps, S, (2008) West's Encyclopedia of American Law, Gale Group, edition 2.
46
47) Ought, D, and Martin D. (2008), Source Book on Contract Law. london: Cavendish Publishing. 1th edition
47
48) Perillo J. Hadjiyannalas Bender, H. (1993), Corbin on Contracts Ohio, Lexis Nexis, Revised edition.
48
49) Posner, E, (1998), »the Parol Evidence Rule, The Plain Meaning Rule, and The Principles of Contractual Interpretation«, U. PA. L. REV, 146(1).
49
50) Ricks, V (1999), »In Defense of Mutuality of Obligation: Why "Both Should Be Bound, or Neither«, Nebraska Law Review, 78(3).
50
51) Rustad, M. (2008), Understanding Sales, Leases, and Licenses in a Global Perspective, USA: Carolina Academic Press. 1th edition.
51
52) Stone, Harlan, (1916) »The Mutuality Rule in New York.« Columbia Law Review, 16 (1)
52
Williston, S. (1921) »Consideration in Bilateral Contracts« Harvard
53
ORIGINAL_ARTICLE
مالکیت خصوصی در میانه همگرایی و واگرایی اندیشه های حقوق طبیعی و فقه امامیه
وجود تضاد و تعارض بین خودخواهی (نفع شخصی) و نوع دوستی (نفع عمومی) و چگونگی جمع بین این دو، موضوعاتی هستند که ذهن بزرگترین متفکران تاریخ بشر را به خود مشغول کرده است. مکتب حقوق طبیعی، از جمله طلایهداران این امر می باشد که نقش مهمی در توجیه حق مالکیت و شناسایی حدود آن ایفا نموده است. بعضی از اندیشمندان این مکتب معتقدند حق مالکیت خصوصی حقی فطری و ناشی از طبیعت انسان است و در مقابل، جمعی دیگر با وجود شناسایی حق مالکیت عمومی به عنوان یکی از مصادیق حقوق طبیعی، حق مالکیت خصوصی را از آن استثنا دانسته و بر این باورند که این حق، در نتیجه وضع حاکمان یا برمبنای قرارداد اجتماعی به وجود آمده است. از سوی دیگر، در مکتب اسلام (فقه امامیه) اعتقاد بر این است که مالکیت حقیقی از آنِ خداوند بوده و انسان وامدارِ پروردگار در این عطیه الهی می باشد. دفاع از حق مالکیت خصوصی در هر دو گرایش اندیشه های مرقوم (همگرایی)، به وضوح دیده میشود، لیکن هر کدام از این دو دیدگاه در خصوص محدودۀ این حق با استعانت از مبانی فکری خود، خطمشی متمایزی اتخاذ و گاه به نتایج متفاوتی (واگرایی) رسیده اند؛ این امر ذهن هر پرسشگری را بر آن می دارد تا به مطالعه این نظریات، دلایل و روش های استدلالی بپردازد تا بتوان به نوعی همگرایی و سازش میان این اندیشه ها و واگرایی موجود درآنها پرداخت و در این کوره راه جزمگرایی، به نتیجه مطلوبی دست یافت.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1561_ae7cc257b62183b930b8edefdcb9b217.pdf
2020-03-20
173
202
10.22091/csiw.2020.4282.1556
حقوق طبیعی
فقه امامیه
حق مالکیت خصوصی
حقوق فردی
نفع عمومی
روشنک
صابری
r_saberi@ut.ac.ir
1
دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکدۀ حقوق، پردیس فارابی، دانشگاه تهران.
AUTHOR
سید احمد
حبیب نژاد
a.habibnezhad@ut.ac.ir
2
استادیار گروه حقوق عمومی دانشکدۀ حقوق، پردیس فارابی، دانشگاه تهران.
LEAD_AUTHOR
رحیم
پیلوار
rahimpilvar@ut.ac.ir
3
استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، پردیس فارابی، دانشگاه تهران.
AUTHOR
1) احمدی میانجی، علی، 1382ش، مالکیت خصوصی در اسلام ، تهران، نشر دادگستر،چ1.
1
2) آقایی، کامران، 1394ش، «تلاقی گاه ضرورت و آزادی، عصر روشنگری و تکوین فلسفه حقوق»، تحقیقات حقوقی، ش 71 .
2
3) امام خمینی، سید روح الله؛ 1378ش، صحیفه امام، تهران،موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،چ1.
3
4) باربیه، موریس، 1392ش، مدرنیته سیاسی؛ ترجمۀ عبدالوهاب احمدی، تهران، انتشارات آگه.
4
5) پارساپور، محمدباقر، 1389ش، «نظریه حقوق طبیعی»، پژوهشهای فلسفی کلامی، دانشگاه قم، سال چهارم، ش1و2.
5
6) پولادی، کمال، 1382ش، تاریخ اندیشه سیاسی در غرب: از سقراط تا ماکیاولی، تهران، انتشارات مرکز.
6
7) ----------، 1382ش، تاریخ اندیشه سیاسی در غرب: از ماکیاولی تا مارکس، تهران، انتشارات مرکز.
7
8) پیلوار، رحیم، 1392ش، فلسفۀ حق مالکیت، تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار،چ2.
8
9) --------،1390، «نظریۀ کار به عنوان مبنای مالکیت در حقوق اسلام و فلسفۀ جان لاک»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال سوم، ش5.
9
10) دارابی، علی،1389ش، «جان لاک و تبیین نظریه کار- ارزش در دولت لیبرال و جامعه بورژوازی»، مطالعات سیاسی، سال سوم، ش10.
10
11) رحمت اللهی، حسین، 1388ش، تحول قدرت (دولت و حاکمیت از سپیده دمان تاریخ تا عصر جهانی شدن)، تهران، انتشارات میزان،چ1.
11
12) رضاییزاده، محمدجواد، امینی طامه، علیرضا، 1398ش، «الگوی مطلوب رویکرد فقهی-حقوقی در حدود دخالت دولت در مالکیت خصوصی»، پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال بیستم، ش 1 (پیاپی 49).
12
13) زادیوفا، محمدهادی، سعدی، حسینعلی، رحیمی، امیرمحمد، 1396ش، «تطبیق سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی با مبانی فقهی مصرف انفال»، مطالعات اقتصاد اسلامی، سال دهم، ش 1(پیاپی 19).
13
14) ژیلسون، اتین، 1384ش، تومیسم: درآمدی برفلسفه قدیس توماس آکوئینی، ترجمۀ ضیاالدین دهشیری، نشر حکمت.
14
15) سبزهای، محمدتقی، 1386ش، «جامعه مدنی به مثابه قرارداد اجتماعی: تحلیل مقایسهای اندیشههای هابز، لاک و روسو»، پژوهش حقوق عمومی، سال نهم ، ش 22.
15
16) صانعی دره بیدی، منوچهر، 1384ش، «رابطه حق و تکلیف در نظام سیاسی از دیدگاه کانت»، حکمت و فلسفه، سال اول، ش2.
16
17) صدر، محمدباقر،1350ش، اقتصاد ما، ترجمه محمد کاظم موسوی، انتشارات برهان و اسلامی،ج1.
17
18) ------------، 1357ش، اقتصاد ما، ترجمه عبدالعلی اسپهبدی،انتشارات اسلامی،ج2.
18
19) قرباننیا، ناصر، 1383ش، «قرائتهای گوناگون از حقوق طبیعی»، فقه و حقوق، سال اول، ش 1.
19
20) کانت، ایمانوئل، 1383ش، ما بعد الطبیعه اخلاق: مبانی ما بعد الطبیعی تعلیم حق (فلسفه حقوق)، ترجمۀ منوچهر صانعی دره بیدی، تهران،انتشارات نقش و نگار،چ2،ج1.
20
21) کلی، جان، 1385ش، تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب، ترجمۀ محمد راسخ، تهران، انتشارات طرح نو.
21
22) لاک، جان، 1387ش، رسالهای دربارۀ حکومت ( با مقدمههایی از کارپنتر و مک فرسن)، ترجمۀ حمید عضدانلو، تهران، انتشارات نی.
22
23) محقق داماد، مصطفی، 1406ق، قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی،چ12،ج4.
23
24) موحد، محمدعلی، 1381ش، در هوای حق و عدالت (از حقوق طبیعی تا حقوق بشر)، تهران، انتشارات کارنامه.
24
25) نعمتاللهی، علی، 1396ش، «تحدید و سلب مالکیت خصوصی در فقه امامیه و اهل سنت و انعکاس آن در حقوق موضوعه ایران»، رساله مقطع دکتری، استاد راهنما: رضا اسلامی، مذاهب فقهی، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب.
25
26) نوراحمدی، محمدجواد، 1392ش، مالکیت، عدالت و رشد در تحول اندیشههای اقتصادی،تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق،چ1.
26
27) هاشمی، سید محمد، 1385ش، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، حاکمیت و نهادهای سیاسی، تهران، نشر میزان،چ11،ج2.
27
28) Araujo, Marcelo de; (2009), “Hugo Grotius, Contractualism, and the Concept of Private Property: An Institutionalist Interpretation”, History of Philosophy Quarterly, Published by: University of Illinois Press on behalf of North American Philosophical Publications. Vol. 26, No. 4.
28
29) Dougherty , Richard J; (2003), “Augustine and Aquinas on Property Ownership”, Journal of Markets & Morality, Volume 6, No. 2.
29
30) Jones, Peter ; (1994), Rights, Houndmills and New York: Palgrave.
30
31) Lawrence C. Becker; (2013), Property Rights: Philosophic Foundations; Series: Routledge Revivals, Publisher: Routledge.
31
32) Lopata, Benjamin B; (1973), “Property Theory in Hobbes”, Political Theory, Balliol College (Oxford), Sage Publications, Vol. 1, No. 2.
32
33) Macpherson, C. B; (1962), “The Political Theory of Possessive Individualism (Hobbes to Locke)”, Source: Social and Economic Studies, Published by: Sir Arthur Lewis Institute of Social and Economic Studies, Oxford University press, Vol. 14, No. 2.
33
34) MacQueen, D. J; (2009), St. Augustine’s concept of property ownership; University of Ghana, Uegon Accra.
34
35) Milne, A. J. M; (1968), Freedom and Rights; London: George Allen and Unwin; New York: Humanities Press.
35
36) Walsh , Rachael ; (2018) , “Property, Human Flourishing and St. Thomas Aquinas”, Canadian Journal of Law & Jurisprudence , Vol. 31.
36
ORIGINAL_ARTICLE
نقد رویکرد قانون آیین دادرسی کیفری ایران در محکومیت کیفری غیابی (بررسی تطبیقی با حقوق اسلام و غرب )
ماده (406) قانون آیین دادرسی کیفری ایران محکومیت غیابی در جرایمی که جنبه حق اللهی دارند را ممنوع کرده است و در سایر جرایم، این نوع حکم را تجویز نموده است.این رویکرد ظاهرا متکی به نظر اجماعی فقهای امامیه است.مطابق این نظر گرچه روایات ناظر به جواز دادرسی و محکومیت غیابی، همه انواع دعاوی را شامل می شود لیکن به جهت حاکمیت اصل تخفیف، قاعده درء و همچنین مذاق شریعت، محکومیت غیابی در جرایم حق اللهی را در بر نمی گیرد. سوال این است که نظر اجماعی مورد اقتباس قانونگذار ایرانی تا چه میزان با اصول دادرسی اسلامی متّخذ از روایات معصومین از یک سو و نظام های دادرسی عرفی از جمله نظام های مختلط و اتهامی از سوی دیگرانطباق دارد؟ دقت در روایات ناظر بر دادرسی حضوری و غیابی حاکی از این حقیقت است که نظر اجماعی با اصل حضوری بودن دادرسی متّخذ از روایات معصومین منطبق نیست. این نظر همچنین با هیچیک از نظام های عرفی دادرسی اعم از مختلط و اتهامی همخوانی ندارد. پیروی از نظام دادرسی مختلط و رویکرد امنیت مدار آن، مستلزم جواز مطلق دادرسی و محکومیت غیابی در همه جرایم اعم از جرایم حق اللهی و جرایم حق الناسی است. ازاین روماده (406) قانون آیین دادرسی کیفری نه نیازهای نظام دادرسی امنیت مدار کنونی ایران را بر آورده می سازد و نه دادرسی ترافعی و منصفانه برگرفته از جمع روایات معصومین را به نمایش می گذارد. همسویی با نظام دادرسی مختلط مستلزم تجویز محکومیت غیابی در آن دسته از جرایم حق اللهی است که موجب اخلال در نظم عمومی می شوند و انطباق با دادرسی منصفانه و ترافعی اسلام که تا حدی با نظام اتهامی شباهت دارد ممنوعیت مطلق محکومیت کیفری غیابی در همه جرایم را می طلبد.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1564_71dcfa61c36d8bad4b7c1052fa89eb9e.pdf
2020-03-20
203
240
10.22091/csiw.2020.4831.1663
دادرسی کیفری غیابی
حکم غیابی
نظام دادرسی اسلام
نظام اتهامی
نظام مختلط
محمدخلیل
صالحی
mohamad.salehy@gmail.com
1
استادیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
LEAD_AUTHOR
1) اسپنسر،جی.آر،1384ش،آیین دادرسی کیفری انگلستان، ترجمه: گودرزی بروجردی، مقدادی، لیلا، تهران، انتشارات جنگل.
1
2) استفانی،گارسون و همکاران، 1377 ش، آیین دادرسی کیفری ، ترجمه حسن دادبان، تهران، انتشارات دانشگاه علامه،ج1.
2
3) آخوندی، محمود، 1387 ش، آیین دادرسی کیفری،تهران،سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد،ج6.
3
4) آشوری، محمد، 1376 ش، عدالت کیفری مجموعه مقالات، تهران، انتشارات گنج دانش.
4
5) ----------،1385 ش، آیین دادرسی کیفری، ج1، تهران، انتشارات سمت،ج1.
5
6) آقاییجنتمکان، حسین، 1388ش ، تشکیل دادگاه ویژه برای لبنان؛ نگاهی متفاوت در حقوق کیفری بینالمللی، فصلنامه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 39، ش 2.
6
7) ---------------،1389ش، دادرسی غیابی در امور کیفری؛ مبانی و دلایل، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، ش1.
7
8) ابوداود،سلیمانبنالأشعث بناسحاق بن بشیربن شّداد بنعمران الأزدی السجستانی،سنن أبوداود،مکتبه العصربه،بیروت،کتابخانه مجازی مدرسه فقاهت،ج3.
8
9) اِبْن ماجه، ابوعبدالله محمد بن یزید رَبَعى قزوینى ،سنن ابن ماجه ، دار إحیاء الکتب العربیة ،کتابخانه مجازی مدرسه فقاهت،ج2.
9
10) الشریفین،یوسف،2015 م،الاعتراض على الحکم الغیابی فی قانون أصول المحاکمات الشرعیة الأردنی،مجله المناره مجلد21،عدد4.
10
11) الزحیلی،وهبه،1409ق ، الفقه الاسلامی و ادلته،الجزء السادس، دمشق ،دار الفکر.
11
12) الکاسانی، أبو بکر بن مسعود بن أحمد،1402ق، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، دار الکتاب العربی،ج6.
12
13) بروجردی،سیدحسین،1387ش،جامع احادیث شیعه،ترجمه احمد اسماعیل تبار و همکاران، تهران، فرهنگ سبز،ج30.
13
14) بیگزاده، ابراهیم،1388 ش، دادگاه ویژه برای لبنان: گامی در راه گسترش مبارزه با بیکیفری، مجله تحقیقات حقوقی، ش 49.
14
15) تدین، عباس 1388 ش، آیین دادرسی کیفری فرانسه، تهران، معاونت حقوقی و توسعه قضابب قوه قضایه.
15
16) جاهد، محمدعلی و همکاران، 1393 ش، بررسی اجمالی مبانی، شرایط و آثار واخواهی در امور کیفری، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال پنجم، ش1.
16
17) حر عاملی،محمدبن الحسن،1416 ق، وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی،ج18.
17
18) حسینیحائری، سیدکاظم،1387ش، کتاب القضاء فی الفقه الاسلامی، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
18
19) رضایینژاد، همایون، رضایینژاد، امیرحسین ،1390ش، حکم غیابی: حرکت از مبانی به سمت رویکرد نوین، مجله حقوقی دادگستری، سال 75، ش 75 .
19
20) رمضانیقوامآبادی، محمدحسین،1397ش، حضوری بودن محاکمه و استثنائات وارد بر آن در دیوان کیفری بینالمللی، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال دوم،ش9.
20
21) ساریخانی، عادل، اسلامینیا،قاسم ،1393ش، بررسی تبدیل قصاص به دیه با فوت قاتل یا عدم دسترسی به وی، مجله مطالعات حققی شیراز، دوره ششم،ش4.
21
22) شریعتباقری، محمدجواد،1390ش، اسناد دیوان کیفری بینالمللی، تهران،انتشارات جنگل،چ2.
22
23) شمس، عبدالله،1381ش، آیین دادرسی مدنی، تهران، انتشارات میزان.
23
24) ------------،1393ش، آیین دادرسی مدنی دوره پیشرفته، ج2، چاپ 34، تهران، انتشارات دراک،چ34،ج2.
24
25) صالحی، محمدخلیل،1374ش، ماهیت حقوقی دیه و ضمان عاقله، مجله بصیرت (پژوهشهای مدیریت راهبردی فعلی) ش9و10.
25
26) طباطبائی، سیدمحمدحسین،1374 ش، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: سیدمحمدباقر موسویهمدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ5،ج17.
26
27) طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن، 1407 ق، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ1،ج6.
27
28) طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن(1351ه.ش)، المبسوط فی فقه الامامیه،الجزء الثامن،مکتبه المرتضویه لاحیاء الاثار الجعفریه.
28
29) فضایلی، مصطفی،1389ش، دادرسی عادلانه در محاکمات کیفری بینالمللی، تهران، انتشارات شهر دانش،چ2.
29
30) قبلهایخویی، خلیل،1393ش، قواعد فقه(1) بخش جزا، تهران، انتشارات سمت.
30
31) کاظمیگودرزی ، علیزاده، محمدجواد ،1391ش، دادرسی غیابی در پرتو قواعد فقهی، فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، سال نهم، ش30.
31
32) کسسه، آنتنیو،1387ش، حقوق کیفری بینالمللی،ترجمه حسین پیران و سایرین، تهران، انتشارات جنگل.
32
33) کیانونش،حسن،1381ش،واژه های برابر در فرهنگستان ایران،انتشارات سروش.
33
34) گلپایگانی، محمدرضا،1383ش، القضا و الشهادات (تقریرات) تألیف سیدعلی حسینیمیلانی، قم، انتشارات حقایق ،کتابخانه دبجیتالی نور،ج1.
34
35) لارگیه، ژان،1378ش، آیین دادرسی کیفری فرانسه، ترجمه حسن کاشفی اسماعیلزاده، تهران، گنج دانش.
35
36) محمدیان، محمد،1396ش، علی از زبان علی، تهران، دفتر نشر معارف.
36
37) مکارمشیرازی، ناصر،1374ش، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة،چ1،ج19.
37
38) موسویاردبیلی، عبدالکریم،1408ق، فقه القضا، قم، انتشارات مکتبه امیرالمؤمنین.
38
39) نجفی، محمدحسین، 1398ق، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه،ج40.
39
40) یوسفی، ایمان،1392ش، تحقیقات مقدماتی در آیین دادرسی کیفری، تهران، انتشارات جاودانه.
40
41) African Charter on Human and Peoples’ Rights (Banjul Charter), (1981), Nairobi, Kenya.
41
42) Agreement for the Prosecution and Punishment of the Major War Criminals of the European Axis, and Charter of the International Military Tribunal. London, 8 August 1945 Criminal Procedure Code of the Netherlands (trans.) as of (2014).
42
43) Ali Maleki v. Italy, Decision, HRC, Communication No. 699/1996, 15 July (1999).
43
44) Allex Thomas v United Republic of Tanzania, African court on Human and peoples’ rights, Judgment of 20 November (2015).
44
45) AMERICAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS "PACT OF SAN JOSE, COSTA RICA" (B-32), 22 November (1969).
45
46) Amnesty International, Making the Right Choices II, June (1997).
46
47) Casesse, Antonio,( 2008), International criminal Law, Oxford University Press, Second Ed.
47
48) Code de procédure pénale de la France (Etat 2015)
48
49) Code de procédure pénale Suisse, 5 octobre 2007 (Etat le 1er janvier 2016)
49
50) Colozza v. Italy, ECtHR, Appl. No. 9024/80, Judgment, 12 February (1985).
50
51) Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, (1950).
51
52) Extraordinary Chambers of the Courts of Cambodia (ECCC) Internal Rules of Procedure, September 11, (2009).
52
53) Gardner, Maggie, (2011), “Reconsidering Trials in Absentia at the Special Tribunal for Lebanon: An Application of the Tribunal's Early Jurisprudence”, George Washington International Law Review, 43 .
53
54) Garner, Bryan A,( 2004), Black’s Law Dictionary, New York, Thomson West publication, 8th Ed.
54
55) Gilligan, Francis A. and Imwinkelried, Edward J,( 2005), “Waiver' Raised to the Second Power: Waivers of Evidentiary Privileges by Lawyers Representing Accused Being Tried in Absentia. ”South Carolina Law Review, 56.
55
56) GULATION NO. 2000/30 of United Nations transitional Administration in East Timor (UNTATE) On Transitional Rules of Criminal Procedure
56
57) https://publications.parliament.uk/pa/ld200102/ldjudgmt/jd020220/jones-1.htm.
57
58) International Covenant on civil and Political Rights, (1966)
58
59) International Human Rights Law”, Journal of International Criminal Justice, 8 , (2010).
59
60) International Military Tribunal (Nuremberg), Judgement of 1 October (1946), in the Trial of German Major War Criminals.
60
61) Jean-Marie Henckaerts and Louise Doswald-Beck, (2006),Customary International Humanitarian Law, Vol. 1, Oxford University Press, Second Ed.
61
62) Jenks, Chris,( 2009), “Notice Otherwise Given: Will In Absentia Trials at the Special Tribunal For Lebanon Violate Human Rights?”, Fordham International Law Journal, 33.
62
63) Jordash, Wayne and Parker, Tim,( 2010), “Trials in Absentia at the Special Tribunal for Lebanon: Incompatibility with International Human Rights Law Journal of International Criminal Justice, 8, 2.
63
64) Knudsen, Ara, Hanafi, Sara,( 2013), “Special Tribunal for Lebanon (STL): Impartial or Imposed International Justice?”, Nordic Journal of Human Rights, 31:2.
64
65) Krombach v. France, ECtHR, Application no. 29731/96, Judgment, 13 February (2001), para. 85.
65
66) Lebanese Code of Criminal Procedure, 7 August (2001)
66
67) Makarenko v. Russia, ECtHR, appl. No. 5962/03, Judgment, 22 December (2009)
67
68) Mbenge v. Zaire, HRC communication No.16/1977. Reported at 78 ILR 18, 19, UNHR comm. (1983)
68
69) Monroe H. Freedman, Our Constitutionalized Adversary System, Maurice A. Deane School of Law at Hofstra University
69
70) Nidhal Mekki, "Le Tribunal spécial pour le Liban", Lecture donné au Cycle II de séminaires à Université La Sapienza, Rome «Les droits de l'homme et des juridictions pénales internationales, Novembre (2009).
70
71) Pons, Niccolo, (2010),“Some remarks on in Absentia Proceedings before the Special Tribunal for Lebanon in case of a State’s Failure or Refusal to Hand over the Accused,” Journal of International Criminal Justice, 8 .
71
ORIGINAL_ARTICLE
تعادل منافع مالک و خریدار در معاملات فضولی در حقوق ایران و فقه امامیه با تطبیق بر کامنلا
در فقه و حقوق ایران، حمایت قوی از خریدار با حسن نیت در برابر مالک به عمل نیامده است، تا آنجا که اگر معامله در حضور مالک صورت گیرد ولی وی سکوت کند، همچنان معامله نیازمند رضایت اوست(ماده 249)و از این جهت هیچ حقی برای خریدار تصور نشده است.در حالی که در کامنلا تلاش شده است که میان منافع خریدار با حسن نیت و منافع مالک،تعادل برقرار شود.ازاینرو نظام کامنلا در مواردی از قاعده نمودت (nemo dat)که از حق مالکیت افراد حمایت میکند،دست میکشد و استثنائات مختلفی را در جهت حمایت از خریدار فضولی اتخاذ میکند.به نظر می رسد در فقه امامیه ظرفیت برقراری تعادل میان منافع خریدار و منافع مالک وجود دارد.قاعده های تسبیب و غرور میتوانند این امکان را فراهم کنند و در مواردی،مالک مقصر را مسئول خسارتهای خریدار نماید ، بهعلاوهکه استناد به این دو قاعده زمینهی تغییر نگاه و توجه به اموری فراتر از حفظ مالکیت اشخاص را فراهم مینماید.
https://csiw.qom.ac.ir/article_1527_a8fbac996cbff2c908fd602c22c52007.pdf
2020-03-20
241
266
10.22091/csiw.2020.4392.1568
مالکیت
غرور
لاضرر
حمایت از خریدار با حسن نیت
کامنلا
محمد مهدی
عزیزاللهی
mm.azizollahi@qom.ac.ir
1
استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق ، دانشگاه قم.
AUTHOR
زینب
طلابکی
zeinab.talabaki@gmail.com
2
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم .
LEAD_AUTHOR
1) اردبیلی،احمدبنمحمد،1403 ق،مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان،قم،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج8.
1
2) افتخار جهرمی،گودرز،1383ش، بررسی قاعده استاپل در حقوق انگلیس و آمریکا،نشریه دفتر خدمات بینالمللی جمهوری اسلامی ایران،ش 30.
2
3) انصارى دزفولى،مرتضى بن محمد امین،1415 ق، کتاب المکاسب، قم،کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى،ج3.
3
4) حرّ عاملى،محمد بن حسن،1409 ق،وسائل الشیعه،قم،مؤسسه آل البیت(ع)،ج20 و21.
4
5) حلّی،ابن ادریس،1410ق ، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی.قم،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ2
5
6) طباطبایى حائرى،سید على بن محمد،1418 ق،ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، قم،مؤسسه آل البیت(ع)،ج16.
6
7) عاملی حسینی،سید جواد،1419 ق،مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه،قم،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج12.
7
8) عاملی،محمد بن مکی،شهید اول،1410 ق،اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه،بیروت،دار التراث- الدار الإسلامیه،چ1.
8
9) علامه حلّی،حسن بن یوسف،1414ق،تذکره الفقهاء،قم،مؤسسه آل البیت(ع)،چ1،ج10.
9
10) کلینى،محمد بن یعقوب،1407 ق،الکافی،تهران،دار الکتب الإسلامیه،ج5.
10
11) کریمی،عباس،علاء،مهدی،1396ش،«چالش حقوقی معاملات شخص با حسن نیت و راهکار آن»، دو فصلنامه پژوهشنامه حقوق خصوصی عدالت،ش8.
11
12) محقق حلّی،جعفر بن حسن،1408 ق،شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام،قم،موسسه اسماعلیان،چ2،ج 1 و3.
12
13) ------------------،1418 ق،المختصر النافع فی فقه الامامیه،قم،موسسه الموطباعات الدینیه،چ6.
13
14) محقق داماد یزدى،سید مصطفى،1406 ق،قواعد فقه،مرکز نشر علوم اسلامى،چ12.
14
15) محقق سبزواری،محمد باقر،1423 ق،کفایه الاحکام،قم،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج2.
15
16) مکارم شیرازى،ناصر ،1411 ق، القواعد الفقهیة،قم،مدرسه امام امیر المؤمنین(ع)،چ3.
16
17) موسوىخمینى،سید روح الله،بی تا،تحریر الوسیله،قم،مؤسسه مطبوعات دار العلم،چ1،ج2.
17
18) نجفی،محمد حسن،صاحب جواهر،1404 ق،جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام،بیروت، دار إحیاء التراث العربی،چ7،ج37.
18
19) یزدى،سید محمد کاظم طباطبایى،1421 ق،حاشیه المکاسب،قم،مؤسسه اسماعیلیان،ج1.
19
20) Baskind, Eric,(2014),Commercial Law Concentrate (transfer of ownership by non-owner),Oxford University Press.
20
21) Bridge, Michael,(1997),"The Sale of Goods":Oxford University Press.
21
22) Burrows, Andrew,(2015) Principles of English Commercial Law, Oxford University Press.
22
23) Clarke, Alison & Paul Kohler,(2006) Property law: commentary and materials, Cambridge University Press,1st edition.
23
24) Gilmore, Grant,(1954),"The Commercial Doctrine of Good Faith Purchase" Faculty Scholarship Series.
24
25) J.E. Sihombing,(1997) Goods: sales and securities, Hong Kong University Press, Third Edition.
25
26) Kadirgamar,(1959),The Problem Promissory Note: A Question of Estoppel, The Modern Law Review,Vol.22,No.2.
26
27) Ken, Kanjian,(1976),THE NEMO DAT RULE AND ESTOPPEL BY REPRESENTATION.AND ESTOPPEL BY NEGLIGENCE MQORGATE MERCANTILE CO.LTD. v. TWZTCHINGS, Sydney Law Review, ISSN 0082-0512,Volume 8.
27
28) Kochan, Donald J,(2016),Dealing with Dirty Deeds: Matching Nemo dat Preferences with Property Law Pragmatism, Kansas Law Review Inc.page2.
28
29) Salomons, Arthur F,(2009),"Good faith acquisition of movables', TOWARDS A EUROPEAN CIVIL CODE,4th fully Revised and Expanded Edition ,A.S.Hartkamp, M.W.Hesselink, E.H.Hondius, C.E.du Perron and C.Mak, eds.Kluwer Law International, Forthcoming. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1515719.
29
30) Slattery, Emma,(2012),The Nemo Dat Rule: A Balancing Act ,http://www.undergraduatelibrary.org/
30
31) Yap, Ji Lian, (2008),"Appraising the Market Overt Exception" ,Journal of International Commercial Law and Technology,Vol.3,Issue 4.
31