TY - JOUR ID - 1475 TI - بررسی آثار معامله فضولی در فقه امامیه، حقوق ایران و حقوق انگلستان JO - پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب JA - CSIW LA - fa SN - 2476-4213 AU - خوبیاری, حامد AU - طباطبایی, سیدمحمدصادق AD - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان. AD - دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 6 IS - 3 SP - 29 EP - 54 KW - معامله فضولی KW - قاعده «Nemo dat» KW - استناد به مالک KW - نمایندگی ناشی از تنفیذ DO - 10.22091/csiw.2019.4238.1552 N2 - در فقه امامیه و حقوق ایران حکم معامله­ی فضولی در اغلب موارد عدم نفوذ است. در حقوق انگلستان معامله فضول برای خود، جز در موارد استثنائی باطل و معامله او برای مالک، تنها در صورت افشای قصد نمایندگی قابل تنفیذ است. این اختلاف در احکام، ریشه در وجود مبانی متفاوت در این نظام­ها دارد. نگارندگان با بررسی این مبانی معتقدند مبنای معاملات فضولی در فقه و حقوق ایران، نظریه «استناد به مالک» است ولی در حقوق انگلستان معاملات­ فضولی برای خود از نظریه «اداره قراردادها» و معامله فضول برای مالک از نظریه «نمایندگی ناشی از تنفیذ» پیروی می­کند. علی­رغم اختلاف در مبانی و احکام، شباهت بسیاری در آثار معاملات فضولی در نظام­های حقوقی فوق وجود دارد؛ تا آنجا­ که برخلاف نظر رایج می­توان گفت؛ احکام فضولی در فقه امامیه و حقوق ایران، مانند حقوق انگلستان، تنها با رعایت شرایط مخصوصی قابل اجراست. بررسی آثار معاملات فضولی نشان می­دهد جواز رد یا تنفیذ و پایبندی اصیل، مهم‌ترین آثار معامله فضولی در هر دو نظام حقوقی است. پذیرش موارد فوق به عنوان آثار مشترک موجب طرح پرسش­هایی از این قبیل است: آیا جواز رد یا تنفیذ قابل نقل و انتقال خواهد بود؟ آیا اصیل حق فسخ یا نقل مورد معامله پیش از تنفیذ را دارد؟ پاسخ این پرسش­ها و مطالعه تطبیقی آثار مذکور به انطباق بیشتر این نوع معاملات با نظم عمومی و جهانی‌شدن حقوق قراردادها کمک خواهد کرد. UR - https://csiw.qom.ac.ir/article_1475.html L1 - https://csiw.qom.ac.ir/article_1475_05afcefe6f3b668a764a259734dae9ad.pdf ER -