ممتنع شدن اجرای قرارداد با نگرشی تطبیقی به فقه، حقوق ایران و کامن لا

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه‌حقوق‌خصوصی‌دانشکده‌حقوق‌دانشگاه قم

2 2- دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه قم

چکیده

مقدورالتسلیم بودن مورد معامله یکی از شرایط اساسی صحت قرارداد است. به موجب این قاعده، از آن‌جا که هدف نهایی همه عقود، وصول هریک از عوضین به طرف دیگر به جای عوضی است که او می دهد، لذا تعهد ناممکن را باید باطل شمرد. قاعده بطلان عقد به دلیل تعذر وفا به آن، نه‌تنها در فقه و حقوق ایران مورد توجه است، بلکه در حقوق خارجی نیز منشا اثر بوده، تئوری‌های متعددی درباره آن مطرح شده است؛ چنان‌که در کامن‌لا نه‌تنها غیر ممکن شدن اجرای تعهد موجب سقوط تعهد متعهد می‌گردد، بلکه عقیم شدن قرارداد یا منتفی شدن هدف یکی از طرفین از انعقاد عقد نیز از موجبان معافیت متعهد اعلام شده است. در مقاله حاضر، پس از بررسی تئوری‌های موجود در نظام کامن‌لا به بررسی موضوع در نظام حقوقی ایران با تکیه بر فقه خواهیم پرداخت.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of Impossiblity of Contract Performance in the Islamic Jurisprudence, Iranian Law and Common Law

نویسندگان [English]

  • MOhammad SAlehi mazandirani 1
  • MOna Ostadi 2
چکیده [English]

 Impossibility of performance in a contract is one of the basic conditions that render a contact null and void. Since the ultimate goal of all contracts is to fulfill a contractual promise, any type of commitment that is impossible to fulfill should be regarded null and void under this rule. This type of failure in a contract has been under careful scrutiny not only in the Islamic Jurisprudence and the Iranian law but also in foreign legal systems. Therefore, several theories have been allocated to this field. As such, in Common Law, any failure by the parties to fulfill a contractual promise due to the breach of contract or any cancellation of the aims of the contract has been considered as one of the reasons for the failure to implement a contract. Therefore, in this article, having examined the theories available in the Common Law, we analyze this case in the Iranian Law based on the Islamic Jurisprudence.
  

کلیدواژه‌ها [English]

  • impossibility of performance
  • offer
  • condition
  • nullity
  • void
  • Breach of Contract
  1.  

    1. انصاری، شیخ مرتضی،1383ش، کتاب المکاسب، بی‌جا، مؤسسه الامام المنتظر عجل الله تعالی فرجه الشریف، چ 2، ج2.
    2. جعفری لنگرودی، محمد جعفر،1379ش، مجموعه محشی قانون مدنی، تهران، گنج دانش.
    3. حسینی عاملی، سید محمد جواد،1419ق، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ج4.
    4. حکیم، عبدالمجید،1387ش، الوسیط فی نظریه العقد، بغداد، بی‌نا.
    5. حلی، علامه،1414ق، تذکره الفقهاء، قم، مؤسسه آل البیت (علیهم‌السلام) ، ج10.
    6. خمینی، سید روح‌الله،1379ش،  کتاب البیع، بی‌جا، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره، ج3.
    7. سنهوری، عبد الرزاق احمد،1998م، الوسیط فی شرح قانون المدنی الجدید، قاهره، دار النهضه العربیه.
    8. شهیدثانی،1410ق، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، کتابفروشی داوری، ج1.
    9. صفایی، سید حسین،1382ش، دوره مقدماتی حقوق مدنی، تهران، میزان، ج2.
    10. ــــــــــــــــــــــ ،1386ش، مقالاتی درباره حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران، میزان، چ2.
    11. کاتوزیان، ناصر،1384ش، عقود معین1، شرکت سهامی انتشار، چ9.
    12. لطفی، اسدالله،1388ش، سلسله مباحث فقهی- حقوقی عقد بیع، تهران، خرسندی.
    13. محقق داماد، سید مصطفی،1374ش، قواعد فقه، تهران، سمت، ج2.
    14. موسوی بجنوردی، حسن،بی‌تا، القواعد الفقهیه ، مکتبه بصیرتی،ج5.
    15. نائینی، محمد حسن،1373ش، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب،  تهران، مکتبه المحمدیه.
    16. نجفی، شیخ محمدحسن،1404ق، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بی‌جا، دارالکتب الاسلامیه، چ 6، ج22.
      1. Anderson, Arthur )1953(, "Frustration of Contract, A Rejected Doctrine", 3DEPAUL L.Rev.
      2. Anson (1990), Law of Contract, 2th ed.OxfordUniversity Press.
      3. Corbin on Contract (1988), one Volume edition, 24thed, West publishing co.
      4. Conlen (1918), "Intervening Impossibility of Performance as the Obligation of Contract", L.Rev.
      5. Flash, D, "Supervening Impossibility of Performance as a Defense, 5 Fordham", Law Rev, 1936.
      6. R.Weiskopf, Nicholas (1996), "Frustration of Contractual Purpose- Doctrine or Myth"? Issue 2, Vol. 70, Number 2.
      7. Smit, Hans (1958), "Frustration of Contract", Columbia Law Review.

    T. Ward Chapman (1960), Comment,"Contracts_ Frustration of Purpose", 59, Mich. L.Rev.

CAPTCHA Image