بررسی تطبیقی زمان ولوج روح در اسلام و سایر ادیان

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق جزا و جرم‌ شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه قم.

3 استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زابل.

10.22091/csiw.2020.4984.1689

چکیده

مسئله‌ی آغاز حیات انسانی و اینکه از چه زمانی جنین را باید واجد اوصاف و حقوق انسانی دانست، از قدیم‌الایام در میان اندیشمندان و ادیان مختلف مورد بحث و مناقشه بوده است. آیین یهودیت پس از مدت‌زمانی از انعقاد نطفه جنین را دارای روح انسانی می‌داند اما در این آیین، جنین وقتی موجود کاملی تلقی می‌شود که سر جنین از رحم مادر خارج یا ظاهر شود. در آیین مسیحیت نیز دو دیدگاه آغاز حیات انسانی از لحظه انعقاد نطفه و آغاز حیات انسانی پس از مدت‌زمانی از انعقاد نطفه رواج دارد اما زمان دقیقی برای دیدگاه اخیر تعیین نشده است. عدم تعیین دقیق زمان ولوج روح، به عدم شناخت بشر از روح و ابعاد غیر جسمانی آن مرتبط می­باشد؛ بنابراین برای تعیین این موضوع می‌بایست به قرآن کریم و روایات معصومین مراجعه نمود. در قرآن کریم مراحل 6گانه رشد؛ نطفه، علقه، مضغه، عظام، لحم و جنینی که روح در آن دمیده شده، بیان گردیده است، اما برای این مراحل، مدت‌زمانی تعیین نشده است. مستنبط از روایات موجود در این موضوع زمان ولوج روح در جنین پس از اتمام چهارماهگی است و نظریه فقهایی که زمان هر یک از مراحل رشد جنین را 20 روز می‌دانند، با ولوج روح در 4 ماهگی منطبق است. همچنین این دیدگاه با یافته‌های علمی و عرف عموم مردم نیز هم‌خوانی و مطابقت دارد.
 

تازه های تحقیق

مسئله آغاز حیات انسانی از قدیم‌الایام مورد بحث و مناقشه بوده است. به‌طورکلی می‌توان دو دیدگاه در این خصوص بیان نمود: 1-آغاز حیات انسانی از لحظه انعقاد نطفه 2- آغاز حیات انسانی پس از مدت‌زمانی از انعقاد نطفه که می‌تواند تا زمان تولد جنین ادامه داشته باشد. در آیین یهودیت و مسیحیت زمان دقیقی برای آغاز حیاتی انسانی و ولوج روح تعیین نشده و این موضوع به عدم شناخت روح و بعد غیر جسمانی روح مرتبط است؛ بنابراین برای تعیین این موضوع می‌بایست به قرآن کریم و روایات معصومین مراجعه نمود. قرآن کریم مراحل رشد جنین را 6 مرحله‌ی نطفه، علقه، مضغه، عظام، لحم و جنینی که روح در آن دمیده شده، بیان می‌کند، اما در خصوص مدت هر یک از این مراحل، زمانی را تعیین ننموده است. مستنبط از روایات موجود، زمان ولوج روح پس از اتمام چهارماهگی است. در خصوص هر یک از مراحل رشد جنین در روایات و اقوال فقهاء مدت‌زمان 40 روز، 30 روز و 20 روز بیان شده است. اقوالی که هر مرحله از رشد جنین را 40 روز یا 30 روز بیان می‌کنند علاوه بر اینکه دارای اجمال و نواقصی هستند، بیانگر این موضوع می‌باشند که زمان ولوج روح 8 ماهگی یا 6 ماهگی است. این موضوع برخلاف قدر متیقّن روایاتی است که زمان ولوج روح را 4 ماهگی بیان می‌کنند؛ بنابراین دیدگاهی که زمان هر یک از مراحل رشد جنین را 20 روز بیان می‌کند صحیح به نظر می‌رسد. این دیدگاه با ولوج روح در 4 ماهگی و با یافته‌های علمی و عرف مردم نیز هم‌خوانی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Time of Ensoulment in Islam and Other Religions

نویسندگان [English]

  • Adel Sarikhani 1
  • hossein mohammadi doroh 2
  • Qasem Eslaminia 3
1 Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, University of Qom.
2 Ph. D. Student in Criminal Law and Criminology, University of Qom.
3 Assistant professor, Department of law, Faculty of Humanities, University of Zabol.
چکیده [English]

From ancient times, the beginning of human life and when a fetus should be qualified as human rights has been largely debated among scholars and different religions. Judaism, after a period of considers the embryo to have a human soul, but in this religion, fetus is considered to be perfect when its head is out of the womb or appears. In Christianity, there are two perspectives on the beginning of human life from the moment of coagulation and the beginning of human life after a period of coagulation, but the exact time has not been set for the latter. The lack of precise determination of the time of the soul's ensoulment is related to the human's lack of knowledge of the soul and its non-physical dimensions.; thus, to determine the matter, one should refer to the Holy Quran and traditions. The Holy Qur'an considers the stages of growth to be six stages including: nutfa, alaqa, mudgha, ‘izam, lahm and embryo in which the spirit is blown but no time has been set for these stages. Given the traditions in this subject, ensoulment take place at the end of four months and the doctrine of jurists who know the time of each stage of embryo development to be 20 days is in line with this time. This view is also consistent with scientific findings and the practice of the general public.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fetus
  • Life
  • Ensoulment
  • Islam
  • Religions

مراجع

1)      قرآن کریم.
2)      ابو الحسین، احمد بن فارس بن زکریا، 1404 ق، معجم مقائیس اللغة، قم، ایران انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم،چ1،ج2.
3)      اصفهانى، مجلسى دوم، محمد باقر بن محمد تقى، 1404 ق، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ2،ج16.
4)      امامی، مسعود، 1385 ش، زمان دمیدن روح در جنین، مجله کاوشی نو در فقه اسلامی، ش 49.
5)      بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، 1383 ش، پزشکی قانونی در فقه و حقوق ایران، فصل نامه مدرس علوم انسانی،ش37.
6)      حائرى، سید على بن محمد طباطبایى، 1409 ق. الشرح الصغیر فی شرح مختصر النافع ، قم ، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى قدس سره،چ1،ج2.
7)      حلّى، ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد، 1410 ق، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج 3، چ 2، قم – ایران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ2،ج3.
8)      حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، 1408 ‍ ق، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم ، مؤسسه اسماعیلیان،چ2،ج4.
9)      حلّى، یحیى بن سعید، 1405 ق، الجامع للشرائع ، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة،چ1.
10)  حمیرى، عبد الله بن جعفر، 1413ق، ‍ ق قرب الإسناد (ط - الحدیثة)، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1.
11)  رضوی، شهناز، امین ناجی، محمد هادی، کامکار، زهره،1390 ش، جایگاه و مدت استقرار جنین در رحم از دیدگاه قرآن، حدیث و علم جنین شناسی، پژوهش ها علم و دین، ش2.
12)  شاکر، محمدکاظم، 1378 ش، تفسیری از روح، پژوهش‌های فلسفی کلامی، ش 1.
13)  عباسی، محمود، احمدی، احمد، فکور، حسن، 1391 ش، مبانی سقط درمانی و بررسی آن از منظر حقوق جزای پزشکی، فصل نامه حقوق پزشکی، ش20.
14)  عاملى، حرّ، محمد بن حسن، 1409 ق، وسائل الشیعة، قم ، مؤسسه آل البیت علیهم السلام،چ1،ج29.
15)  عاملى، شهید اول، محمد بن مکى، 1410 ق، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت ، دار التراث - الدار الإسلامیة،چ1.
16)  طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، 1407 ق، الخلاف، قم ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،چ1،ج4.
17)  -----------------------، 1407 ق، تهذیب الأحکام، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج10.
18)  فاضل لنکرانى، محمد، بیتا، جامع المسائل‌، قم، امیر قلم‌،چ11،ج1.
19)  . فقهی زاده، عبدالهادی، پهلوان، منصور، روحی دهکردی، مجید، 1391ش، ویژگی‌های روح از دیدگاه قرآن و روایات، مجله پژوهش‌های قرآن و حدیث، ش2.
20)  قمّى، سید تقى طباطبایى، 1426 ق، مبانی منهاج الصالحین، قم ، منشورات قلم الشرق،چ1،ج10.
21)  قیاسی، جلال الدین، حبیبی، سیده زهرا، 1394 ش، قاعده تزاحم در سقط درمانی، فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، ش41.
22)  کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، 1407 ‍ ق، الکافی ، تهران ، دار الکتب الإسلامیة،چ4،ج6.
23)  مصطفوى، حسن، 1402 ق، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ، تهران ، مرکز الکتاب للترجمة و النشر،چ1،ج4.
24)  مظاهری، حسین درس خارج  فقه الدیات، 23/07/87، جلسه: 84.
25)  نجفى، محمد حسن، 1404 ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت ، دار إحیاء التراث العربی،چ7.
26) Badawy A, B, Khitamy, (2013), Divergent Views on Abortion and the Period of Ensoulment. SQU Medical Journal.
27) Disney Lindsey and Poston Larry,(2010),The Breath of Life: Christian Perspectives on Conception and Ensoulment,Anglican Theological Review.
28) Gowri, Vaidyanathan,(2013), Abortion and Ensoulment, SQU Medical Journal.

29) Hasgul Olgun, (2005), Ensoulment: When Does Human Life Begin, the Fountainmagazine.

30) Horrocks Alyssa,(2014),The Soul and Abortion in Ancient Greek Culture and Jewish Law, Undergraduate Research Asheville, North Carolina.
31) Islam.Hossaini. Rafiqul, (2017), Legal Right of Fetus: A Myth or Fact. International Journal of Law, Humanities & Social Science.
32) Schenker, Joseph G, (2008),The beginning of human life, J Assist Reprod Genet.
33) William, Neaves, (2017), The status of the human embryo in various religions, SPOTLIGHT.
34) Kurjak, Asim, (2017),controversite on the beginning of human life, science and religions closer and closer,Psychiatria Danubina.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 23
فروردین 1399
صفحه 119-140

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار