نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران.
2 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران .
چکیده
تازه های تحقیق
گرچه امروزه بر کسی پوشیده نیست که گرایش عمومی و فزاینده‌ای در جهان به عدالت خصوصی در برابر نهاد رسمی و عمومی قضا ایجاد شده است تا جایی که بزرگی آن تا حدی است که از آن تعبیر به انقلاب نگرشی و یا تغییر پارادایم یاد می‌شود. بااین‌حال این امر به مفهوم آن نیست که پیامد این برهم کنش موجب چیرگی و تفوق سازوکارهای عدالت خصوصی به‌عنوان یک عامل میراگر در برابر نهاد رسمی و عمومی قضایی گردد. بلکه به‌زعم ما با نگاهی به سیر تحولات انسانی شدن حقوق در نظام بین‌الملل و پذیرش انسان به‌عنوان تابع سوم این نظام و نیز خصوصی‌سازی حقوق و اجرای عدالت خصوصی در عرصه نظام‌های حقوقی پیشرو، برایند این برهم کنش دوگانه، ظهور و بروز نهادی مرکب و نوین خواهد بود که گرچه انحصار تک‌قطبی نهاد رسمی و عمومی قضا را تا حد زیادی تعدیل می‌نماید. بااین‌حال نهایتاً در نقش یک مکمل و متمم، موجب شکل‌گیری و قوام ماهیت هَندایِشی (سنتزی)، نوین، بهینه، مرکب و مقتدرتر دستگاه قضایی، آرمانی و مطلوبی خواهد گردید. ازاین‌رو یقیناً مجموع اقدامات قوه قضاییه و اهتمام هرچه بیشتر دست‌اندرکاران قضایی به‌ویژه درزمینهٔ به‌کارگیری بهینه فناوری، اتوماسیون و رسیدگی‌های الکترونیکی و تنقیح و تدوین قوانین به‌روزتر و آموزش داوران حرفه‌ای و تخصصی شدن رسیدگی‌ها و نیز تأسیس شورای داوری مرکز وکلا به‌عنوان متولی رسمی و مرجع حرفه‌ای برای داوری و حمایت و شکل‌گیری ساختارهای جدید همه نویدبخش افقی روشن برای آینده نظام حقوقی ایران، در جهت تضمین و تأمین حق دسترسی شهروندان به دادرسی عادلانه و بالمآل تحقق عدالت خصوصی خواهند بود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Judicial justice is the basic pillar of human social life and is considered as one of the basic human rights. Today, generally, the duty of ensuring justice and realizing judicial and legal security and hygiene is entrusted to the governments and especially the general judicial system of countries, however, the increase in social and economic interactions, especially commercial exchanges, also the improvement of the level of human legal literacy alongwith the rapid and dramatic changes in various fields of human life, cause a sharp increase in the volume of lawsuits and, in proportion, lengthening the process of proceedings and reducing the accuracy and quality of proceedings and finally security and judicial justice have been reduced. Therefore, in recent decades, the new discourse of private justice has entered the arena of judicial justice as a way out and a life-saving solution for optimally provide judicial justice and legal hygiene (fair trial) as a helping and facilitating factor. This research is a study that analyzed and described the existing legal foundations, mechanisms and structures of private justice (arbitration) by examining the perspective of the international human rights system and the legal system of Iran and Islam with a look at existing legal and international documents. The result of this research is that due to the diversity of mechanisms and structures at the level of the international system and the Iranian legal system, private justice can be used in for make wider and optimal use of existing talents and teachings for facilitate as much as possible the right to access to a fair trial. finally, the expansion of justice should be useful and open for mankind.
کلیدواژه‌ها [English]
قرآن کریم.
جامی، عبدالرحمن بن احمد بن محمد شیرازی (1388). سبحه الابرار، کتابخانه شعر و ادب ایران زمین (نو سخن).
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1374). ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات طلوع.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغتنامه دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شهید اول، محمد بن جمال‌الدین مکی عاملی (275). اللمعه الدمشقیه، جلد 1، انتشارات دارلفکر. قم: ایران.
مطهری، مرتضی (1378). عدل الهی، چاپ 13، تهران: انتشارات صدرا.
محمدی، ابوالحسن (1375). مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
سرآبادانی، حسین (1397). «بررسی یک نزاع: عدل از صفات ذات است یا از صفات فعل؟» نشریه الکترونیکی رصدخانه عدالت اجتماعی. تهران: مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع).
بیات کمیتکی، مهناز و دیگران (1395). فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب. سال سوم، شماره ۲.
قبادی، ی (1395، آذر 15). «بررسی و شناخت دعاوی قابل سازش در نظام حقوقی ایران»، فصلنامه بین‌المللی قانون یار. دوره ۶.
هدایت نیا، فرج الله (1393). «ماهیت حکمیت در دعاوی خانوادگی در آیه 35 سوره نساء». دوفصلنامه علمی-پژوهشی.
نیکبخت، حمیدرضا و ادیب، علی‌اکبر (1395). «اصلاحگری» و «میانجیگری» به‌عنوان جایگزین روش‌های سنتی حل اختلاف، بینا.
تمیم نیوز، ب. خ (1399). داوری چیست؟ تعریف داوری. تهران: تمیم نیوز.
https://www.tamimkhabar.ir/fa/news/42100
منابع عربی
معلوف، ل (1378). المنجد فی اللغه. جلد ۲. تهران: انتشارات اسلام.
وسطیة الإسلام فی دوافع الجهاد (2010) (n. p): الموقع الرسمی لفضیلة أ. د. محمدأبو الفتح البیانونی. دانشگاه ملک سعود. ریاض: عربستان سعودی.
شهید اول، م. ب (275). اللمعه الدمشقیه (جلد 1). انتشارات دارلفکر. قم.
References
Press. o. u (2003). Oxford Dictionary of English (1884-1928) (First edition). D. murry, ed.UK. Oxford. Oxford Univercity Press.
Paulson, J (2005). Denial of Justice in International Law (n. p): UK. Combridge Univercity Prees.
Feyter, K (2005). Privatisation and Human Rights in the Age of Globalisation. Belgium: Intersentia.
Schichor, D. & Gilbert, M. J (2001). Privatization of Criminal Justice: Past Present and Future. US: Elsevier Science.
Cançado Trindade, A. A (2015). Judge Antônio A. Cançado Trindade. The Construction of a Humanized International Law: A Collection of Individual Opinions (1991-2013), Vol 1. Poland: Brill.
Garg, J (2020). Subjects of International Law. Indian Legal Solution.
Corner, L (2021. March17). Recognition of A State Under International Law. India-Law Corner.
Janis, M. W (1984) "Individuals as Subjects of International Law", Cornell International Law Journal: Vol. 17: Iss. 1, Article 2.
Cornescu, A. V (2009). The Generations of Human’s Rights, In. M. University(ed). CZ. Brno. Days of Law: the Conference Proceedings.
Moor, W (1395). Mini-Trial in Alberta Law Review, XXXIV (1).
Persian sources
Jami Ahmad, N.A (2009). Sabhatol-Abrar, Iran Zamin Poetry and Literature Library. (Nosokhan). Iran.
Jafari Langroudi, M. J (1995). Legal Terminology.Tolo Publications.Tehran.
Dehkhoda, A (1988). Dictionary of Dehkhoda. Tehran University Publications, Iran.
Motahari, M (1999). Adl Elahi, 13th edition, Sadra Publications, Tehran.
Mohammadi, A (1996). Fundamentals of inferring Islamic law or the principles of jurisprudence. University of Tehran Publishing and Printing Institute.Tehran: Iran.
Sarabadani, H (1386). Examining a conflict: Is justice one of the attributes of nature or one of the attributes of action? Social Justice Observatory.
Bayat Komitaki, M (2015). Comparative Research Quarterly of Islamic and Western Laws. P. 2. Year 3 (Number 2).
Qobadi, Y (2015). Examining and recognizing negotiable claims in Iran's legal system, International Quarterly of Law Yar. 6th period. Iran.Tehran.
Nia, F.and A (2013). The nature of arbitration in family disputes in verse 35 of Surah Nisa.
Two-quarter scientific-research journal of the Qur'an, Fiqh and Islamic Law. First year (number 1).
Nikbakht.Hamidreza, Adib.Ali Akbar (2015). "Reformation" and "Mediation" as alternatives to traditional methods of solving civil-commercial disputes. Legal Research Quarterly
No. 78. pp. 57-81. Publisher of Shahid Beheshti University, Faculty of Law, Iran. Tehran.
In Arabic
Holy Quran.
Middleness of Islam in the causes of Jihad (2010) (n. p): Official website of A.D.
Muhammad Abu Al-Fath al-Bayanouni. King Saud University, Riyadh: Saudi Arabia.
Maalouf, L (1378). Al-Manjadfi al-Lagheh. Vol. II. Islam Publications. Tehran.
Shahid Aval, M.B (275). Al-Lama AlDamshaqiyah (Vol 1). Darulfikr Publications. Qom.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله