نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم.
2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم.
چکیده
تازه های تحقیق
یافته نهایی این تحقیق که به شکلی آن را از دیگر تحقیقات متمایز می سازد به بیان زیر قابل گزارش است :
قوانین تجاری ایران در مقایسه ی با قوانین تجاری فرانسه و ژنو، جنس تعهد ضامن را مسئولیتی تبعی میداند در حالی که در قوانین تجاری فرانسه و کنوانسیون ژنو مسئولیت ضامن جنبهی خودگردان و غیر وابسته دارد. از سوی دیگر بر اساس قوانین تجاری ایران و به استناد تبعی بودن مسئولیت ضامن، در صورت بروز سهل انگاری و ناتوانی، صاحب سند تجاری حق رجوع به ضامن را ندارد اما در صورت بروز جعل و عدم اهلیت از سوی مضمون عنه سند تجاری، ضامن وی همچنان مسئول شناخته می شود. در واقع در این دو مورد تعهد ضامن به ذات اصلی خود، به عنوان تعهدی مستقل از مدیون تلقی میگردد. اما بر اساس قوانین فرانسه و کنوانسیون ژنو چون ماهیت مسئولیت ضامن مستقل و غیر وابسته است بروز هر سهل انگاری ، ناتوانی ، جعل و عدم اهلیت موجب سلب مسئولیت ضامن نمیشود. لذا اگر مضمون عنه سند تجاری را با ایراد جعل و عدم اهلیت مواجه سازد، ضامن وی از زیر بار مسئولیت خارج نمیشود. وجود چنین مقرره ای دراسناد تجاری فرانسه موجب افزایش اعتبار و در عین حال ضابطه مند شدن معاملات تجاری شده و پویایی و رونق گردش سرمایه در معاملات تجاری را که متکی بر اعتبار اسناد تجاری است در پی دارد. این اعتبار اسنادی مستوجب وجود تضمین در پرداخت به موقع دیون می گردد. چراکه با استمرار مسئولیت ضامن هر چند با وجود عدم اهلیت و جعل امضای مضمون عنه، اصالت و اعتبار سند حفظ و باعث استفاده ی بیشتر از این اسناد تجاری می شود در قانون ایران نیز ما منحصرا در بحث جعل و عدم اهلیت، با وجود بری شدن مسئول سند تجاری به دلیل عدم اهلیت و جعل ، ضامن وی را همچنان مسئول می دانیم درواقع این جاست که ضمانت به ذات مستقل خود برمی گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
As stated in the last phrase of the Article 249 of the Commercial Code of Iran, the guarantor has only joint liability with the person to whom the guarantee is given. This has limited the scope of guarantor's liability and enables him/her to rely on objections on which the principal debtor can also rely. Nevertheless, the question that is raised in the scope of guarantor's liability and its limitation to the liability of the creditor is: in case of the principal debtor's incapacity or his signature being forged, can the guarantor, too, as for the last part of aforementioned Article consider himself/herself exempt from liability? The Iranian law legislators did not provide a clear answer to the above question, but the French Law and the Geneva Convention and UNCITRAL, meanwhile accepting independence for guarantor's liability, maintain that the guarantor alongside the other signatories has a joint liability. In the Iranian Law, despite the silence of the legislators, one may consider this solution: in the engagement per se, there is no subjacency. Thus in case of signature forgery of the principal debtor or his incapacity, guarantor's engagement, although independently, finds actuality and as an exception to the decree of the last part of Article 249 of the Commercial Code, although the principal debtor in these suppositions has no liability for the holder of commercial instrument, the guarantor is obligated to pay the money.
کلیدواژه‌ها [English]
اسکینی، ربیعا ،1377ش، قواعد حاکم بر تعهد تجاری در حقوق ایران، مجلهی حقوقی دادگستری، ش23.
2.بهرامی، بهرام،1393ش، اوصاف اسناد تجاری،تهران، انتشارات نگاه بینه، چ1.
3.توکلی،محمد مهدی،1393ش، حقوق اسناد تجارتی،تهران،انتشارات جنگل، چ7.
4.ثابت بیرجندی، زینب،1394ش، مسئولیت ضامن سفته در قانون ایران و فرانسه، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری
5.حائری، سید کاظم، 1428ق، فقهالعقود ،قم ،انتشارات مجمعالفکر الاسلامی، چ3،ج1.
6.حبیبی، محمود،1397ش، نمایندگی در اسناد تجاری در پرتو کنوانسیون ها و اسناد بینالمللی، تهران،انتشارات میزان.
7.درویشی هویدا، یوسف ،1392ش،تفاوت شرایط تحقق مسئولیت ضامنان و ظهرنویسان اسناد تجاری،دوفصلنامه رویه قضایی،سال دوم، ش 3.
9.شهید ثانی، مسالک الافهام،1413ق،قم، انتشارات المعارفالاسلامیه ، ج13.
10.شهیدی. سید مهدی،1377ش، حقوق مدنی: تشکیل قراردادها و تعهدات،تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد .
11.صادقی مزید، رسول،1393ش، حقوق اسناد تجاری(با نگرشی به اسناد و کنوانسیونهای بینالمللی و همراه با بررسی تحولات لایحهی جدید قانون تجارت)، تهران،انتشارات جنگل.
12.صادقی مقدم، محمد حسن،شکوهی زاده، رضا،1389ش، تشخیص معیار تبعیت در عقود تبعی و آثار آن در حقوق ایران، فرانسه و انگلیس، مجله پژوهشهای حقوق تطبیقی، ش 4.
13.صادقی نشاط، امیر،1396ش، حقوق تجارت برای مدیران(قراردادهای تجاری، تجار و اسناد تجارتی)،تهران، انتشارات میزان.
14.صباغیان، حسین،1397ش، ویژگی ها و مزایای اسناد تجاری در آرای دیوان عالی کشور، نظریات ادارهی حقوقی و محاکم دادگستری.
15.صدر،محمدباقر،1429ق، البنک الربوی فیالاسلام، انتشارات مرکز الابحاث و الدراسات لشهید صدر.
16.صقری، محمد،1386ش، حقوق بازرگانی اسناد تجاری(برات،سفته،قبضانبار)،تهران، انتشارات سهامی انتشار.
17.---------، 1376ش، رای وحدت رویه 73/43 هیئت عمومی دیوان عالی کشور مورخ 6/6/1374 و حدود مسئولیت ضامن در اسناد تجاری، مجله دیدگاه های حقوقی، ش8.
18.طاهری، سهیل،1397ش، تضامن در اسناد تجاری،تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق،چ1.
19.عبدیپور فرد، ابراهیم،1391ش، مباحثی تحلیلی در حقوق تجارت، قم،انتشارات پژوهشگاه و حوزه.
20.---------------، 1396ش، حقوق تجارت،تهران، انتشارات مجد، ج3.
21.عبدیپور فرد، ابراهیم،فتوحیراد، علی ،1396ش، آثار حقوقی جعل امضای صادرکننده و ظهرنویس چک، مجله مطالعات حقوقی،دوره نهم. ش3.
22.عرفانی، محمود،1391ش، حمایت از دارنده در برات و سفته بین المللی در کنوانسیون ها با مطالعهی تطبیقی، همایش ملی حقوق بینالملل در آیینه علوم روز. دوره1.
23.عسکری، سیدامین،1397ش، نقش حجر بر مسئولیت امضاکنندگان اسناد تجاری با مطالعهی تطبیقی در کنوانسیونهای ژنو، تهران،انتشارات جنگل.
24.عیسایی تفرشی، محمد، رمضانی آکردی، حبیب ، ورمزیار ارزانفودی، محمد،1391ش، حال شدن دین مسئولان اسناد تجاری در اثر ورشکستگی برخی مسئولان در حقوق ایران و آمریکا، مجلهپژوهش های حقوق تطبیقی، ش4.
25.فخاری، امیرحسین،1375ش،مسئولیت امضاکنندگان اسناد تجاری، مجله تحقیقات حقوقی، ش 16 و17.
26.کاتوزیان، ناصر،1384ش، حقوق مدنی: ایقاع: نظریه عمومی - ایقاع معین،تهران، نشر میزان.
27.لعیا جنیدی، شریعتی نسب،صادق،1392ش، وصف تجریدی در حقوق ایران با تاکید بر رویهی قضایی، مجله مطالعات حقوق خصوصی، سال چهل و سوم، ش1.
28.الله آبادی، کمال ،1377 ش، اصل استقلال امضاها و عدم توجه ایرادات در اسناد تجاری،دیدگاههای حقوق قضایی، ش10 و 11.
29.متین دفتری،احمد،1331ش، مجموعه رویه قضایی، قسمت حقوقی،تهران، چاپخانه هاشمی.
30.مسعودی، بابک ،1377ش، اصول حاکم بر اسناد تجاری، مجله کانون وکلا، ش 171.
31.ملا حسینی، رحیم،1395ش، مسئولیت امضاکنندگان اسناد تجاری در پرداخت وجه سند در حقوق ایران با نگاهی به حقوق فرانسه و کنوانسیون متحدالشکل ژنو، مجله مطالعات علوم سیاسی، فقه و حقوق، ش1.
32.نوری، حسن،1388ش، اصل عدم قابلیت استناد به ایرادات در اسناد تجاری،مجلهی الهیات و حقوق، ش13.
33.نیک فرجام، کمال ، 1392ش، مطالعهی تطبیقی نمایندگی در امضای اسناد تجاری، مجله دیدگاههای حقوقی،ش 62.
34.-------------،1381ش، ضمانت در اسناد تجاری، فصلنامه دیدگاههای حقوقی ، دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری،ش 25.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله