Document Type : Academicm and Research

Authors

Abstract

 
Abstract
Civil disobedience is an issue that attention has seriously been paid to and its scope has been discussed in recent years. In Iran, it is regarded as a new concern as well. Correspondingly, there have not been any significant studies in this respect. The theoretical weakness in this area resulted in conducting a more precise and comprehensive study aimed at developing the public law literature in this regard. Accordingly, the present article seeks to answer this question: What position does civil disobedience maintain in the Shiite political jurisprudence, and the domestic and international legal system? In order to elucidate these viewpoints, we have employed a descriptive-analytic method. Investigating the international legal order, it was indicated that these sources have provided some requirements for the states in codification of law and decision-making. That is to say, they oblige the states to respect the recognized rights of citizens and hold citizens obliged to obey the government which has fulfilled its duties. Furthermore, through providing various reasons, it was proved that according to Shiite political jurisprudence, criticizing and pointing out the mistakes committed by the government are regarded as not only a right but also a duty for the citizens and, under certain circumstances, this criticism can take place in form of civil disobedience. In the system of Islamic Republic of Iran, as well, by way of observing certain standards, civil disobedience can be considered as one of the aspects of the Article 8 of the Constitution.

Keywords

1. آخرت‌ دوست، وحید، 1384ش، مبانی مشارکت مردم در سیره حکومت امام علی (ع) ، پژوهش­های مدیریت راهبردی، ش 35.
2. آقابخشی، علی، افشاری‌راد، مینو، 1383ش، فرهنگ علوم سیاسی،تهران، چاپار، چ 1.
3. ابن منظور، 1408 ق، لسان العرب،بیروت، دارا حیاء التراث ‌العربی‌، بی چا، ج 1.
4. پورحسین، مهدی، 1390ش، بغی و تمرد در حکومت اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چ 1.
5. تیلا، پروانه، 1384ش، بسط امر به معروف و نهی از منکر برای مشارکت و همبستگی ملی؛ نقش و ابتکار بسیج، مطالعات بسیج، ش 26.
6. جمعی از نویسندگان زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی،1423ق، موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت علیهم السلام، قم، مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام بی چا، ج 5.
7. حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی،1412ق، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، بی چا، ج 14.
8.  _________،  1420ق، تحریر الأحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، قم، مؤسسه امام صادق (ع)بی چا، ج2.
9. خمینی، روح­الله، 1415 ق، البیع،، قم، اسماعیلیان، بی چا، ج 2.
10.  _________،  1385ش، تحریرالوسیله، ترجمه سیدباقر موسوی، قم، دارالعلم، بی چا، ج2.
11. خویی، سید ابوالقاسم موسوی، 1410ق، منهاج الصالحین، قم، مدینه العلم، بی چا، ج 1.
12. دلشاد تهرانی، مصطفی، 1383ش، سیره نبوی (منطق عملی)، تهران، دریا، چ 1، ج 3.
13. دورکین، رونالد، 1381ش، نافرمانی مدنی، در: حق و مصلحت، ترجمه محمد راسخ، تهران، طرح نو، چ1.
14. رالز، جان، 1393ش، نظریه‌ای در باب عدالت، ترجمه مرتضی نوری، تهران، مرکز.
15. سروش، محمد، 1381ش، مقاومت و مشروعیت، تأملی در حق تمرد بر دولت و در دولت، حکومت اسلامی، ش 25.
16. شیخ مفید، 1374ش، الجمل، تحقیق‌ سیّد‌ علی میرشریفی، قم، حوزه علمیه، بی چا.
17. عامری، زهرا، 1394ش، نظارت سیاسی بر قدرت و کاربست آن از طریق مردم در نظام حقوقی ایران، سپهر سیاست، ش 3.
18. عمید زنجانی، عباسعلی، 1385ش، حقوق اساسی ایران، تهران، دانشگاه تهران، چ 1.
19. _________،  1392ش، تکمله فقه سیاسی (مباحثی پیرامون امر به معروف و نهی از منکر)، تهران، خرسندی، چ 1.
20. قاری سید فاطمی، سید محمد، 1387ش، مفهوم جرم سیاسی در حقوق بشر بین­الملل و فقه امامیه، مجموعه مباحث همایش­های هیأت پیگیری و نظارت بر اجرای قانون اساسی، به کوشش حسین مهرپور، تهران، اطلاعات، ج 1.
21. کاتوزیان، ناصر، 1378ش، گامی به سوی عدالت، تهران، دادگستر، بی چا، ج 2.
22. کاشف الغطا، شیخ جعفر، بی تا، کشف الغطا فی شرح قواعد الاحکام، بی چا، ج2.
23. کرمی، داود، کرامتی معز، هادی، 1395ش، قانون جرم سیاسی مصوب 1395 در بوته نقد، علوم سیاسی، ش 37.
24. کروزن، لسلی بزیل، 1387ش،فرهنگ حقوق، ترجمه قدیر گلکاریان و دیگران، تهران، دانشیار، چ3.
25. گرجی ازندریانی، علی‌اکبر، قاسمی، آرین، 1395ش، نظارت بر تجمعات مسالمت­آمیز، تهران، خرسندی، چ 1.
26. مجلسی، محمدباقر، 1386 ق، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، بی چا، ج 43 و ج 75.
27. محقق داماد، سید مصطفی، 1386ش، تحولات اجتهاد شیعی: سیر تاریخی، حوزه‌ها و شیوه‌ها (2)، تحقیقات حقوقی، ش 46.
28. محیی، بهرام، 1381ش، جستاری درباره‌ی نافرمانی مدنی؛ رفع ابهام از یک مفهوم، راه آزادی، ش 92.
29. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، 1379ش، پیام امام امیر مؤمنان (ع)، تهران، دارالکتاب‌ الاسلامیه، چ 1، ج 5.
30. _________،  1386ش، پیام امام امیرالمؤمنین (ع)، قم، مدرسه امام علی ابی‌طالب (ع)، چ 1، ج 10.
31. _________، 1390ش، پیام امام امیرالمؤمنین (ع)، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)، چ 1، ج 8.
32. نویمان، فرانتس، 1390ش، آزادی و قدرت و قانون، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران، خوارزمی، چ 2.
33. ورعی، سیدجواد، 1394ش، الف، بررسی مفهومی بغی، محاربه و نافرمانی مدنی، سیاست متعالیه، ش 9.
34. _________، 1394ش، ب، بررسی فقهی فرمان‌برداری و نافرمانی مدنی، تهران، سمت، چ1.
35. Brownlee, Kimberly, (2012-2015), “Conscientious Objection and Civil Disobedience”, University of Warwick, School of Law, Legal Studies Research Paper.
36. Gebh, Sara, (2013), “Democratic Disobedience: A Different Justification for Civil Disobedience and Case of Anti-Abortion Activism in the U.S”, the New School for Social Research, American Political Science Association, Annual Meeting, Draft Version.
37. Pozen, Jessica Bulman & Pozen, David E, (2015). “Uncivil Obedience”, Forthcoming Columbia Law Review, vol. 115.
38. Van Der Burg, Wibren, (2010), “The Myth of Civil Disobedience”, Erasmus Working Paper Series Jurisprudence and Socio-Legal Studies, No. 10-04.
 
CAPTCHA Image