Document Type : Academicm and Research

Author

Assistant Professor, Department of Private Law, Hazrat-e-Masumeh University.

10.22091/csiw.2021.5872.1893

Abstract

The blue pencil rule in common law is one of the solutions for dealing with partial nullity of the contract according to which the examining authority can, without the request of parties, pave the way for the partial enforcement of the contract through eliminating its void part. Due to the silence and ambiguity of Iranian Civil Code in this regard and the possibility of its occurrence in contracts, it seems to be necessary to examine and explain the acceptable solution in Islamic jurisprudence and law of Iran. Paying attention to conditions and cases relative to this rule in common law, this article attempts to elucidate the justifying foundations of the rule and assess its compatibility with law of Iran. To conclude, it can be said that although the possibility of eliminating the void part of the contract is compatible with the basics of law of contracts and is supported by transactional custom and is of practical advantages, the effects of this elimination have caused many jurisprudential-legal disagreements. This article, explaining the quality of the application of this rule in the trial procedure, considers the abolition and distribution of consideration as the main effects of the partial nullity of contract compatible with the foundations of Iranian law.

Keywords

1)    ابدالی، مهرزاد ، عیسی تفرشی، محمد، 1383ش، «بررسی قراردادهای نامشروع (مغایر نظم عمومی) در حقوق فرانسه، انگلیس  و ایران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ش15.
2)    اصفهانی، محمدحسین، 1418ق، حاشیه کتاب المکاسب،قم، نشر محقق،چ1،ج3.
3)    الزحیلی، محمد، 2015م، «انتقاص العقد فی ­الفقه و القانون»، مجله الدرایه، ش15.
4)    الکاروری، ابراهیم احمد، 2015م، «انتقاص العقد فی الفقه و القانون»، مجله الدرایه، ش15.
5)    انصاری، مرتضی، 1383ش، المکاسب، قم، انتشارات اسماعیلیان،چ3،ج3.
6)    بحرانی، یوسف، 1405ق، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم،دفتر انتشارات اسلامی،چ1،ج19.
7)    تبریزی، جواد، 1416ق، ارشاد الطالب الی تعلیق علی المکاسب، قم، اسماعیلیان،چ3،ج4.
8)    جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1386ش، الفارق، تهران: گنج دانش،چ1،ج1.
9)    --------------، 1381ش، تئوری موازنه، تهران، گنج دانش،چ1.
10)--------------،1383ش، صد مقاله در روش تحقیق علم حقوق، تهران، گنج دانش،چ1.
11)--------------،1382ش، فرهنگ عناصرشناسی، تهران، گنج دانش،چ1.
12)حسن کاظم، علی، 2019م، «البطلان الجزئی للعقد کتطبیق لنظریه انتقاص العقد»، مجله کلیه التربیه الاساسیه للعلوم التربیه و الانسانیه، ش42.
13)حسینی مراغی، میرفتاح، 1437ق، العناوین، قم، موسسه نشر اسلامی،چ4،ج2.
14)حلی، حسن­بن­یوسف، 1413ق، مختلف­الشیعه فی احکام­الشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ2،ج5.
15)خراسانی، محمدکاظم، 1406ق، حاشیه المکاسب ، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،چ1.
16)خوئی، سید ابوالقاسم، 1377ش، مصباح الفقاهه، قم، مکتبه الداوری،چ1،ج5.
17)خوئی، سید محمدتقی، 1414ق، الشروط او الالتزامات التبعیه فی العقود، بیروت، دارالمورخ العربی،چ1،ج1.
18)رحیمی، حبیب­ا... ، کریمی، زهره، 1391ش، «مبانی تجزیه قرارداد در حقوق ایران»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، ش2.
19)طباطبایی یزدی، سید محمد­کاظم، 1418ق، حاشیه المکاسب، قم، چاپ اسماعیلیان،چ2،ج1.
20)طباطبایی، سید علی، 1418ق، ریاض المسایل فی تحقیق الاحکام بالدلایل ، قم،موسسه آل­البیت،چ1،ج8.
21)طباطبایی، سید محمد، 1423ق، المناهل، قم، موسسه آل­البیت،چ1.
22)عاملی، زین­الدین­بن­علی، 1382ش، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، دارالتفسیر،چ4،ج2.
23)عبدالحمید ، فرزانه ، چرخی کوه­گرد، کورش، 1397ش، «گستره مستثنیات ممنوعیت تجزیه تعهدات در حقوق ایران و برخی نظام­های حقوقی دیگر»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، ش85.
24)عبدالرحمن، محمود، 2010م، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقیهه، بیروت، دارالاسلا،چ2،ج2.
25)فرحی، سید علی، 1439ق، تحقیق فی القواعد الفقهیه، قم، موسسه نشر اسلامی،چ3.
26)کاتوزیان، ناصر، 1387ش، قواعد عمومی قراردادها ، تهران، شرکت سهامی انتشار،چ5،ج3.
27)کاسانی، علاءالدین، 1971م، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، دارالکتب العلمیه،چ3،ج9.
28)کاشف­الغطاء، سید علی، 1422ق، شرح خیارات اللمعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ1.
29)کرکی، علی بن حسین، 1414ق، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، موسسه آل­البیت،چ2،ج4.
30)محقق داماد، سید مصطفی، 1388ش، نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی،چ1.
31)مصطفوی، سید محمدکاظم، 1421ق، مأئه قاعده فقهیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ4.
32)موسوی بجنوردی، سید حسن، 1417ق، القواعد الفقهیه ، قم،نشر الهادی،چ1،ج4.
33)موسوی خمینی، سید روح­ا...، 1385ش، کتاب البیع، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام (ره)،چ3،ج5.
34)مونیه، بوشعره، 2014م، «انتقاص العقد علی ضوء القانون المدنی الجزائری»، مذکره لنیل شهاده الماجیستر فی القانون «العقود و المسولیه»، جامعه الجزائر.
35)نائینی، محمد حسین، 1427ق، منیه الطالب فی شرح المکاسب، قم،موسسه نشر اسلامی،چ2،ج3.
36)نجفی، محمدحسن، 1419ق، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت،داراحیاء التراث العربی،چ7،ج23.
37)یوسف، کاظم، 2020م، «العنصر النفسی و اثره فی انتقاص العقد و تحوله- دراسه المقارنه فی القانونین العراق و الانکلیزی»، مجله القانون، ش49.
38)    Allen, Overy, (2011), »Basic Principles of English Contract Law, Advocates for International developments«, Virginia law Journal, Vol.83.
39)  Beale, Hugh, (2000), Chitty on Contracts, Sweet & Maxwell, thirtieth edition.
40)  Ben-Shahar, Omri, (2011), »Fixing unfair contracts«, Stanford Law Review, Vol. 63.
41)  Ben-Shahar, Omri, (2014), »How to repair unconscionable contracts«, Michigan Law & Economics research paper, no. 07-023.
42)  Colbe, Daniel, (2019), »Severing the severability doctrines: why it is time the Supreme Court finally acknowledges, clarifies and severs this doctrine«, UMKC Law Review, Vol. 88.
43)  Cosson, Benedicte & Mazeaud, Denis, (2008), European Contract law, European Law Publisher, first edition.
44)  Elliott Catherin & Quinn Frances, (2009), Contract Law, Pearson Education Limited, Seventh Edition.
45)  Garner, Brayan, (2011), Black’s Law Dictionary, West Publishing, ninth Edition.
46)  Gera, Vishal, (2018), »Doctrine of blue pencil«, the Journal of Law and Society, vol.20.
47)  Hennessy Christopher & Glenn, Jeremy, (2018), »How a courts pencil color impacts restrictive covenants«, Private Law Review, vol. 13.
48)  Kostritshy, Paul, (1988), »Illegal contracts and efficient deterrence, a study in modern contract theory«, Lowe law Review, vol. 78.
49)  Kumarasoorier, Thashunthiga, (2016), »How are we using the blue pencil? A critical analysis of the application of blue-pencil rule in illegal contracts in Srilanka«, International Journal of Business, Economics and Law, vol. 10, Issue, 4.
50)  Leong, Andrew, (2005), »Vitiating factors in contract law, some key concepts and developments«, Singapore Academy Law Journal, vol. 17.
51)  Loarder, David, (2004), Regulation & Compliance in operations, Butterworth-Heinemann Publications, First Published.
52)  Monahan, Geoff, (2010), Essential Contract Law, Cavendish Publishing, Second Edition.
53)  Movsesian, Mark, (1995), »Severability in statutes and contracts«, Georgia Law Review, vol. 30.
54)  Nebbia, Paolisa, (2007), Unfair Contract Terms in European Law, Hart Publishing, First Published.
55)  Peel, Edwin, (2015), the Law of Contract, Sweet & Maxwell, Fourteenth Edition.
56)  Pivateau, Griffin, (2005), »Putting the blue pencil down: an argument for specifying in non-compete agreements«, Nebraska Law Review, vol. 86.
57)  Rau, Alan, (2006), »Separability in the unide States Supreme Court«, Texas Public Law and Legal Theory research Paper, No.102.
58)  Stone, Richard, (2002), the Modern Law of Contract, Cavendish Publishing, 5th Edition.
59)  Suff, Marnah, (2007), Essential Contract Law, Cavendish Publishing, third Edition.
60)  Sullivan, Charles, (2013), »the Puzzling Persistence of unenforceable contracts terms«, OHIO State Law Journal, vol. 70.
 
 
CAPTCHA Image