نسرین کردنژاد؛ غلامعلی قاسمی
چکیده
شفافیت به معنای جریان آزاد اطلاعات در حوزههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نقشی سازنده در امر حکمرانی دارد. برای این اصل در قواعد حقوق عمومی استثنائاتی پیشبینی شده است. در این مقاله با مراجعه به حقوق عمومی ایران بهویژه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این استثنائات استخراج شده و سپس برای روشن شدن دیدگاه اسلامی در این باره، بحث ...
بیشتر
شفافیت به معنای جریان آزاد اطلاعات در حوزههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نقشی سازنده در امر حکمرانی دارد. برای این اصل در قواعد حقوق عمومی استثنائاتی پیشبینی شده است. در این مقاله با مراجعه به حقوق عمومی ایران بهویژه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این استثنائات استخراج شده و سپس برای روشن شدن دیدگاه اسلامی در این باره، بحث در قرآن و روایات پیگیری گردیده است. یافتههای این پژوهش که به روش توصیفی-تطبیقی انجام شده، نشان داده است که در قرآن و روایات نیز این اصل به طور مطلق پذیرفته نیست و حد و مرزهایی برای آن در نظر گرفته شده است که در حوزه حقوق عمومی و مبانی اسلام قابل دستهبندی است. این محدودیتها در حوزه حقوق عمومی از آیات و روایاتی که به حفظ حرمت و آبروی اشخاص توصیه دارند و نیز آیات و روایاتی که اشاعه فحشاء، فاش کردن اسرار نظامی، گسترش مطالب مخل به استقلال را منع نمودهاند، قابل برداشت است. محدودیتهای مرتبط به حوزه مبانی اسلام نیز از آیات و روایاتی که ناظر به منع توهین به مقدسات اسلامی، نشر کتب ضاله و تضعیف عقاید مردم است، استنباط شده است.
غلامعلی قاسمی؛ مریم شاکری فر
چکیده
حقوق بین الملل بشردوستانه حمایت های متعددی را در مورد رفتار احترام آمیز با اجساد درگذشتگان جنگ ها مقرر داشته است. این حمایت ها، با تعهد به جستجوی مفقودین آغاز شده و تا دفن محترمانه ی اجساد ادامه دارد. علاوه بر مشکلات مربوط به اجرای این مقررات، نظام حقوق بشردوستانه در جرم انگاری برخی رفتارها علیه اجساد مانند نبش قبرهای ...
بیشتر
حقوق بین الملل بشردوستانه حمایت های متعددی را در مورد رفتار احترام آمیز با اجساد درگذشتگان جنگ ها مقرر داشته است. این حمایت ها، با تعهد به جستجوی مفقودین آغاز شده و تا دفن محترمانه ی اجساد ادامه دارد. علاوه بر مشکلات مربوط به اجرای این مقررات، نظام حقوق بشردوستانه در جرم انگاری برخی رفتارها علیه اجساد مانند نبش قبرهای غیر مجاز، موانع شناسایی اجساد و رها ساختن آنها در میدان جنگ دچار کاستی است. از آنجا که منشأ بسیاری از مقررات بشردوستانهی حمایتی در زمینهی اجساد، تعالیم ادیان الهی است، دراین مقاله، حمایت از اجساد در چارچوب منابع فقه اسلامی مطالعه شده است. احترام به شخصیت انسان پس از مرگ، ضرورت خاکسپاری فوری اجساد و حرمت قطع عضو اجساد کشته شدگان در جنگ به عنوان یک تکلیف دینی در روایات معصومین (ع) و آراء فقیهان مسلمان برجسته است. اگر چه دفن با آداب ویژه اسلامی با توجه به نقش محوری ایمان و اعتقاد به توحید و معاد در جهان بینی اسلامی، اختصاص به اجساد مسلمانان دارد، اما بر پایه ی ضوابط فقه اسلامی ناظر به احکام ثانویه، ضرورت دفن به همه اجساد کشته شدگان در جنگ تسری می یابد. علاوه بر ملاحظات بهداشتی و اهمیت تبادل اجساد و در نتیجه ضرورت نگهداری و دفن آنان، امروزه دولتهای مسلمان به موجب اسناد بینالمللی بشردوستانه نیز متعهد به رعایت این حمایت ها هستند
محمد هادی مفتح؛ غلامعلی قاسمی؛ نسرین کردنژاد
چکیده
آموزهی حکمرانی خوب در دهههای اخیر و متعاقب عدم موفقیت نظریات ناظر بر دولت، از سوی نهادهای بینالمللی نظیر کمیسیون حقوق بشر و بانک جهانی مطرح گردید. این آموزه بر توانمند سازی دولت تأکید داشته و تحقق امر مذکور را منوط به اصلاح روش حکومتداری میداند. طرح این دیدگاه در مجامع غربی سبب شده عدهای امکان اجرایی شدن آن را در جوامع اسلامی ...
بیشتر
آموزهی حکمرانی خوب در دهههای اخیر و متعاقب عدم موفقیت نظریات ناظر بر دولت، از سوی نهادهای بینالمللی نظیر کمیسیون حقوق بشر و بانک جهانی مطرح گردید. این آموزه بر توانمند سازی دولت تأکید داشته و تحقق امر مذکور را منوط به اصلاح روش حکومتداری میداند. طرح این دیدگاه در مجامع غربی سبب شده عدهای امکان اجرایی شدن آن را در جوامع اسلامی با دیدهی تردید بنگرند. به دنبال بررسی این امر، صاحبنظران آرای گوناگون و بعضاً متعارضی مطرح نمودهاند که در این نوشتار تحت عنوان دیدگاه مخالفان و موافقان از آنها سخن به میان آمده است. نویسندگان ضمن تبیین این نظریات و بررسی ادلهی آنها، هیچیک از دو دیدگاه موافقانِ مطلق و مخالفان را نپذیرفته و بر این اعتقادند آموزهی حکمرانی خوب و اصول مطرح شده در آن به مثابهی یک تجربهی بشری قابل بررسی میباشد. در این راستا با لحاظ مبانی اسلامی در خصوص حکومت و حکمرانی مانند اصل حاکمیت قوانین اسلامی و سایر اصول ناظر بر مقولهی حکمرانی که از قرآن و سنت اتخاذ شدهاند، آموزهی مورد بحث به صورت مشروط و با رعایت مبانی مزبور قابلیت اجرایی خواهد داشت.