تحلیل فقهی حقوقی نقش تغییر جنسیت در ماهیت و آثار عقد نکاح

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه قم

چکیده

نکاح عقدی است که به هر یک از زوجین امکان استمتاع از دیگری را به نحو مشروع می‌دهد. عقد مزبور از عقود مهم در فقه و حقوق می‌باشد که دارای آثار و کارکردهای گوناگونی است. تشکیل خانواده، تمتع عام و خاص هر یک از زوجین از هم‌دیگر، حضانت و نگاهداری فرزندان، نفقه و مهریه از جمله‌ی آثار این عقد است. از این رو، اهمیت حاکمیت قواعد آمره در این عقد بیش از عقود دیگر احساس می‌شود؛ اخلاق، فرهنگ، عرف و مقررات مذهبی نیز بیش از سایر قراردادها بر این عقد سایه افکنده است. یکی از موضوعات مهم و پرچالشی که موجب پیدایش مسائل حقوقی متعددی در زمینه‌ی عقد نکاح شده است، ناظر بر پدیده‌ی تغییر جنسیت است که تاکنون سابقه نداشته است. این واقعه ممکن است نسبت به زوجین یا هر یک از آن‌ها اتفاق بیافتد. سؤال اساسی در این رابطه آن است که صرف‌نظر از مسأله‌ی مشروعیت آن، چه تأثیری بر نفس عقد نکاح و آثار مترتب بر آن از قبیل نفقه و حضانت بر جای خواهد گذاشت. در این مقاله تلاش شده است به این پرسش‌ها پاسخ داده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Legal and Jurisprudential Analysis of the Role of Sex Change on the Quality of the Marriage Contract and its Consequences

نویسنده [English]

  • Reza Hossein Gandomkar
چکیده [English]

Marriage is a type of contract that allows one's spouse to take advantage of his or her partner in a legitimate way. It is one important contract in the field of jurisprudence and law that has various consequences and functions. Establishing a family, general and specific advantage that each party takes from his or her spouse, custody of children, alimony, and dowry are among the implications of the contract. These all show the importance of the concept of jus cogens in this contract. Additionally, ethics, ethnology, and religious regulations have their own parts in the contract. One of the most important and challenging issues that has resulted in numerous legal concerns is sex change. This challenge has never been observed before and can happen to any spouse. Our main concern in this regard is regardless of the legitimacy of the sex reassignment therapy, what impact this operation has on the marriage contract itself and on the consequences resulting from this sex change, such as alimony and the custody of children. This article makes an attempt to provide answers to these questions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : sex change
  • legitimate
  • illegitimate
  • Marriage

مراجع

  1.  

     

    1. آصف محسنی، محمد، 1424ق، الفقه و مسائل طبیه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چ1،ج1.
    2. آقمشهدی، فخرالدین و عبدی، یاسر، 1390ش، وضعیت فقهی و حقوقی تغییر جنسیت، مجله فقه و حقوق اسلامی، ش2.
    3.  
    4. امامی، سیدحسن، 1366ش، حقوق مدنی، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، چ3، ج4.
    5. ــــــــــــــــــــ ، 1364ش، حقوق مدنی، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، چ3، ج3.
    6. باریکلو، علیرضا، 1382ش، وضعیت تغییر جنسیت، مجله اندیشه‌های حقوقی، ش 5.
    7. تبریزی، میرزا جواد، 1427ق، فقه الاعذارالشرعیه و المسائل الطبیهمن صراط النجاه، قم، دار الصدیقه الشهیده سلام‌الله علیها، چ1.
    8. جبعی‌عاملی[شهید ثانی]، زین‌الدین، 1403ق، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، بیروت، بی‌نا، چ2، ج5.
    9. جعفری‌لنگرودی، محمدجعفر، 1367ش، ترمینولوژی حقوق، تهران، نشر گنج‌دانش، چ2.
    10. حرعاملی، محمد بن الحسن، 1414ق، وسائل الشیعه، قم، نشر مؤسسه آل‌البیت(علیهم‌السلام)، بی‌چا، ج26.
    11. حسینی خامنه‌ای [مقام معظم رهبری]، سیدعلی، 1375ش، پزشکی در آیینه اجتهاد: استفتائات پزشکی، تهران، مؤسسه انصار، چ1.
    12. حسینی شیرازی، سید محمد، بی‌تا، منتخب المسائل الإسلامیه، بی‌جا، بی‌نا، بی‌چا.
    13. خرازی، محسن، 1379ش، تغییر الجنسیه، مجله فقه اهل البیت علیهم‌السلام، ش23.
    14. شهیدی، مهدی، 1377ش، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، نشر حقوق‌دان، بی‌چا، ج1.
    15. صانعی، یوسف، 1389ش، التعلیقه علی تحریر الوسیله، تهران، مؤسسه العروج، چ2، ج2.
    16. صدر [شهید]، سید محمد، 1420ق، ماوراء الفقه، بیروت، دار الأضواء للطباعه، چ1، ج6.
    17. صفایی، سیدحسین و امامی، اسداله، 1372ش، حقوق خانواده، تهران، نشر دانشگاه تهران، چ3، ج1.
    18. علوی گرگانی، سید محمد علی، 1426ق. التعلیقه علی تحریرالوسیله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ1، ج 2.
    19. فتاحی‌معصوم، سیدحسین، 1380ش، مجموعه مقالات و گفتارهای دومین سمینار دیدگاه‌های اسلام در پزشکی، مشهد، دانشگاه علوم پزشکی، چ1.
    20. کاتوزیان، ناصر، 1371ش، حقوق مدنی: خانواده، تهران، چاپخانه بهمن، چ3، ج1.
    21. ــــــــــــــــــــ ، 1372ش، حقوق مدنی: قواعد عمومی قراردادها، تهران، نشر مدرس، چ2، ج1.
    22. گرامی قمی، محمد علی، 1390ش. التعلیقه علی تحریرالوسیله. تهران، مؤسسه العروج، چ1، ج 2.
    23. مدنی‌تبریزی، سیدیوسف، 1416ق، المسائل المستحدثه، قم، نشر اقبال، چ4.
    24. مبلغی، احمد، 1429ق، الموقف الشرعی تجاه تغییر الجنس، مجله فقه اهل البیت علیهم‌السلام، ش51.
    25. مکارم شیرازی، ناصر، 1426ق،أحکام النساء، قم، مدرسه الامام علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام، چ1.
    26. موسوی‌خمینی [امام]، سیدروح‌الله، 1390ش، تحریرالوسیله، قم، نشر مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‌چا.
    27. مؤمن، محمد، 1405ق، کلمات سدیده، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی‌چا.
    28. ــــــــــــــــــــ ، 1375ش، سخنی در باره تغییر جنسیت، مجله فقه اهل‌البیت(علیهم‌السلام)، ش7.
    29. منتظری، حسین علی، 1415ق، دراسات فی المکاسب المحرمه، قم، نشر تفکر، چ1،ج2.
    30. موسوی گلپایگانی، ،سید محمدرضا، 1413ق، ارشاد السائل،بیروت، دار الصفوه، چ2.
    31. نکونام، محمد رضا، 1428ق، تحریر التحریر، قم، ظهور شفق، چ1، ج2.
      1. AV.M Canan, Arin, (2016), Family law, Retrieved from: http://www.Seeline – Project. Net/ Family law Turkey, FL.html.
      2. Draskic, Marija, (1998), The Legal Issue of Transsextualism, The International Journal of Transgenderism, Volume 2.

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3
فروردین 1394
صفحه 159-178

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار