نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه مراغه.

10.22091/csiw.2024.10453.2509

چکیده

در سال 2004 پوشش مذهبی در مدارس فرانسه با توجیه پایبندی به اصول لائیسیته ممنوع اعلام شد از این زمان به بعد قوانین، لوایح و دستورالعمل‌‌های مختلفی در خصوص محدودیت پوشش مذهبی با محوریت حجاب اسلامی در دستور کار قرار گرفته است. نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌برداری از منابع کتابخانه‌ای متکفل ارزیابی محدودیت حجاب با رویکرد حقوق بشری است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد اولاً برای سلب یا محدودیت حقوق افراد، معیار باید اسناد حقوق بشری باشد و نه اصول لائیسیته. ثانیاً؛ لائیسیته به معنای رایج و واقعی خود، چنین محدودیت‌‌هایی را بر نمی‌‌تابد بلکه سیاستمداران فرانسه به نام و در قالب لائیسیته قوانین مغایر با حق‌‌های بشری بنیادین نظیر «حق آزادی اجرای مناسک دینی» و «حق تربیت دینی فرزندان» را عرضه می‌‌کنند. ثالثاً رویکرد دوگانه قوانین فرانسه قابل توجیه نیست و مشخص نیست مقنن فرانسوی که در قدرت تصمیم‌گیری و اهلیت انتخاب نوجوانان برای موضوع پوشش مذهبی تردید دارد با چه مبنایی استقلال تصمیم‌گیری نوجوانان برای رضایت جنسی در سن 15 سالگی در قانون تقویت حمایت از کودکان در برابر خشونت جنسی مصوب 2021 را به رسمیت شناخته است؟

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis and criticism of the French laicity procedure in the field of hijab for teenagers in France; In the light of human rights standards

نویسنده [English]

  • ehsan salimi

Assistant Professor of Maragheh University Law Department.

چکیده [English]

In 2004, religious clothing was banned in French schools with the justification of adherence to the principles of laicity. Since then, various laws, bills and guidelines regarding the restriction of religious clothing, focusing on Islamic hijab, have been put on the agenda. The present article evaluates the limitations of the hijab with a human rights approach using a descriptive-analytical method and using library resources. The findings of this article show that, firstly, for denying or limiting the rights of individuals, the criteria should be human rights documents and not the principles of laicity. Secondly; Laicity in its common and true meaning does not show such restrictions, but French politicians in the name and in the form of laicity present laws that are contrary to fundamental human rights, such as "the right to freedom of religious rites" and "the right to religious education of children". Thirdly, the dual approach of the French laws cannot be justified and it is not clear that the French legislator who doubts the decision-making power and eligibility of teenagers to choose religious clothing is based on the independence of the decision-making of teenagers for sexual consent at the age of 15 in the law on strengthening the protection of children against It has recognized sexual violence approved in 2021?

کلیدواژه‌ها [English]

  • right to hijab
  • right to freedom
  • right to religious education
  • age of sexual consent
  • declaration of human rights
آرشه، گی، 1385ش، لائیسیته، ترجمه عبدالوهاب احمدی، تهران: نشر آگه، چ1.
احمدی، حمید؛ سلیمی، برهان، 1401ش، کشمکش‌های ایدئولوژیک و نهادینگی لائیسیته در فرانسه مدرن. فصلنامه سیاست، دوره 52، ش1.
استوارت میل، جان، 1395ش، رساله دربارۀ آزادی. ترجمۀ دکتر جواد شیخ الاسلامی، تهران: علمی و فرهنگی، چ 6.
رهایی، سعید، 1389ش، آزادی دینی از منظر حقوق بین‌الملل با نگاهی به رهیافت اسلامی، قم: دانشگاه مفید، چ 1.
زاهدیان، محمد حسین و صدری ارحامی، محمد، 1399ش، بررسی جایگاه حجاب در حقوق بشر از دیدگاه نظریه جهان‌شمولی و نسبی‌گرایی. فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، دوره 15، ش52.
زمانی، قاسم؛ حسینی آزاد، علی، 1393ش، تأملی در برخورد دیوان اروپایی حقوق بشر با مادۀ 9 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر بر پایۀ پروندۀ لیلا شاهین مقاله، مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 3 ش6.
سودمندی، عبدالمجید، شریفی طرازکوهی حسین، 1391ش، گستره حق آزادی دین و عقیده در اسناد بین‌المللی حقوق بشر. پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره 16، ش4.
شمسی، احمدرضا، 1390ش، تعهدات حقوقی بین‌المللی اروپا در خصوص آزادی حجاب. سیاست خارجی، ش25.
فضائلی، مصطفی، کرمی، موسی، اسدی، ثریا، 1396ش، حمایت از اقلیت‌‌های مذهبی در نظام حقوقی اسلام و نظام بین‌المللی حقوق بشر. پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره 4، ش1.
کیانپور، مسعود و یزدخواست، بهجت، 1385ش، جامعه‌شناسی تاریخی سکولاریسم: بررسی جامعه‌شناختی قانون منع استفاده از علائم مذهبی در مدارس دولتی کشور فرانسه، فصلنامه مطالعات زنان، دوره 4، ش3.
گرجی، علی‌اکبر، 1387ش، دموکراسی و آزادی مذهبی در بستر لائیسیته: نقدی بر پارادوکس‌‌های لائیسیته فرانسوی. حقوق و سیاست، دوره 10، ش25.
مقامی، امیر و مکی، شادی سادات، 1397ش، جلوه‌های حق بر آزادی ابراز مذهب در رویۀ نهادهای بین‌المللی حقوق بشر. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره 1، ش48.
ملکی‌زاده، امیرحسین؛ موسوی‌فر، سیدحسین، 1401ش، نگرشی بر دکترین حاشیه صلاحدید در تفسیر. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره 52، ش4.
موسوی میرکلائی، سید طه، دهنوی، محمد و محمدزاده، ساوالان، 1402 ش، آزادی پوشش مذهبی بانوان مسلمان
از منظر حقوق بین‌الملل با تأکید بر آرای دیوان اروپایی حقوق بشر. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی
دانشگاه تهران.
 
References
Jakus, Julia. (2017) "Laïcité And Laiklik: When Did The Comparability Of Assertive Laicism In France And Turkey Dissolve?" Sociology And Anthropology 5, 11: 923-940.
Lafollette, Hugh (1989). Freedom Of Religion And Children. Public Affairs Quarterly (1): 75-87.
Langlaude, THE RIGHT OF THE CHILD TO RELIGIOUS FREEDOM IN INTERNATIONAL LAW, Martinus Nijhoff Publishers, 2007
Lennon, S.J., Adomaitis, A.D., Koo, J. Et Al. Dress And Sex: A Review Of Empirical Research Involving Human Participants And Published In Refereed Journals. Fash Text 4, 14 (2017).
Maier, Sylvia, 2004. Multicultural Jurisprudence: Muslim Immigrats, Culture And The Law In France And Germany”. Presented At The Council Of European Scholars Conferance, 11_13 March Chicago, IL, USA.
Roy, Olivier (2007). Secularism Confronts Islam. New York Chichester, West Sussex: Columbia University Press.
Tittle, R. (1995) Control Balance: Toward A General Theory Of Deviance, Westview Press, Inc Boulder, CO 80301, United States Of America.
Tittle, R. (2010) Control Balance Theory And Social Policy, In Criminology And Public Policy Putting Theory To Work, Edited By: Hugh D. Bar Low And Scott H. Decker, TEMPLE UNIVERSITY PRESS Philadelphia.
Van Bueren, G. (2004). The Right To Be The Same, The Right To Be Different: Children And Religion. In: Lindholm, T., Durham, W.C., Tahzib-Lie, B.G., Sewell, E.A., Larsen, L. (Eds) Facilitating Freedom Of Religion Or Belief: A Deskbook. Springer, Dordrecht.
Witte, John, (2007) Introduction: The Foundations And Frontiers Of Religious Liberty (2007). Emory International Law Review, Vol. 21.
ـ خبرگزاری‌ها و سایت‌های اینترنتی
گودرزی، محمدحسن (1402) نگاهی به قوانین کشور‌های اروپایی درباره ممنوعیت یا آزادی حجاب در مدارس، خبرگزاری بین‌المللی قرآن، قابل دسنرسی در:                                                                                                       https://iqna.ir/00HTkT
مذهبی، سارویه (1400) تناقض لائیسیته و حجاب زنان مسلمان در فرانسه، قابل دسترسی در:
https://iiwfs.com/%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%82%D8%B6-%D9%84%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87-%D9%88-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86/
"Interdire le voile aux étudiantes? Les présidents d'université disent "non"". LExpress.fr (in French). 13 April 2016.
Samuel Osborne (12 May 2021). "Emmanuel Macron's party bars woman from running as candidate because she wore a hijab". Microsoft News, The Independent. Archived.
https://www.aljazeera.com/news/2021/2/15/frances-controversial-separatism-bill-explained
Finn, Christina (5 August 2018). "Leo Varadkar: 'There will be no burqa ban in Ireland'".^ O'Connell, Hugh. "Varadkar rules out burqa ban, calls for women in priesthood – BusinessPost.ie
 
CAPTCHA Image