نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

• روشنک صابری ¹
• زهرا داوری اقدم ²

¹ گروه حقوق دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

² کارشناس ارشد

چکیده

حق تجمع فعالیتی طبیعی، مشترک و شهروندی بوده و جز در موارد استثنائی مقبولیت اسنادی و عملی دارد. مشخصاً حدود آزادی تجمعات در قانون هر کشوری مشخص می‌شود و عدول از ترتیبات قانونی توجیه‌پذیر نیست؛ لیکن بعضاً به دلیل ابهامات موجود در قوانین و یا عدم اطلاع کافی از مقررات، شیوه ابراز اعتراض توسط افراد، ناخواسته با افعال مجرمانه همراه می‌گردد. در این میان اسناد فراملی، تعهدات مثبت و منفی را برای دولت‌ها جهت احترام به این حق بشری مقرر نموده است. دراین اسناد، علی‌رغم توسعۀ برخی مفاهیم به اقدامات و ناهنجاری‌هایی که اصولاً در هیچ نظام حقوقی پذیرفته نیست، موارد بسیاری نیز پیرامون شفافیت و اطلاع‌رسانی مقررات محدود‌کننده مورد ذکر قرار گرفته است. درحقوق اساسی ایران محدودیت عمده‌ای برای حق تجمع پیش‌بینی نشده است؛ لیکن استفاده از مفاهیم کلی و قابل تفسیر و توسیع‌پذیر، اعمال این حق را در تنگنا قرار می‌دهد. در قانون اساسی مفهوم کلی و مبهم عدم اخلال در مبانی اسلام و متعاقباً طرح‌ها و لوایح قانونی که برای وصف پیش‌گفته به مجلس ارائه شده‌اند، علی‌رغم دارا بودن نکات مثبت، توجیه‌کنندۀ اکثر محدودیت‌ها می‌باشند. چنین طرح‌ها و لوایحی، همان ابهام را به قوانین عادی نیز منتقل می‌کنند. ازهمین‌رو مقاله حاضر با هدف رفع ابهامات موجود و کاهش میزان رفتارهای مجرمانه ناشی از عدم آگاهی شهروندان با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته و سرانجام با بررسی تطبیقی موضوع، نتیجه می‌گیرد که وضع قوانین مناسب و وجود اطلاع‌رسانی‌های کافی و شفاف مانع از نگرانی از محدودیت آزادی پس از مشارکت در تجمعات است.

کلیدواژه‌ها

• حق تجمع
• محدودیت حق
• سوء استفاده از حق
• اطلاع‌رسانی
• حقوق شهروندی

موضوعات

• حقوقی (تطبیقی حقوق اسلام و غرب)

عنوان مقاله [English]

A comparative study of the normativity of the right to assembly in Iran's legal system and international human rights

نویسندگان [English]

• Roshanak Saberi ¹
• Zahra Davari Aghdam ²

¹ Azarbaijan Shahid Madani University

² Master of Art

چکیده [English]

The right to assemble is a natural, common and citizen activity that is generally accepted both in documentation and in practice, except in exceptional cases. Specifically, the law of countries defines the limits of assembly, and deviation from legal arrangements is unjustifiable. However, due to ambiguities in the laws or a lack of awareness of regulations, the expressing protests by individuals sometimes unintentionally involves criminal actions. Then, transnational documents have established positive and negative obligations for governments to respect this right. Despite the development of certain concepts in these documents to include actions and disorders that are not accepted in any legal system, many instances have also been highlighted regarding the transparency and dissemination of restrictive regulations. In Iran’s constitutional law, there is no major limitation foreseen for the right to assembly; however, the use of broad, interpretable, and expandable concepts constrains the exercise of this right. The general and ambiguous concept of not disturbing the foundations of Islam in the Constitution, and subsequently, the bills and legal drafts presented to the Parliament to describe these principles, despite having positive aspects, justify most of the restrictions. Such drafts and bills transfer the same ambiguity to ordinary laws. Therefore, this article, with a descriptive and analytical approach, aims to clarify existing ambiguities and reduce the amount of criminal behavior resulting from citizens' lack of awareness. Finally, through a comparative study, it concludes enacting appropriate laws and providing sufficient and transparent information prevents concerns about restrictions on freedom after participating in assemblies.

کلیدواژه‌ها [English]

• Right of assembly, Limitation of the right, Abuse of the right, Informing, Citizen'
• s rights