نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
چکیده
یکی از اصول مسؤولیت شخصی بودن آن است. با وجود این مسؤولیت مدنی به سمت توسعه‌ی قلمرو مسؤولیت‌های مدنی ناشی از عمل غیر دچار تحول شده است. مسؤولیت ناشی از عمل غیر دارای اقسامی است که «مسؤولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» در عداد آنها می‌باشد. عنوان این نوع از مسؤولیت در قانون مدنی فرانسه در تعهدات قراردادی و مسؤولیت قراردادی و قهری صراحتاً مطرح نشده است، اما به رغم اختلاف نظرها دکترین فرانسه این مسؤولیت را از برخی مواد قانون مدنی و دیگر قوانین استنباط کرده ودر کتب خود مطرح نموده است. در قانون مدنی ایران نیز به این مسؤولیت اشاره‌ی صریحی نشده است، ولی همانند فرانسه برخی مواد قانونی وجود دارد که می‌تواند متضمن همان تحلیل‌های موجود در دکترین آنجا باشد. در مورد این که به رغم شخصی بودن مسؤولیت که از «قاعده وزر» استفاده می‌شود، قواعد کلی برای استنباط نهاد حقوقی«مسئولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» در فقه وجود داشته و می‌توان به کمک آن قواعد، احکام حقوقی مسائل مطرح شده را استنتاج نمود. در همین راستا دکترین حقوقی در ایران می‌تواند با بهره‌گیری از فقه و حقوق تطبیقی و با استفاده از تجربه‌ی دیگر کشورها به ویژه فرانسه با تفسیر برخی از مواد قانونی موجود، اقدام به طرح نهاد حقوقی «مسؤولیت مدنی قراردادی ناشی از عمل غیر» نماید که برای غنابخشی به حقوق مسؤولیت مدنی ایران در این مقاله به شیوه تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Contractual Civil Liability for Third Party Action in Iranian, French and Islamic Law
نویسنده [English]
- ALIREZA YAZDANIAN
چکیده [English]
Abstract
One of the responsibility principles is privity of the responsibility. However one of the developments in civil liability system is extending the liability institution toward civil liability for another person action. This kind of liability is divided into several types including contractual liability for third party action. In French law, this type of liability has not been mentioned explicitly in contract or tort law. Nevertheless, in spite of some divergences, the French doctrine has inferred it from some civil law and other laws articles and has proposed it in legal books. There is not such kind of responsibility In Iranian civil code which indicates it explicitly, but the same analysis which mentioned in French law can be proposed for Iranian law. As a result, the doctrine of Iranian law by comparative study and also by the using of the experiences of other legal system, particularly France, and by the interpretation of some articles of Iranian Code can pose "the contractual liability of another action institution" that has been studied comparatively in this article for enriching of Iranian legal system.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keywords: civil liability
- Contractual Liability
- Liability for Third Party Action
- Debtor
- Injured Person
- آل بحرالعلوم، سیدمحمد،1403ق،بلغه الفقیه،تهران،مکتبه الصادق علیه‌السلام، چ4، ج1.
- ابن حزم، محمد علی، بی‌تا، المحلی، بیروت، دارالفکر، چ1، ج11.
- ابن البراج،1406ق، المهذب، بی‌جا،جامعه المدرسین، چ1، ج2.
- اسماعیلی هریسی، ابراهیم،1387ش، مبانی حقوق پیمان، تهران، انتشارات جاودانه،چ4.
- بادینی، حسن، 1384ش، فلسفه مسؤولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار، چ1.
- جبعی العاملی، زین الدین، 1372ش، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، بی‌جا، مرکز النشر مکتبه الاعلام الاسلامی، چ7،ج2.
- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1342ش، مسؤولیت قراردادی،مجله حقوقی وزارت دادگستری، ش 1.
- حلی [محقق]، نجم الدین جعفر بن الحسن، 1409ق، شرایع الاسلام، تهران، انتشارات استقلال، چ2، ج4.
- حلی [فخر المحققین]، محمد بن یوسف، 1387ق، ایضاح الفواید فی شرح مشکلات القواعد، قم،.موسسه اسماعیلیان، چ1،ج1.
10. سنهوری، عبدالرزاق احمد، 1998م، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، مصر، منشورات الحلبیه الحقوقیه، چ3، ج 1.
11. صفایی، سید حسین و قاسم زاده، سید مرتضی، 1380ش،حقوق مدنی، اشخاص و محجورین، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها، چ6.
12. طوسی، ابی‌جعفرمحمدبن الحسن، 1365ق، التذهیب الاحکام، بی‌جا، دارالکتب الاسلامیه، چ4، ج10.
13. کاتوزیان، ناصر، 1366ش، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، تهران، انتشارات بهنشر،چ1،ج2 و 3 و 4.
14. ———، 1376ش، حقوق مدنی عقود معین، تهران، شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا،چ2،ج4.
15. کاشانی، ابوبکربن مسعود، 1409ق، بدایع الصنایع، پاکستان، مکتبه الحبیبیه، چ1، ج7.
16. مصطفوی، سید کاظم،1417ق، مئة قاعده فقهیه، قم، موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم المشرفه،چ3.
17. نجفی، محمد حسن،1404ق، بی‌جا، بی‌نا، جواهرالکلام، چ6،ج43.
18. Bertolaso, Sabine, (1999), Mandataire, Responsabilité civile et Assurances.
19. Carbillac, Remy, (2008), Droit des obligations, France, Dalloz, 8é.éd.
20. Carbonnier,Jean, (1998), Droit civil, Les obligations, France, Presses universitaires de France. 21é.éd, T.4.
21.Demante,A.M, Colmet de santerre,E, (1865), Cours Analytique de code Napoléon, France, Henri Plon Imprimeur- Éditeur, 1é.éd, T5.
22. Fabre-Magnan, Muriel, ( 2008), Droit des obligations, contrat et engagements unilateral, France, Presses universitaires de France,1é.éd, T1 .
23. ———, (2007), Droit des obligations Responsabilité civile et quasi-contrats, France, Presses universitaires de France ,1é.éd.
24.Jourdain, Patrice, ( 2003), La responsabilité des père et mère : une responsabilité principale et directe, indépendante de celle du mineur, Recueil Dalloz.
25. ———, (2007), Les principes de la responsabilité civile,France, Dalloz,7é.ed.
26. Lecourt, Arnaud, (2008), Fiches de droit des obligations, France, Ellipes edition marketing s.a.19é.éd.
27. Malinvaud,Philippe, (2oo5), Droit des obligations, France, LexisNexis, Litec, 9é.éd.
28. Martini,philippe & Losfeld,karine, (2000), Droit des obligations, France, Librairie vuibert,1é.éd.
29. Radé, Christophe, (1997), Le renouveau de la responsabilité du fait d'autrui, Recueil Dalloz.
30.———, (1999), DROIT à REPARATION Conditions de la responsabilité contractuelle . Dommage, JurisClasseur Responsabilité civile et Assurances.
31. ———, (2011), DROIT a REPARATION Responsabilité du fait d'autrui Principe général, JurisClasseur Responsabilité civile et Assurances.
32. Saint-Pau & Jean-Christophe, (2013), DROIT à REPARATION Conditions de la responsabilité contractuelle Fait générateur Inexécution imputable au débiteur, JurisClasseur Responsabilité civile et Assurances.
33. Starck, Boris, (1972), Droit civil Obligations, France, Librairies technniques, 1é.éd.
34. Steinlé-Feuerbach & Marie,France, (2008), Droit des obligations, France, Ellipses édition Marketing.S.A,1é.éd.
35. Sériaux, Alain, (1998), Droit des obligations, France, Presses universitaires de France, 2é.éd.
36.Viney, Genevieve & Jourdain, Patrice, (1998), Traité de Droit civil, Les conditions de la responsabilité civile, France, Librairie générale de Droit et de Jurisprudence,2é. éd.
37. ———, (1995), Traité de droit civil. Introduction à la responsabilité,France, Librairie générale de droit et de jurisprudence, 2é.éd.
38. Terré, François & Simler, Philippe & Lequette, Yves, (2005), Droit Civil Les Obligations, France, Dalloz, 9é.éd.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله