نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسنده
عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
چکیده
تازه های تحقیق
اگرچه تعیین مبانی مسئولیت مدنی و نوع و دامنه آن بر خلاف حقوق قراردادها، به جهت نبود چهارچوب مشخص، بسیار پیچیده و درک آن نیازمند ممارست زیاد و تسلط کامل بر قواعد حاکم در نظامهای حقوقی معاصر است. با این حال، باید توجه داشت که مبانی مسئولیت مدنی مبتنی بر دو مبنای نظری و فقهی میباشد که همین امر موجب خلط مبحث شدیدی میشود. به عنوان مثال، این که نظریه خطر به کدام یک از مبانی فقهی شبیه است یا برعکس، مسئولیت مطلق و فرض تقصیر، جزءکدام عنوان از مبانی نظری هستند، یا مقررات حاکم بر نظام ساختوسازهای فیزیکی از کدام نظریه پیروی میکند بسی دشوار است.
با این وجود، از بررسی و تطبیق قواعد حاکم بر مسئولیت مدنی در نظامهای حقوقی مورد بحث چنین استنباط میشود که مسئولیت مدنی سازندگان ساختمان، یکی از موضوعات مهم و پرچالش در عرصه مسائل حقوقی است و اکثر کشورها روزبهروز دامنه این مسئولیت را توسعه داده و به لحاظ ارتباط مستقیم آن با حقوق خصوصی اشخاص و همچنین تأثیر آن بر حقوق عمومی و نظم شهرسازی، آن را در کانون توجه قرار دادهاند.
تعداد قابلتوجهی از کشورهای مورد بحث، به لحاظ ضرورت حمایت از جاهل در مقابل عالم و همچنین لزوم حمایت از منافع عامه و ایجاد اعتماد لازم در میان شهروندان – بهویژه خریداران خدمات مهندسی ساخت - معتقدند قوانین و مقررات مربوط به مسئولیت مدنی سازندگان ساختمان ایجاب میکند، مسئولیت و خسارات وارده به کسانی که از سود این صنعت برخوردار میشوند تحمیل گردد. این نوع نگاه، از دیرباز در نظام فقی سنّتی وجود داشته و دو قاعده مهم لاضرر و «من له الغنم فعلیه الغرم» آن را پشتیبانی میکند. اما برای همسو شدن با سایر نظامهای حقوقی، پذیرش مسئولیت مدنی محض برای سازندگان ساختمان ترجیح دارد.
در خصوص میزان مسئولیت سازندگان ساختمان، برخی از نظامهای حقوقی همانند کامنلا به معیارهای مربوط به مهارت و مراقبت و صلاحیت و عدم صلاحیت سازندگان توجه ویژه دارند لکن برخی دیگر از نظامهای حقوقی، مسئولیت سازندگان را در هر حال مبتنی بر مسئولیت محض دانسته و کلیه دست اندرکاران را بهطور تضامنی مسئول جبران خسارات وارده میدانند.
علاوه بر آن اکثر نظامهای حقوقی معاصر، یک دوره زمانی دهساله برای مسئولیت مقاطعهکاران نسبت به سازه احداث شده تعیین کرده و هر نوع شرط خلاف آن و یا هر توافقی که حکایت از معافیت در مسئولیت باشد باطل و فاقد اعتبار دانسته و نتیجتاً مسئولیت سازندگان ساختمان را در زمره قواعد آمره میدانند.
در پایان باید یادآور شد اگرچه بر اساس اصول و قواعد، مسئولیت، اساساً مبتنی بر تقصیر است اما در پارهای موارد به دلیل مصلحتاندیشیهای اجتماعی و میزان خطرات احتمالی ناشی از سهلانگاری و بیاحتیاطی اشخاص از قبیل سازندگان ساختمان، ناگزیر باید از قواعد اصلی فاصله گرفت و به طور استثنا، مسئولیت نوعی (محض) بر مبنای «نظریه خطر نفع» را پذیرفت و مجموعه عوامل ساخت را در عرض یکدیگر مسئول جبران خسارت وارده دانست و به لحاظ ماهیت و شرایط تحقق خسارت، آن را به طور آمره و در یک دوره زمانی معین تبیین نمود.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
The development of today's human needs and the remarkable progress of knowledge and the construction industry have made the legal relationships between the two groups of owners and building makers more tense and more complex, and along with the ease and prosperity of public life and residence in luxurious buildings, creates High dangers and duplicate responsibilities. A look at the damage caused by the work of designers, architects, supervisors, engineers and construction executives of small and large projects shows that the failure to observe the necessary standards in one side and efforts for gaining more profits, in the other side, puts the builders in trouble and ignorance and has caused damage to owners , And for this reason, contemporary legal systems have put on the protection of the lost as one of the most important tasks on the agenda and in various ways seeks to find the proper solution and formulate binding rules and effective regulatory steps have been taken in this respect. But there is always this ambiguity that What is the type and basis of civil liability of building builders and to what extent this responsibility is capable of compensating for damage. The fact is that in this area there is no significant difference in the law of the unity of thought and the established framework in the legislative system of countries and legal doctrine. Some of the discussed systems names the responsibility (guarantee) and its basis the risk theory, and some others believe that creators have strict and sole responsibility and some proportionate to the amount of the fault know it differently and for this type of responsibility, they have determined a certain territory.
کلیدواژهها [English]
)
ارسال نظر در مورد این مقاله