تبیین مفهوم نقض اساسی و عدم اجرای اساسی قرارداد (در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا 1980، سایر اسناد بین المللی و مقایسه با حقوق ایران)

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

چکیده

مقررات متعددی در کنوانسیون بیع بین­المللی کالا با مفهوم «نقض اساسی قرارداد» پیوند خورده است که از جملة آنها حق فسخ فروشنده و خریدار، حق مطالبة کالای جایگزین توسط خریدار، انتقال ضمان معاوضی و نقض قابل‌پیش‌بینی است. مفهوم مذکور یکی از مهم­ترین و چالش‌برانگیزترین مفاهیم درکنوانسیون مزبور است. در دیگر اسناد بین‌المللی به جای این مفهوم، تعبیر «عدم­اجرای­اساسی­ قرارداد» به کار رفته است. این نوشتار درصدد پاسخگویی به این سؤال است که آیا «نقض­ اساسی قرارداد» و «عدم ­اجرای­اساسی ­قرارداد» مفهوم واحدی هستند یا دو مفهوم متفاوت و اگر دو مفهوم متفاوت‌اند نقاط اشتراک و افتراق آنها چیست؟ جهت پاسخگویی به این سؤال، این دو مفهوم از حیث تعریف، عناصر و آثار مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار می­گیرند. در انتها به بررسی این امر می­ پردازیم که آیا این مفاهیم یا نظائر آنها در حقوق مدنی ایران پیش­ بینی شده است یا خیر، و اگر پیش‌بینی نشده، نهادهای حقوقی ایران تا چه اندازه با این مفاهیم قرابت دارند؟ از خلال این تحقیق معلوم می‌شود که علی‌رغم وجود اختلاف در تعریف، عناصر و آثار این دو مفهوم، تفاوت ماهوی و اساسی بین آنها وجود ندارد. همچنین، اگرچه مفهوم نقض اساسی در حقوق مدنی ایران دیده نمی­ شود، اما سازِکار موجود در حقوق ایران (خیارات) به سازِکار کنوانسیون بیع بین­ المللی کالا نزدیک است و مصادیق خارجی فسخ طبق قانون مدنی ایران به مراتب کم­تر از مصادیق خارجی فسخ طبق کنوانسیون بیع است.
 

تازه های تحقیق

1. نقض اساسی قرارداد متشکل از دو عنصر است: نقض قرارداد و محرومیت اساسی. عنصر خسارت دخالتی در تحقق نقض اساسی ندارد. عنصر عدم قابلیت پیش­بینی نیز مانع از اثرگذاری نقض اساسی قرارداد است نه از عناصر نقض اساسی. عناصر عدم اجرای اساسی قرارداد نیز عبارت‌اند از: عدم اجرای قرارداد و محرومیت اساسی. نقض شرط لزوم مطابقت دقیق و نیز عدم اجرای عامدانه‌ای که منجر به عدم اعتماد به اجرای آتی متعهد شود، درحکم محرومیت اساسی هستند. ورود زیان نامتناسب و عدم قابلیت پیش­بینی نیز مانع اثرگذاری عدم اجرای اساسی هستند نه از عناصر عدم اجرای اساسی.

2. علی‌رغم وجود اختلاف در تعریف، عناصر و آثار مفهوم نقض اساسی و عدم اجرای اساسی قرارداد، این دو مفهوم تفاوت ماهوی و اساسی با یکدیگر ندارند.

3. اسناد بین ­المللی به جای تعریف عدم اجرای اساسی، مصادیق آن را برشمرده‌اند لذا وضوح بیشتری از کنوانسیون بیع دارند. درخصوص عدم قابلیت پیش‌بینی ضرر، کنوانسیون بیع که حاوی هر دو ضابطه­ی عینی و شخصی است از اسناد بین‌المللی که فقط دربردارنده­ی عنصر شخصی هستند بهتر تنظیم شده است.

4. حق رد­کردن اجرای دیر هنگام که از آثار عدم اجرای اساسی است در کنوانسیون بیع ذکر نشده است ولکن از تقدم حق خریدار در خاتمه دادن به قرارداد در ماده­ی (49) بر حق اصلاح فروشنده در ماده­ی (48) همین نتیجه به دست می‌آید. حق درخواست تأمین کافی برای اجرای دقیق تعهد در فرض عدم اجرای اساسی قرارداد امتیاز اسناد بین‌المللی بر کنوانسیون بیع است.

5. مطالبه­ ی کالای جایگزین در کنوانسیون منوط به تحقق نقض اساسی است ولی در اسناد بین‌المللی چنین شرطی وجود ندارد. علت این امر، تقدم حق فروشنده در مورد اصلاح بر حق خریدار در مورد درخواست کالای جایگزین در کنوانسیون بیع است. لذا به نظر می رسد از این حیث نیز موضع کنوانسیون بیع قابل دفاع است.

6. مفهوم و آثار نقض اساسی در حقوق مدنی ایران و فقه دیده نمی‌شود بلکه خیارات متعددی پیش­ بینی شده است که مجوز فسخ و خاتمه­ی قرارداد هستند ولکن سازوکار تعبیه‌شده در قانون مدنی به تبع فقه امامیه نتیجتاً با سازوکار کنوانسیون بیع نزدیک و بلکه مصادیق خارجی فسخ طبق قانون مدنی ایران به مراتب کمتر از مصادیق خارجی فسخ طبق کنوانسیون بیع است چرا که غالب خیارات در حقوق ایران مربوط به جایی است که مبیع عین شخصی باشد و در عین کلی خیار وجود ندارد، در حالی که مبیع در بیع‌های بین‌المللی معمولاً کلی است نه عین شخصی.

 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the Concept of Fundamental Breach & Fundamental Non-Performance of Contract (In the 1980 ICISG & Other International Documents and A Comparison with Iranian Law)

نویسندگان [English]

  • Esmail Nematollahi 1
  • Seyed Mohammad Javad Fatemioon 2
1 Associate Professor, Department of Private Law, Faculty of Law, University of Qom
2 Ph. D. Candidate in Private Law, Faculty of Law, University of Qom.
چکیده [English]

Numerous provisions are connected to the notion of "the fundamental breach of the contract" in the International Convention on the International Sale of Goods (ICISG) among which are the right to cancel of the seller and buyer, right of the buyer to request the substitute goods, transferring the transactional guarantee and the predictable breach. The aforementioned concept is one of the most important and challenging concepts in the said Convention. Other international documents have used "fundamental non-performance of the contract" instead of that concept. The present article aims to answer this question that whether "fundamental breach of the contract" and "fundamental non-performance of the contract" are a single concept or are two distinct concepts, and if they are two different concepts, what are their similarities and distinctions? In order to answer this question, these two concepts are studied and analyzed in terms of definition, elements and effects. In the end, we will examine whether these concepts or similar cases are mentioned in Iranian civil law, and if not, to what extent are Iranian legal entities closely associated with these concepts? The Through this study it is determined that despite the difference in the definition, elements and effects of these two concepts, there is no substantive and basic difference between them. Furthermore, however the concept of a fundamental breach is not seen in the Iranian civil law, the mechanism embedded in the law of Iran (options) is close to the mechanism of the ICISG. In addition, the external instances of termination under Iranian civil law are far less than the external instances of termination under International Sale Convention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ICISG
  • PECL
  • UNIDROIT
  • DCFR
  • Fundamental Breach
  • Fundamental Non-Performance
  • Options

مراجع

1)      امامی، سید حسن، 1381ش،حقوق مدنی ، تهران، اسلامیه،چ22،ج1.
2)      انصاری، مرتضی بن محمد، 1432ق، مکاسب، قم، مجمع الفکر الاسلامی،چ18،ج6.
3)      ـــــــــــــــــــــــــــــــــ، بی تا، مکاسب، تبریز،  بی نا.
4)      بحرانی، آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم، 1405ق، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، انتشارات اسلامی،چ1،ج19.
5)      جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1381ش، تئوری موازنه، تهران، گنج دانش،چ1.
6)      حسینی حائری، سید کاظم،1431ق، فقه العقود،قم، مجمع الفکر الاسلامی،چ4،ج1.
7)      حسینی مراغی، 1429ق،سید میر عبدالفتاح، العناوین، قم، موسسه النشر الاسلامی،چ3،چ2.
8)      زاهدیان، مجتبی،1384ش، بررسی نظری و عملی نقض اساسی در قراردادهای بیع بین­المللی، دانشنامه حقوق و سیاست، سال اول ، ش3.
9)      شعاریان، ابراهیم ، رحیمی، فرشید، 1395ش، حقوق بیع بین‌المللی، تهران، شهر دانش،چ2.
10)  شهید اول، محمد بن مکی، 1406ق، اللمعه الدمشقیه ، قم، دار الناصر،چ1.
11)  شهیدی تبریزی، میرزا فتاح، 1386ش،هدایه الطالب الی اسرار المکاسب، قم، دار الفقه للطباعه و النشر،چ2،ج4.
12)  صفایی، سید حسین، 1390ش، حقوق بیع بین‌المللی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران،چ3.
13)  طالب احمدی، حبیب، 1393ش، نقض اساسی قرارداد در معاهده بیع بین‌المللی کالا، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، ش1.
14)  طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، 1421ق،حاشیه المکاسب، قم، اسماعیلیان،چ2،ج2.
15)  عاملی، زین الدین بن علی [شهید ثانی]، 1384ش، الروضه البهیه، قم، مکتب نوید اسلام،چ3،ج1.
16)  کاتوزیان، ناصر،1380ش، قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت سهامی انتشار،چ3.
17)  میرزانژاد جویباری، اکبر، 1381ش، بحثی پیرامون مفهوم نقض اساسی قرارداد در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (1980وین) با مطالعه تطبیقی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ش 58.
18)  نجفی، محمد حسن، 1981م، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی،چ7،ج23 و27.
19) Al-Hajaj, Amir, (2015), The Concept of Fundamental Breach and Avoidance under Cisg, Brunel University.
20) Babiak, Andrew,(1992),Defining Fundamental Breach under the UN
21) Bianca, Cesare Massimo & Michael Joachim Bonell (1987). Bennett Commentary on the International Sales Law: The 1980 Vienna Sale Convention, Milan.
22) Bianca, Cesare Massimo &Michael Joachim Bonell (1987).Will Commentary on the International Sales Law: The 1980 Vienna Sale Convention, Milan.
23) Chengwei, Liu, (2003), Remedies for Non Performance, Perspectives from CISG, UNIDROIT Principles and PECL, Juris Publishing.
24) Code Civil, (2018), Dalloz, 117 Ed.
25) Convention on Contracts for the International Sale of Goods,6 Temple
26) Draft Common Frame of Reference (DCFR).
27) El-Saghir, Hossam, Fundamental Breach of Contract: Remarks on the Manner in which the Principles of European Contract   Law may be used to interpret or supplement Article 25 of the CSIG, in: Felemegas, John, (2007), An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sale Law.
28) Enderlein, Fritz & Maskow, Dietrich, (1992), International Sale Law, Oceana Publications.
29) Ferrari, Franco, (2006), Fundamental Breach of Contract under the UN Sales Convention –25 years of Article 25, Journal of Law and Commerce.
30) Garner, Bryan A., (2009), Black's Law Dictionary, Goods (CISG), Montral Canada ,McGill University, Thomson Reuters, 9th Ed.
31) Honnold, John, (1999), Uniform Law for International Sales under the 1980 United Nations Convention, Deventer, Kluwer Law International, International and Comparative Law Journal, 3th Ed.
32) Jafarzadeh, Mirghasem, (2001), Buyer's Right to Withhold Performance and Termination of Contract: A Comparative Study under English Law, Vienna Convention on Contracts for the International Sale of Goods 1980, Iranian and Shi'ah Law.
33) Karollus, M., (1995), Judicial Interpretation and Application of the CISG in Germany, Cornell Review of the Convention on Contracts for the International Sale of Goods.
34) Koch, Robert, (1998), The Concept of Fundamental Breach of Contract under the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, available: https://cisgw3.law.pace.edu/cisg/biblio/koch.html
35) Koch, Robert, Fundamental Breach: Commentary on whether the UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts may be used to interpret or supplement Article 25 CISG, in: Felemegas, John, (2007) An International Approach to the Interpretation of the United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (1980) as Uniform Sale Law.
36) Lando, Ole & Beale, Hugh, (2003), The Principles of European Contract Law, Kluwer Law International.
37) Schlechtriem, Peter, (1986), Uniform Sales Law-The UN Convention on Contracts for the International Sale of Goods.
38) Schroeter, Ulrich G, (2010), Article 25 in Ingeborg H Schwenzer, Schlechtriem and Schwenzer, Commentary on the International Sale of Goods (CISG), Oxford University.
39) Secretariat Commentary to art 25, Available: http://www.cisg.law.pace.edu/cisg/text/secomm/secomm-25.html.
40) Stone, Richard, (2009), The Modern Law of Contract, Cavendish.
41) The Principles of European Contract Law (PECL).
42) Unidroit Principles of International Commercial Contracts (UPICC), (2010).
43) United Nations Conference on Contracts for the International Sale of Goods, (1991), Official Records, United Nations.
44) United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods (CISG), (1980).
45)       Von Bar, Christian & Eric Clive, (2009), Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law, Draft Common Frame of Reference (DCFR), Prepared by the Study Group on a European Civil Code and the Research Group on EC Private Law (Acquis Group), vol. 2, Sellier.
 
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار