نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد .
2 دانشیار، گروه حقوق خصوصی و حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
3 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
4 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد.
چکیده
تازه های تحقیق
برخی فقیهان امامی، استدلال هایی بر حرمت شعبده بازی ارائه دادهاند که هیچ یک اتقان کافی ندارد و مانع استناد به اصل اباحه نمیشود. لذا، در حقوق ایران، حمایت از ترفندهای شعبده بازان با شرع مقدس مغایرتی ندارد. ترفندهای شعبده بازی که حاصل خلاقیت شعبده باز و به تعبیر دیگر، اصیل باشد، قابلیت حمایت به موجب حق مؤلف را خواهد داشت. در حقوق آمریکا، بر خلاف حقوق ایران، به اجرای زنده شعبده باز، حق مؤلف تعلق نمی گیرد. در عین حال، در هر دو نظام حقوقی، فیلم تهیه شده از اجرای ترفند یا کتاب یا مقالهای که ترفندها را توضیح می دهد قابلیت بهره مندی از حق مؤلف را دارد. اثر شعبده بازی مبتنی بر آثار قبلی، اگر عین یا به طور اساسی شبیه آنها نباشد، ممکن است به عنوان اثر اشتقاقی حمایت شود. ترفندهای شعبده بازی و وسایل و ابزار به کار رفته در اجرای ترفندها در صورت داشتن شرایط تازگی، گام ابتکاری و قابلیت کاربرد صنعتی میتوانند در حقوق آمریکا، اختراع محسوب و تحت این عنوان حمایت شوند. در حقوق ایران، خود ترفندها به عنوان اختراع قابل ثبت نیستند. ایراد نظام حق اختراع در این زمینه، لزوم افشای برخی رموز شعبده بازی است که مانع می شود بتوانیم آن را راه حلی کامل برای حمایت از ترفندهای شعبده بازان به حساب آوریم. اسرار تجاری قالب نسبتا مناسبی برای حمایت از ترفندهای شعبده بازی است که البته با ایراداتی از قبیل احتمال افشای اسرار در هنگام اجرای ترفندها و پی بردن دیگران به آنها مواجه است. علامت تجاری نیز، در مواردی، می تواند برای حمایت از اجراهای شعبده بازان و ابزار مورد استفاده آنها مؤثر واقع شود. با عنایت به ناتوانی نظام حقوق مالکیت فکری در فراهم کردن حمایتی جامع از ترفندهای شعبده بازان؛، قواعد خود تنظیمی تهیه شده توسط اتحادیه یا انجمن های صنفی این گروه ممکن است راهکار مطلوبی برای حمایت از آنها باشد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Magicians entertain spectators by using some tricks. Creating such tricks sometimes requires spending a lot of time and money by magicians which makes this group expect protecting their intellectual endeavor and preventing their imitation and unauthorized exploitation. The advent of digital technology, with the ability of mass and rapid copying and dissemination of the tricks, has doubled the necessity of this protection. This paper, written through a descriptive-analytic method, has concluded that in Imamiyah jurisprudence, there is no obstacle to the legitimacy and consequently, the protection of magic tricks. Under the Iranian and U.S laws, granting intellectual property rights in the form of copyright, patent, trademark and trade secrets to the magicians is a probable solution to protect this group, each having advantages and disadvantages. As an alternative solution, self-regulating rules of magicians' unions may provide a relative protection for this group.
کلیدواژهها [English]
ارسال نظر در مورد این مقاله