نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
2 دانشیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.
چکیده
تازه های تحقیق
در مورد مبانی فلسفی-کلامی و فلسفی حق بر محیط زیست تا کنون کمتر تأمل شده است. درحالی که امروزه مسئله حفاظت از محیط زیست به عنوان یکی از چالشهای جهان ما محسوب می شود. تخریب محیط زیست، که به دنبال آن زمینه طرح «حق بر محیط زیست سالم» را برای افراد انسانی در ادبیات حقوقی مطرح نمود؛ ناشی از مشکلات و مسائلی بود که در واکنش به این بحران در جوامع مطرح گردید.
در این مقاله سعی شد به مبانی فلسفی-کلامی این حق در چارچوب آموزههای اسلامی و حقوق غرب پرداخته شود. به عنوان نتیجه می توان گفت از میان مبانی حق بر محیط زیست سالم می توان به طبیعت محوری، انسان محوری، خدا محوری، مالکیت محوری و سکولاریسم اشاره نمود. نگارندگان بر این باورند که ضمن نقد رویکرد سکولار حاضر در جهان نباید از ابعاد متافیزیکی، کیهانی و مابعد الطبیعه محیط زیست و حقوق آن نیز غافل ماند. در قسمت دوم مقاله نیز سعی شد برخی قواعد کلی فلسفی و کلامی ناظر بر حمایت از این حق در منابع و حقوق اسلامی در پنج قسمت تحلیل و بررسی شود که شامل قاعده نظام احسن، قاعده حکمت، امانت و مسئولیت، وحدت، رحمت و منع فساد در روی زمین میشود. به عنوان نتیجه این بخش نیز میتوان گقت اصل نظام احسن محیط زیست جهانی را در یک چارچوب مشخص و دقیق تبیین مینماید. اصل حکمت، محیط زیست جهانی را دارای هدف مشخص و نیز هماهنگ و دارای نظم معرفی می نماید. اصل امانت و مسئولیت انسان را در برای حفاظت از محیط زیست امین و مسئول قرار میدهد.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The right of access to a healthy environment is one of the most important rights in the current discourses on human rights and citizenship. Pursuant to this right, everyone has the right to live in a healthy, clean and unpolluted environment. The emergence and importance of this right in the area of public law was the result of the evolution of human being’s collective life style, the change of human-state relations with nature, and forgetting the ecological semi-systems around the self in the rapid process of development after the Industrial Revolution. Therefore, the fundamental question which arises is that on the basis of which foundations such a right is formed for humanity and how it is justified in terms of philosophical-theological views reflected in Islamic sources as well as in modern texts? In this paper, it has been tried to address some aspects of this issue. Accordingly, first, in addition to conceptual analysis, we deal with the philosophical-theological foundations of the right to the environment (1). Then, the general philosophical-theological rules of this right from the perspective of Islamic law would be discussed (2). The basic presumption based on which this paper is grounded is that the right to environment cannot achieve its goal which is ensuring the healthy environment without thaking into account its philosophical dimensions as well as it metaphysical status.
کلیدواژهها [English]
ارسال نظر در مورد این مقاله