مطالعه تطبیقی ماهیت اشاعه فحشاء در حقوق ایران، فرانسه و فقه امامیه

نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرم‌‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم .

2 استاد گروه حقوق جزا و جرم‌‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم.

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌‌شناسی، دانشکده آموزش‌‌های الکترونیک، دانشگاه قم.

10.22091/csiw.2023.7371.2156

چکیده

تبیین ماهیت اشاعه فحشاء، مستلزم آگاهی از هنجارها، ارزش‌‌ها و اصول رفتاری، اخلاقی و فرهنگی حاکم بر جامعه است. سوالی بنیادین که مطرح است عبارت است از این که چه تشابه و تفاوت‌هایی بین نظام‌‌های حقوقی ایران و فرانسه و فقه امامیه در این خصوص وجود دارد؟ در پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی اهم نتایج بدست آمده این است که در هریک از نظام‌‌های حقوقی یاد شده در صورتی که فحشاء به معنای خاص آن (فعالیت جنسی خارج از چارچوب روابط زناشویی و ازدواج) به کار برده شود، هیچ یک از نظام‌‌های حقوقی ذکر شده این رفتار را بی‌پاسخ نگذاشته، چرا که باعث ورود خدشه و آسیب به حریم خانواده و ارزش‌‌های حاکم بر جامعه شده‌اند. در معنای عام تر، نه تنها فقهای امامیه، بلکه قانونگذار ایرانی تحت تأثیر تعالیم دینی و اخلاقی، حساسیت بیشتری نسبت به ارزش‌‌های اخلاقی و دینی از خود نشان داده و نسبت به مخالفت‌هایی که با این ارزش‌‌ها می‌‌شود برخوردهای شدیدی را روا می‌‌دارد که در این خصوص حساسیت و یا برخوردهایی در نظام حقوقی فرانسه مشاهده نمی‌‌شود.

تازه های تحقیق

آیه 19 سوره نور، مبنای جرم‌انگاری «اشاعه فحشاء» است. این سوره از مسلمین می‌خواهد تا هر خبری را بدون علم و آگاهی نپذیرند و بدون تحقیق در جامعه پخش نکنند. در مجموع می‌توان جرم اشاعه فحشاء را با توجه به آیات و روایات به معنای معصیت و گناه بزرگ که در معنای عام، مطلق گناهان و در معنای خاص، آلودگی‌‌های جنسی و اعمال منافی عفت به کار می‌‌رود، دانست.

جرم اشاعه فحشاء از این جهت که باعث از بین رفتن ارزش‌‌های اخلاقی، کرامت انسان‌ها، پخش ویروس گناه، انتشار قبائح و زشتی‌‌ها و یا عادی شدن یا جلوه دادن این گونه امور نزد افراد جامعه است از نظر فقها و قانونگذار ایرانی مورد توجه قرار گرفته است و همین امر، از نظر قانونگذار فرانسوی دور از نظر نبوده و علت جرم‌انگاری فحشاء را دو چیز دانسته؛ یکی احترام به آزادی تن اشخاص و دیگری احترام به آداب و اخلاق اجتماعی که در این میان رضایت یا عدم رضایت اشخاصی که تحریک به فساد و فحشاء می‌شوند، تأثیری ندارد.

در فقه امامیه و نظام حقوقی ایران تعریفی از اشاعه فحشا ذکر نشده است و تنها مصادیقی از آن بیان شده است. شاید عدم ارائه تعریف از اشاعه فحشاء به این دلیل باشد که، قلمرو و دایره شمولِ جرم اشاعه فحشا در اجتماعات مختلف و همچنین برحسب شرایط زمانی و مکانی متفاوت باشد.

در مقام مقایسه بین نظام‌‌های حقوقی فقه، ایران و فرانسه می‌‌توان اینگونه گفت که، فقهای امامیه و قانونگذار ایرانی نگاه متفاوتی نسبت به اشاعه فحشاء دارند و دایره شمول و مصادیق آن را گسترش داده‌‌اند در حالی که موضع قانونگذار فرانسوی نسبت به موضوع مورد بحث مضیق است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Nature of the Prostitution Fostering in Iran and France 's law and Shias Jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Zahra Sarikhani 1
  • Adel Sarikhani 2
  • maryam ranaei 3
1 PhD Graduate, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of law, University of Qom.
2 Full Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of law, University of Qom.
3 MA in Criminal Law and Criminology, Faculty of Electronic Learning, University of Qom.
چکیده [English]

Explaining the nature of the prostitution Fostering requires an awareness of the norms, values, behavioral, moral, and cultural principles that govern society. The fundamental question arising here is what the similarities and differences are between the legal systems of Iran and France with Shia 's jurisprudence in this regard? In the present study, based on descriptive-analytical method, the most important results are that in each of the mentioned legal systems, if prostitution is used in its specific meaning (sexual activity outside the framework of marital relations and marriage), none of the legal systems has not left it unanswered, because they have caused damage to the privacy of the family and the values that govern society. In a wider general sense, not only the Shia jurists, but also the Iranian legislature, under the influence of religious and moral teachings, is more sensitive towards moral and religious values moreover, reacts sharply to the opposition to these values. However, there is no sensitivity or conflict in this regard in the French legal system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Proliferation
  • Prostitution
  • Qazf
  • Iran
  • France

مراجع

اردبیلی، محمدعلی، 1393ش، حقوق جزای عمومی، تهران، نشر میزان، چ37، ج1.
اشتری، بهناز، 1380ش، قاچاق زنان: بردگی معاصر، تهران، اندیشه برتر.
ایروانی نجفی، میرزاعلی، 1426ق، حاشیه مکاسب، تهران، کیا، ج1.
باباخانی، عرفان، زمستان 1399ش، «مبارزه با قاچاق سازمان‌یافته انسان (با تاکید بر حقوق فرانسه)»، علوم اجتماعی، نشریه کارآگاه، ش53.
بهرامی، طاهره، 1398ش، «تحلیل جزایی جرائم مربوط به فساد و فحشاء»، فصلنامه پژوهش‌‌های حقوقی، دوره دوم، ش5.
پورزند مقدم، پژمان، 1382ش، «مطالعه تطبیقی- تاریخی جرم قوادی در حقوق ایران و فرانسه»، نشریه دادرسی، ش 37.
تلخابی، مجید، تقی خانی، علی، 1390ش، «تحلیل فقهی مسأله اشاعه فحشا و تطبیق آن با فعالیت‌‌های رسانه‌ای» فقه و اصول : فقه و حقوق ارتباطات، ش 1.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، 1363ش، ترمینولوژی حقوق، بی‌جا، بنیاد راستاد.
جوان جعفری بجنوردی، عبدالرضا، ساداتی، محمد جواد، 1392ش، «عظمت نمادین حدود و موانع اجرایی آن؛ تأملی فلسفی و جامعه شناختی»، فصلنامه دیدگاه‌‌های حقوق قضایی، ش 63.
حرعاملی، محمد بن حسن، 1416ق، وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت)ع( لإحیاء التراث، ج8.
دهخدا، علی‌اکبر، 1377ش، لغت‌نامه دهخدا، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، چ2، ج1.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، 1389ش، المفردات فی غریب القرآن. مترجم: حسین خداپرست، قم، نشر نوید اسلام، چ2.
رستمی، مینا، 1396ش، «بزهکاری زنان و روسپیگری در جامعه ایرانی»، چهارمین کنفرانس ملی حقوق و علوم جزا.
زراعت، عباس، 1385ش، حقوق جزای اختصاصی تطبیقی، تهران، ققنوس، چ1، ج 1 و3.
زراعت، عباس، 1392ش، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی1392، تهران، ققنوس، چ2، ج2.
شامبیاتی، هوشنگ، 1388ش، حقوق کیفری اختصاصی، تهران، مجد، چ7، ج3.
شکری، رضا، قادر، سیروس، 1389ش، قانون مجازات اسلامی در نظام کنونی، تهران، مهاجر، چ9.
صدر، محمدباقر، 1418ق، مباحث الاصول، بی‌جا، بی‌نا، ج1.
طاهری‌پور، زهرا، 1398ش، «واکاوی آیه اشاعه فحشا و شمول آن نسبت به مصادیق نوپدید»، پژوهش دینی، ش 39.
طباطبائی، محمد حسین، 1363ش، تفسیر المیزان، مترجم، محمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج15.
طبرسی، فضل بن حسن، 1380ش، تفسیر مجمع البیان، مترجم، علی کرمی، تهران، انتشارات فراهانی، ج17.
طریحی، فخرالدین بن محمد، 1362ش، مجمع البحرین، تهران، انتشارات مرتضوی، ج4.
عبداللهی، فاطمه، امری، مرضیه، 1395ش، «بررسی علل و عوامل هتک حرمت و آبروی مومن و راههای حفظ آن در قرآن و حدیث»، فصلنامه علمی- اختصاصی مطالعات تطبیقی حقوق بشر، ش1.
عمید، حسن، 1383ش، فرهنگ عمید، تهران، امیرکبیر، چ29.
فانی، رضا، 1398ش، «اهمیت بزه‌پوشی در اسلام و تاثیر آن در حقوق کیفری ایران»، پنجمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی.
کاتوزیان، ناصر، 1392ش، مقدمۀ علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران، انتشار، چ90.
کشاورز، بهمن، 1375ش، مجموعه محشای قانون تعزیرات مصوب 1375، تهران، گنج دانش.
کلینی، محمد بن یعقوب، 1374ق، الاصول من الکافی، مصحح، علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج8.
گرجی، علی اکبر، 1387ش، «دموکراسی و آزادی مذهبی در بستر لائیسیته: نقدی بر پارادوکس‌‌های لائیسیته فرانسوی»، پژوهش حقوق و سیاست، ش 25.
گلدوزیان، ایرج، 1391ش، محشّای قانون مجازات اسلامی، تهران، مجد، چ18.
گیدنز، آنتونی، 1387ش، جامعه شناسی، مترجم، منوچهر صبوری کاشانی،، تهران، نی، چ22.
معین، محمد، 1388ش، فرهنگ فارسی، تهران، امیرکبیر، چ25، ج2.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، 1388ش، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج1و9و14.
موسوی خمینی، روح الله، 1381ش، مکاسب المحرمه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، ج1.
نجفی، محمدحسن بن باقر، 1390ش، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، مترجم، اکبر نایب‌زاده، تهران، خرسندی، ج1 و2.
نوبهاری طهرانی، علیرضا، 1393ش، تعرضات جنسی در نظام کیفری ایران و انگلستان، تهران، مجد، چ1.
نوری، حسین بن محمد تقی، 1408ق، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، موسسه آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ج12.
وثیق، شیدان، 1384ش، لائیسیته چیست؟ همراه با نقدی بر نظریه پردازی‌‌های ایرانی، تهران، اختران، چ1.
ولیدی، محمد صالح، 1380ش، حقوق جزای اختصاصی، جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی و حقوق و تکالیف خانوادگی، تهران، امیر کبیر، چ1.
Bloch, I, (1912). Die prostitution. Berlin, L. Marcus.
Breathnach, Seamus, (1941), Emile Durkheim on Crime and Punishment (An Exegesis).
Bullough, B & Bullough, V.L. (1996). Female Prostitution: Current Research and changing Interpretations, Annual Review of Sex Research, vol7.
Dall, R.L. (2000), Exposing the “Pretty Woman” myth: Aqualitative examination of the lives of female street walking prostitutes: The Journal of Sex Research. New York, vol. 37.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار