نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

1 استادیاردانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. تهران. ایران

2 دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. تهران. ایران.

10.22091/csiw.2023.9188.2398

چکیده

تمایزبخشی، رکن اصلی یک علامت تجاری قابل حمایت بوده و منظور این است که یک علامت در مقایسه با سایر نشان‌های هویتی بتواند، کالاها و خدمات یک شخص را از سایر کالاها و خدمات، متمایز و خاص نماید و قادر باشد منبع تولید را مشخص کند. این مولفه معمولاً باید به صورت ذاتی باشد، یا به عبارت دیگر علامت تجاری باید در هنگام درخواست ثبت از این ویژگی برخوردار باشد. اما برخی علائم در گذر زمان می‌توانند به این شاخصه دست یابند. این دستاورد در پی سرمایه‌گذاری، تبلیغات و فعالیت‌های مستمری است که دارنده‌ی علامت انجام می‌دهد. موضع کشورهای مختلف درباره تمایزبخشی اکتسابی یکسان نیست. به‌ویژه که علائم تجاری از یک نوع نیستند و امروزه شاهد گسترش علائم غیرسنتی و مدرن هستیم که با رویکردهای جدیدی ارائه و نقش علامت تمایزدهنده را به خوبی ایفا می‌کنند. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی و رویکرد کتابخانه‌ای و میدانی تلاش دارد به مطالعه‌ی تطبیقی این موضوع در نظام‌های منتخب بپردازد و سرانجام نتیجه می‌گیرد که اهمیت این علائم امروزه روشن شده و شاخص‌هایی مانند استفاده‌ی مستمر، توانسته در تثبیت آن موثر باشد. همچنین کفایت یا عدم کفایت هریک از معیارهای اتخاذ شده در اثبات تمایزبخشی اکتسابی، به نظر رسیدگی‌کننده بستگی دارد. افزون براینکه، نشانه‌هایی از پذیرش آن در نظام حقوقی ایران قابل مشاهده است.

تازه های تحقیق

با عنایت به حقیقت وجودی علائم دارای معنای ثانوی و صرف زمان و سرمایه به منظور تمایزبخشی علائم توصیفی در ذهن مصرف‌کنندگان، لزوم جلوگیری از سردرگمی مصرف‌کننده و رقابت نامشروع، حمایت از علائم تجاری با تمایزبخشی اکتسابی توجیه می‌شود. درخصوص معیارهای تشخیص وجود معنای ثانوی، نظرات مختلفی در دو نظام ایالات متحده و اتحادیه‌ی اروپا مطرح شده که می‌توان گفت: شواهدی که به نظر برخی ثانوی و تکمیلی هستند و به تنهایی برای اثبات وجود معنای ثانوی کافی نیستند، می‌توانند در مواردی کافی باشند، چه اینکه در ایران، برخی از متخصصان اداره‌ی ثبت معتقدند تنها شواهد لازم برای ثبت یک علامت تجاری با وجه تمایز اکتسابی، استفاده‌ی مستمر است. از این رو، هیچ‌یک از شواهد به‌تنهایی برای نشان‌دادن معنای ثانوی کافی نیستند و کفایت شواهد، به وقایع هر پرونده، وابسته است.

سرانجام آنکه میتوان پیشنهاد تقنینی را در این رابطه ارائه کرد. اهمیت این پیشنهاد با نگاه به طرح مالکیت صنعتی بیشتر می‌شود، زیراکه ماده‌ی (105) آن،[1] عیناً متن ماده‌ی (30) قانون فعلی[2] را از این حیث، تکرار کرده است. بنابراین شایسته است تا پیش از اجرایی‌شدن طرح فوق، از این نظر اصلاحاتی در آن صورت گیرد. از این رو، مواد ذیل برای اصلاح متن قانون پیشنهاد می‌گردد:

ماده‌ی (1): «علامت تجاری، عبارت است از هر نشانی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص را از هم متمایز سازد.»

تبصره‌ی (1): «وجه تمییز می‌تواند ذاتی یا اکتسابی باشد.»

تبصره‌ی (2): «تمایزبخشی اکتسابی، عبارت است از معنای ثانوی‌ای که یک علامت توصیفی و یا عام، در طول زمان و بر اثر استفاده‌ی مداوم مالک، کسب می‌کند. به طوری که مصرف‌کننده‌ی مربوطه با هریک از حواس خود قادر به شناسایی منبع آن محصول باشد و نه خود محصول و همچنین بتواند کالاها یا خدمات تحت این علامت را از کالاها یا خدمات سایرین تمییز دهد.»

ماده‌ی (2): «معیارهای احراز تمایزبخشی اکتسابی می‌تواند شامل نشان‌دادن استفاده‌ی منحصربه‌فرد و مستمر، نظرسنجی از مصرف‌کنندگان، تبلیغات، میزان فروش و داده‌های حاصل از رسانه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو باشد.»

تبصره‌ی (1): «ارزش اثباتی و پذیرش یا عدم پذیرش هریک از شواهد، به اوضاع و احوال هر پرونده و نظر مرجع رسیدگی‌کننده بستگی دارد.»

تبصره‌ی (2): «به منظور جلوگیری از هرگونه رقابت غیرمنصفانه و آزادی رقبای با حسن‌نیت در استفاده از علائم توصیفی یا عام، بار اثباتِ متمایزبودن علامت مورد تقاضا به عهده‌ی متقاضی خواهد بود.»

 

[1]. ماده‌ی (105) طرح حمایت از مالکیت صنعتی (ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری) مصوب 1401.

[2]. ماده‌ی (30) قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Analysis of Acquired Distinctiveness of Trademarks and Its Criteria in the Legal Systems of the United States, the European Union, and Iran

نویسندگان [English]

  • Zahra Shakeri 1
  • Maryam Mehraban poorazar 2

1 Assistant Professor of Intellectual Property Law, Private and Islamic law Department, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran .

2 MA Graduate of Intellectual Property Law, Private and Islamic law Department, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Distinctiveness is a fundamental element of a protectable trademark, referring to its ability to differentiate goods and services of one person from those of others and indicate the source of origin. This component usually needs to be inherent, meaning that the trademark should possess this characteristic at the time of filing for registration. However, certain marks can acquire distinctiveness over time through continuous investment, advertising, and activities carried out by the mark's owner. The stance of different countries regarding acquired distinctiveness is not uniform, especially considering that trademarks are not of a single type, and we are currently witnessing the proliferation of non-traditional and modern marks that effectively serve as distinctive indicators with new approaches. This research employs an analytical-descriptive method, along with a library and field approach, to undertake a comparative study of this subject in selected legal systems. Ultimately, the research concludes that the significance of these marks has become evident today,
and factors such as continuous use have been influential in establishing acquired distinctiveness. Additionally, the sufficiency or insufficiency of each adopted criterion in proving acquired distinctiveness appears to be dependent on the specific circumstances. Furthermore, signs of acceptance of acquired distinctiveness can be observed in the legal system of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Distinctiveness
  • Acquired Distinctiveness
  • Trademark
  • Secondary Meaning
  1. امامی، اسدالله، 1390ش، حقوق مالکیت صنعتی، تهران، نشر میزان، چ 1.

    باقری، محمود، بابایی، زهر، 1390ش، «حمایت از علائم تجاری دربرابر رقابت غیرمنصفانه»، مجله علمی پژوهشی حقوق خصوصی، ش 2.

    بادینی، حسن، حسین‌زاده، مجید، محبی‌فرد، سمانه، 1393ش، «بررسی نظریه‌ی استفاده‌ی منصفانه‌ی قانونی (کلاسیک) در علائم تجاری توصیفی»، فصلنامه‌ی پژوهشنامه‌ی بازرگانی، ش 73.

    حبیبا، سعید، شاکری، زهرا، 1389ش، دکترین استیفای حق در حقوق مالکیت فکری، تهران، نشر سمت، چ 1.

    شاکری زهرا، نورعلی سهیلا، 1400ش، نظام حقوقی علائم تجاری نوین، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چ 1.

    شاکری، زهرا، بهادری جهرمی، زهرا، 1400ش، «جستاری تطبیقی در اعتبار گواهینامه‌های ثبت طرح‌های صنعتی»، فصلنامه‌ی پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، ش 1.

    شاکری، زهرا، نورعلی، سهیلا، 1397ش، «نهاد لباس تجاری؛ نگاهی دوباره به نظام علائم تجاری»، مجله‌ی حقوق تطبیقی، ش 2.

    شمس، عبدالحمید، 1382ش، حقوق مالکیت بر علائم تجاری و صنعتی، تهران، نشر سمت، چ 1.

    طرح حمایت از مالکیت صنعتی (ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری) مصوب 02/11/1401.

    فصیحی‌زاده، علیرضا و دیگران، 1395ش، «بررسی تطبیقی شروط ماهوی علائم تجاری با تاکید بر علائم رنگی و سه‌بعدی»، مجله‌ی مطالعات حقوق تطبیقی، ش 2.

    قیداری، قدیر، 1393ش، «نمایه‌های تجاری و جایگاه آن در نظام حقوق مالکیت فکری»، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، استاد راهنما علی نسیم‌فر، رشته‌ی حقوق مالکیت فکری، دانشکده‌ی حقوق، دانشگاه قم.

    قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 01/04/1310 ش.

    قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مصوب 07/08/1386 ش.

    نورعلی، سهیلا، 1394، «مطالعه‌ی تطبیقی نهاد لباس تجاری»، پایان‌‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، استاد راهنما زهرا شاکری، رشته‌ی حقوق مالکیت فکری، دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.

    Amaretto di Saronno., case R 805/2009-1.

    Asbell, M. D. (2015). Acquired distinctiveness of Trademarks In the United States. NYSBA Bright Ideas, 24(3).

    BCS, case T-137/08, (GC., Oct. 28, 2005).

    BIC I, case T-262/04, (GC., Dec. 15, 2005).

    Blender, case R 718/2008-4, (BOA, May 8, 2009).

    Blumenthal Distrib. v. Exec. Chair, Inc., No. CV-10-1280 (CBA), 2010 U.S. Dist. LEXIS 142193, at *6-7, (E.D.N.Y. Nov. 9, 2010).

    Bryant, T. R. M. (1988-1989). Trademark Infringement: The Irrelevance of Evidence of Copying to Secondary Meaning. Northwestern University Law Review, 83(1 & 2).

    Bulter, S., Whitsett, H. (2020). A tale of two cups: acquired distinctiveness and survey evidence before the TTAB. The Trademark Reporter, 110(3).

    Coleman, R. (2016). Fashion dos: acknowledging social media evidence as relevant to proving secondary meaning. The Trademark Reporter, 106(4).

    DEVICE OF THREE PARALLEL STRIPES (fig.), T 307/17, EU:T:2019:427, § 62, (19/06/2019).

    European Union Intellectual Property Office (EUIPO). (2017, February 01). Guidelines for Examination of European Union Trade Marks.

    Fish & Richardson P.C. (2001). Demonstrating acquired distinctiveness in descriptive marks. Trademark Thoughts, (9).

    French intellectual property code, (July 1, 1992) and amendments up to 2021.

    Furgal, U. (2013). Acquired distinctiveness for non-verbal marks (Master's thesis). Jagiellonian University.

    Genovese Drug Stores, Inc. v. TGC Stores, Inc., 939 F. Supp. 340, 347 (D. N.J. Sep. 5, 1996).

    Keystone Camera Products Corp. v. Ansco Photo-Optical Products Corp., 667 F. 123 (N.D.III 1987).

    1. Kramer Manufacturing Co., Inc. v. Andrews, 783 F.2d 421 (4th Cir. 1986).

    McLean, W. F. (1993). The birth, death, and renaissance of the doctrine of secondary meaning in the making. American University Law Review, 42(3).

    Melendez, S. (2019). What is the Definition of Market Size? Retrieved from:       
    https://smallbusiness.chron.com/definition-market-size-65724.html

    Mrohs, C. (2016). How many likes did it get? Using social media metrics to establish trademark rights. Catholic University Journal of Law and Technology, 25(1).

    National Geographic, case R 500/2009-2, Decision of the Second Board of Appeal of 9 December 2010.

    No author. (2020). What Is Unsolicited Feedback and Why Does Your Business Need It? Retrieved from https://www.reviewtrackers.com/blog/unsolicited-feedback (Last visited: March 12, 2022).

    No author. (no date). Trademark Distinctiveness-A Key Component of Intellectual Property Law & Brand Development. Retrieved from https://www.gleamlaw.com/cannabis-law-blog/business-law/trademark-distinctiveness-branding/ (last visited: June 29, 2022).

    Nortech Inv. Ltd., 2013 WL 5407237, (T.T.A.B. 2013).

    Parrot Jungle, Inc. v. Parrot Jungle, Inc, 512 F. Supp. 266 (S.D.N.Y. 1981).

    Platinum Home Mortgage Corp. v. Platinum Financial Group, Inc., 149 F.3d 722, (April 3, 1998).

    Ruchkin, V. (2020). Non-conventional trademarks in the European Union and the United States of America. Comparative analysis of the approaches to the registrability question (Master's thesis). Mykolas Romeris University.

    Santa's Workshop Inc. v. Sterling, 2 A.D.2d 262 (N.Y. App. Div. 1956).

    Spraying System Co. v. Delaver, Inc. 975 F.2d 387 (Jan. 9, 1992).

    Starbucks Corporation, Serial Nos. 85792872 and 86689423 (TTAB, Jan. 17, 2019).

    Storck AG v. OHIM, ECR II-01745, 2004.

    The Black & Decker Corp. and Black & Decker (U.S.) Inc., v. Michael DUNSFORD and M.D. Enterprises, Inc. (1996). 944 F. Supp. 220.

    United Kingdom Trademark Act. (1994). Amendments up to 2021.

    United States Patent and Trademark Office. (July 2022). The Trademark Manual of Examining Procedure (TMEP).

    US Trademark Act (Lanham Act). (1946, July 5).

    Vans, case R 860/2012-5. Decision of the Fifth Board of Appeal of 14 November 2012.

    Windsurfing Chiemsee, C-108/97 and C-109/97. (CJEU, May 4, 1999).

    Yaris, case R 401/2010-4. Decision of the Fourth Board of Appeal of 27 July 2010.

     

    Persian Sources

    Bagheri, M., & Babaei, Z. (2011). Protection of Trademarks against Unfair Competition. Private Law Journal, 2.

    Badini, H., Hosseinzadeh, M., & Mohebbifard, S. (2014). An Examination of the Theory of Descriptive Fair Use in Trademarks. Commerce Research Quarterly, 73.

    Emami, A. (2011). Intellectual Property Law (Vol. 1). Tehran: Mizan Publishing.

    Fasihizadeh, A., et al. (2016). A Comparative Study of Substantive Conditions of Trademarks with Emphasis on Color and Three-dimensional Marks. Journal of Comparative Law Studies, 2.

    Gheidari, G. (2014). Trademark Indexes and Their Position in the Intellectual Property System (Master's thesis). University of Qom.

    Habiba, S., & Shakeri, Z. (2010). Doctrine of Equitable Estoppel in Intellectual Property Law (Vol. 1). Tehran: SAMT Publishing.

    Industrial Property Protection Plan, Enacted on 2022-01-22.

    Law on Registration of Patents, Industrial Designs, and Trademarks, Enacted on 2007-10-29.

    Law on Registration of Trademarks and Patents, Enacted on 1931-06-21.

    Noorali, S. (2015). A Comparative Study of the Institution of Trade Dress (Master's thesis). University of Tehran.

    Shakeri, Z., & Bahadori Jahromi, Z. (2021). A Comparative Study on the Validity of Industrial Design Registration Certificates. Comparative Research Journal of Islamic and Western Law, 1.

    Shakeri, Z., & Noorali, S. (2018). The Institution of Trade Dress: A Fresh Look at the Trademark System. Comparative Law Journal, 2.

    Shakeri, Z., & Noorali, S. (2021). Legal System of Modern Trademarks (Vol. 1). Tehran: University of Tehran Publication.

    Shams, A. (2003). Trademark and Industrial Property Law (Vol. 1). Tehran: SAMT Publishing.

CAPTCHA Image