نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران.
چکیده
پوشش اسلامی به عنوان یکی از مصادیق حق ابراز مذهب از جمله حق‌‌های بشری است که هر مسلمانی باید در هر جای دنیا از آن برخوردار باشد. حق و تعهد دو روی یک سکه می‌‌باشند به این معنی که در برابر هر حقی یک متعهدی نیز باید باشد که اجرا و رعایت حق موجود را تضمین کند. ادبیات حقوق بشر نسبت به افراد ادبیات حق‌‌محور و نسبت به دولت‌‌ها ادبیات تعهد محور است. حق‌‌های بشری با توجه به محتوای خود شامل تعهد مثبت و منفی و تعهد به وسیله و نتیجه می‌‌باشند. حق بر پوشش اسلامی مسلمانان، حقی از نوع حق‌‌های مدنی و سیاسی و دربردارنده دو نوع تعهد منفی و تعهد به نتیجه برای دولت‌‌ها است با این توضیح که تعهد به نتیجه مستلزم اقدام فوری است و چنین تعهدی مقید به وسیله یا امکانات خاصی نشده است. در تحقق حق پوشش اسلامی دولت باید با عدم مداخله سعی در تأمین حقوق ذیحق نماید. در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی، پوشش اسلامی به عنوان یکی از مصادیق آزادی مذهب، در چارچوب حقوق بشر معاصر، حق بشری تلقی می‌‌شود که دولت‌‌ها در تامین این حق، تعهد به نتیجه و از نوع تعهد منفی دارند تا در نهایت مشخص شود که اگرچه حقوق بشر معاصر دربردارنده مقررهای راجعبه حق آزادی مذهب و ابراز آن از طریق پوشش مذهبی می‌‌باشد اما امروزه در کشورهای اروپایی گروه‌‌های مذهبی وجود دارند که متاسفانه از حق برخورداری از پوشش اسلامی خود صرفا به این خاطر که جزء اقلیت می‌‌باشند، محروم می‌‌شوند.
تازه های تحقیق
حق داشتن پوشش اسلامی به عنوان یکی از مصادیق حق ابراز مذهب در زمره حقوق بشر در ماده (18) میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و اسناد منطقه‌‌ای حقوق بشر نظیر ماده (9) کنوانسیون اروپایی حقوق بشر قرار می‌‌گیرد این حق، امتیاز و اختیاری قابل مطالبه است که دارنده آن را که مسلمانان می‌‌باشند در موقعیت ویژه حمایت قرار می‌‌دهد. عنوانی که می‌‌توان در ادبیات حقوق بشر معاصر برای حق داشتن پوشش متناسب با مذهب یافت، حق ابراز مذهب است این حق خود زیرشاخه حق کلی‌‌تر یعنی آزادی مذهب است که به موجب آن دارنده مذهب می‌‌تواند متناسب با باورهای مذهبی خود عمل نماید و آن را آن‌‌گونه که مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه جامعه نباشد ابراز نماید. از جمله راه‌‌های ابراز مذهب برای یک فرد مسلمان انتخاب پوشش مناسب با باورهای مذهبی خود می‌‌باشد. اقدامی که بر اساس عرف اکثر کشورهای جهان اقدامی خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه نمی‌‌باشد. حق داشتن پوشش اسلامی از جمله حق‌‌های مدنی و فردی است که نیاز به حمایت همه جانبه از طرف دولت‌‌ها دارد ودولت‌‌ها در قالب تعهد به نتیجه و تعهد منفی با عدم مداخله در پوشش مسلمانان باید در جهت رعایت و تضمین این حق اقدام نمایند. امروزه مسلمانان زیادی به بخش‌‌های مختلف جهان سفر می‌‌کنند و دولت‌‌های بسیاری میزبان تعداد کثیری از مسلمانان هستند و همین امر خود ضرروت توجه دولت‌‌های عضو جامعه بینالمللی را بیش از پیش ایجاب می‌‌کند. به ویژه این‌‌که حق ابراز مذهب در اسناد جهانی حقوق بشری مانند اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی پذیرفته شده است و دولت‌‌های عضو این اسناد متعهد به رعایت و تحقق کامل آن می‌‌باشند. این تعهد دارای جنبه‌‌های مختلف است از جمله جنبه احترام به این حق، رعایت این حق از طریق عدم مداخله و رفع موانع و در نهایت تعهد به ایفا یا تحقق آن از طریق اتخاذ اقدامات مناسب با اعمال و اجرای این حق می‌‌باشد. این درحالی است که دادگاه اروپایی حقوق بشر نقش خود را تعیین این امر میداند که آیا مداخله دولت در موضوع و تحدید حق افراد با هدف مشروع مورد نظر دولت متناسب بوده است یا خیر و این‌‌که آیا دلایل ارائه شده از سوی محاکم دولت خوانده برای توجیه اقدامات متخذه مرتبط و کافی بودهاند یا خیر. همین رویکرد دادگاه سبب گردیده گاه دامنه حاشیه صلاحدید و امکان اتخاذ اقدامات تحدیدی موسع و گاه محدود تفسیر گردد و نتیجه‌‌ای جز نقض حق بر پوشش اسلامی نداشته باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Right to Islamic Veil in the Lime Light of Contemporary Universal Human Rights-Oriented Literature
نویسنده [English]
- Seyedeh Latifeh Hosseini
Assistant Professor of Law Department, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
One of the most examples of the right to express religion for any Muslim is Islamic veil which is considered as one of the human rights that should be enjoyed anywhere in the world. Right and obligation are two sides of the same coin meaning that for every right, there must be a duty that guarantees the implementation and compliance of the existing right. Human rights literature is rights-oriented one for individuals and commitment-oriented literature for states. According to the content, human rights include positive and negative obligations and duties by means and results. The right to the Islamic veil for Muslims is an indisputable right for anyone within civil and political rights and includes two types of negative obligation and positive to the result for state. To explain more, the obligation to the result requires immediate action and such an obligation is bound by no special equipment or facilities. In this article, with a descriptive and analytical method, the Islamic veil is considered as one of the examples of freedom of religion, in the context of contemporary human rights, though it is a human right that the states have a commitment to the result and a negative commitment in providing it. To clarify the result, although contemporary human rights include provisions regarding the right to freedom of religion and its expression through religious Veil, today there are religious groups in European countries that unfortunately do not have any right to enjoy their Islamic covers, due to being deprived simply because they are part of the minority.
کلیدواژه‌ها [English]
- Islamic Veil
- cover
- rights
- obligations
- contemporary human rights
- freedom of religion
ابراهیمی، جهان بخش، 1382ش، سیری در حقوق بشر، تهران، انتشارات زوار.
امیر ارجمند، اردشیر، 1380ش، مجموعه اسناد بینالمللی حقوق بشر، یونسکو، کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی با همکاری سازمان اصلاحات جزائی بینالمللی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، مرکز چاپ و انتشارات.
بطحائی گلپایگانی، سید محمد هاشم، 1383ش، اسلام و حقوق بشر، در مجموعه مقالات حقوق بشر در جهان امروز، تهران، شرکت سهامی انتشار، چ1.
راسخ، محمد، 1381ش، حق و مصلحت (مقالاتی در فلسفه حقوق، فلسفه حق و فلسفه ارزش)، تهران، طرح نو.
صرامی، سیف الله، 1385ش، حق، حکم و تکلیف: گفتگو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
فلسفی، هدایت الله، 1383ش، حقوق بین‌الملل معاهدات، تهران، فرهنگ نشر نو.
قاری سید فاطمی، سید محمد، 1388ش، حقوق بشر در جهان معاصر، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، ج1.
ورعی، سید جواد، 1381ش، حقوق و وظایف شهروندان و دولتمردان، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری.
Dijk, p.van and Hoof G.J.H Van, (1998), Theory and Practice of the European Convention on Human Rights, Third Edition, Kluwer Law International.
Dorr, Oliver and Schmalenbach, Kirsten, (2012), Vienna Convention ob. the Law of Treaties: A Commentary, Springer, London and New York.
Evans, Carolyn, (2001), Freedom of Religion under the European convention on Human Rights, United State, Oxford University press, 1th Ed.
General Comment NO 22. (1993) ICCPR Article 18, Human Rights Committee, CCPR/C/Rev/Add. Adopted on 20 July.
Hans, Kung, (1985), Christianity and the world religion: paths of dialogue with Islam, Hinduism and Buddhism, Glasgow.
Henry j. Steiner. Philip Alston, Ryan Goodman, (2008), International human rights in context, law politics morals, third edition, (oxford).
Janis, Mark w, (2008), European Human Rights Law: Text and Materials, Third Edition, Oxford University Press.
Judgement Achbita V G4S Secure sdutions, (2017), C-157/15, Court of justice of the European Union Press Release, No 30/17, Luxambourg, 14 March 2017.
Judgement Bougnaoui V Micropole Univers, (2017), C-188/15, Court of justice of the European Union, Luxembourg.
Knights, Samantha, (2007), Freedom of Religion, Minorities and the law, United States, New York, Oxford university press, 1th Ed.
Kumar, N. Krishna, (2009), Human Rights Violations in Police Custody, SBS Publishers & Distributors Pvt. Ltd, New Delhi, First Published.
Lerner, Natan, Religion, (2006), Secular Beliefs and Human Rights, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden. Boston.
- Novak and T. vospernik, (2001), permissible restriction on freedom of religion, Seminar on freedom of religion or belief in the OSCE region: challenges to law and practice (Ministry of foreign Affairs, the Netherlands, The Hague.
Mowbray, A, (2004), the Development of Positive Obligations under the European Convention on Human Rights by the European Court of Human Rights, Hart Publishing, Oxford and Portland Oregon.
Rahman, Javaid and Bureau, Susan, (2007), Religion, Human Rights and International Law, a critical examinations of Islamic State practice, Leiden, Boston, Martinus Nijhoff.
Shelton, Dinah, (2005), Remedies in International Human Rights Law, Second Edition Oxford University Press.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله