نوع مقاله : علمی و پژوهشی

نویسندگان

• عارف رشنودی ¹
• محمدعلی اردبیلی ²
• عمران علی محمدی ³
• زهرا میرزائی ⁴

¹ عضو هیات علمی دانشگاه آزاد-

² دانشگاه شهید بهشتی

³ دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی و مدیر کل استان ایلام

⁴ کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی - دانشگاه قم- مدرس دانشگاه - وکیل دادگستری

چکیده

علم مرتکب به عنوان یکی از پرچالش‌ترین اجزاء سازنده در باب تحقق جرائم، در حقوق کیفری ملی و حقوق بین‌الملل کیفری است. در سیستم حقوق بین‌الملل کیفری تا قبل از تدوین اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، و در حقوق کیفری ملی تا قبل از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، موضوع علم مرتکب، هیچگاه به صورت مستقل مورد بحث قرار نگرفته بود، در کنفرانس رم و در قانون مجازات اسلامی در ذیل رکن روانی، به علم مرتکب برای تحقق جرائم و توجه مسئولیت کیفری نسبت به مرتکبین اشاره شده است، اما علی رغم پیش بینی این مقررات، به علت استفاده از عبارات مبهم در تعریف علم، همچنان این امر از حیث مفهوم شناسی با چالش مواجه می باشد.از این رو در این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی این موضوع بررسی شده، و نتایج این پژوهش شامل؛ مشخص نمودن مفهوم علم در حقوق کیفری ملی و دیوان کیفری بین‌المللی، همچنین این پژوهش نشان می‌دهد، علم منطقی برای پیش بینی نتیجه مجرمانه، شامل پیش‌بینی نتیجه حتمی و قطعی می‌باشد، نه پیش بینی احتمالی، از طرفی علم به عنوان عنصر شناختی در برخی موارد، می‌ تواند جایگزین عنصر اداری و یا پوشش دهنده آن باشد.

کلیدواژه‌ها

• مفهوم علم
• آگاهی
• رکن روانی
• حقوق کیفری ملی
• دیوان کیفری بین‌الملل

موضوعات

• حقوقی (تطبیقی حقوق اسلام و غرب)

عنوان مقاله [English]

The concept of consciousness in Iran criminal law and International Criminal Court

نویسندگان [English]

• aref rashnudi ¹
• mohammadali ardebili ²
• Omran Ali mohmadi ³
• zahra Mirzaie ⁴

² PROFESSOR

³ Ph.D of Criminal Law and Criminology-Director General of Justice of Ilam Province.

⁴ Senior expert in criminal law and criminology - Qom University - university lecturer - lawyer

چکیده [English]

One of the fundamental issues in national criminal law and international criminal law, determining the position of effective and constructive components in committing crimes. one of the most challenging components of international crime is consciousness. In the system of international criminal law, before the drafting of the Rome Statute, and in national criminal law before the Islamic Penal Code adopted in 1392, The subject of the perpetrator's consciousness was never discussed independently, and only in the position of defining and mentioning the examples and components of crimes, sometimes the subject of awareness was mentioned in terms of paying attention to the perpetrators, but in the Rome Statute and in the Islamic Penal Code below the mens rea, They have referred to the knowledge of the perpetrator to commit crimes and pay attention to the criminal responsibility towards the perpetrators. And the results of this research include; Determining the concept of knowledge in national criminal law and the International Criminal Court, this research also shows that logical knowledge for predicting the criminal outcome includes the prediction of a certain and definite result, not a possible prediction, on the other hand Awareness as a cognitive element in some cases can replace or cover the administrative element.

کلیدواژه‌ها [English]

• The concept of consciousness
• awareness
• mens rea
• national criminal law
• International Criminal Court