نوع مقاله : علمی و پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم.
2 استادیار گروه حقوق، دانشگاه حضرت معصومه(س).
3 استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم.
چکیده
تازه های تحقیق
نقش خلاق اراده در ایجاد تعهدات غیرقابل انکار است. ایدۀ ارادۀ خلاق که مولد ایجاد تعهد باشد و بتوان آن را بهعنوان منبعی مستقل از سایر منابع ایجاد تعهد درنظر گرفت، همواره در نظامهای حقوقی ایران و فرانسه موضوع بحث بوده و اختلاف دیدگاههای فراوانی در این خصوص وجود داشته است. در نظام حقوقی فرانسه طرفداران نظریه ی کلاسیک همواره موضعی بسته و انتقادی نسبت به این نظریۀ مترقی داشته و ایراداتی را طرح نمودهاند که همواره پاسخ ان از سوی طرفداران ارادۀ یکجانبه خلاق ارائه گردید. در این زمینه قانون مدنی فرانسه در اصلاحات اخیر خود به این اختلافات پایان داده و مفهوم ارادۀ یکجانبه را بهطور صریح در متون حقوقی آورده و تأکید کرده است که چنین ارادهای توانایی ایجاد تعهدات مدنی را دارد. در مادۀ (1- 1100) بیان شده که اعمال حقوقی آن دسته از اعلامهای ارادی است که بهمنظور ایجاد آثار حقوقی بهوجود میآید و میتواند به نحو قراردادی و یا یکجانبه باشد. در این مادۀ قانونی ابهامات برطرف میشود و ماهیت وجودی ارزش حقوقی آن مورد پذیرش قانونگذار قرار میگیرد، لیکن نظام حقوقی کشور ما هنوز در صدد رفع این مشکل برنیامده است. منشأ اختلافات در فقه به نظریۀ توقیفی و حصری بودن عقود برمیگردد که طرفداران این نظریه از مخالفان سرسخت ارادۀ خلاق محسوب میشوند. در میان حقوقدانان نیز اختلاف اساسی بر سر امکان یا عدم امکان اجرای اصل آزادی اراده در ایقاعات است. به هر حال، واضح است که با توجه به محدود بودن روابط افراد در گذشته، اصولاً عقود و تعهدات به شکل کنونی بین مردم رواج نداشته است، لیکن با پیشرفت جوامع و گسترش روابط اقتصادی و تجاری و تعاملات میان مردم و لزوم حل مسائل و مشکلات جدید، گرایش جوامع به اصل آزادی اراده و در پرتو آن شکلگیری عقود و تعهدات نوین بیشتر گردید و در واقع، توجیه برخی از مسائل حقوقی بهغیر از پذیرش تعهد یکطرفه امکانپذیر نیست و نیازها و اقتضائات روز زندگی اجتماعی گرایش به سوی این نظریه را بیشتر کرده است تاآنجا که عدم مشروعیت و جواز آن مستلزم حرج افراد در معاملات تجاری و تبادلات اقتصادی خواهد بود. بنابراین، صرفنظر از مصادیق فراوانی که در نظام حقوقی کشور ما وجود دارد، بهنظر میرسد قانونگذار باید به شیوۀ نظام حقوقی کشور فرانسه نسبت به اصلاح قوانین مطابق با نیازهای روز اقدام، و از این طریق مشکلات نوین حقوقی را مرتفع و رویۀ واحدی را در نظام حقوقی کشور حاکم نماید.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
The role of will in the creation of obligations and the determination of their boundaries and effects is evident for all. Traditionally, it has been debated whether the concordance of wills does lead to the creation of obligations? In other words, are two persons need primarily to create an obligation or a single will can create an obligation against him/herself? This question arises for this fact that obligation was understood as the legal relationship between two persons. The advocates of the classical theory have always criticized the theory of unilateral will as the source of obligation; the criticisms which are often answered by the advocates of the mentioned view. In its recent amendments and in particular Article 1-1100 of the French Civil Code, the French Legislature has recognized legal acts arising from unilateral will. There are disagreements in the Law of Iran; some have completely rejected this view and others have accepted it. As regards the nature of this obligation, some consider it as a directive unilateral act and others, invoking the theory of exhaustivity of contracts and unilateral acts, maintain that this view can be accepted as a general theory. This study is conducted through a descriptive-analytic method and aims at examining the creative power of unilateral act as the source of obligation in law of Iran and the French law.
کلیدواژهها [English]
ارسال نظر در مورد این مقاله