حقوقی (تطبیقی حقوق اسلام و غرب)
روح الله اکرمی
چکیده
یکی از مهمترین آسیبهای ناظر بر مخاصمات مسلحانه، به ویژه در منطقه آسیای جنوب غربی، استخدام کودکان در گروهها و نیروهای مسلح و بهکارگیری آنها در درگیریها است که عملکرد گروههایی مانند داعش، طالبان و ائتلاف متجاوز سعودی در یمن به وضوح آن را نشان میدهد. چنین رفتاری با کودکان به منزلهی نقض حقوقی است که در اسناد حقوق بشر و حقوق ...
بیشتر
یکی از مهمترین آسیبهای ناظر بر مخاصمات مسلحانه، به ویژه در منطقه آسیای جنوب غربی، استخدام کودکان در گروهها و نیروهای مسلح و بهکارگیری آنها در درگیریها است که عملکرد گروههایی مانند داعش، طالبان و ائتلاف متجاوز سعودی در یمن به وضوح آن را نشان میدهد. چنین رفتاری با کودکان به منزلهی نقض حقوقی است که در اسناد حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای ایشان شناسایی شده است و در حقوق بینالملل کیفری بر ضرورت مجازات مرتکبین تصریح گردیده است. اسناد بینالمللی جهت تضمین حقوق کودکان در مخاصمات مسلحانه دولتها را به جرمانگاریِ بهخدمت گرفتن آنها در این عرصه الزام نمودهاند. از اینرو در نوشتار فرارو به روشی توصیفی تحلیلی موضع سه نظام حقوقی منطقه آسیای جنوب غربی، افغانستان، سوریه و عراق در مواجههی با این موضوع مورد مطالعه قرار گرفته است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد این کشورها با الهام از مقررات بینالمللی و به ویژه اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی به جرمانگاری در این زمینه مبادرت نمودهاند. مقررات سوریه استخدام کودکان، و قوانین افغانستان و عراق افزون بر آن، استفاده از آنها را در درگیریهای مسلحانه به عنوان بزه توصیف نمودهاند که در افغانستان و عراق ذیل جنایت جنگی شناسایی شده است. در مقررات کیفری افغانستان و سوریه برای این جرم مجازاتهایی نظیر حبس و جزای نقدی تعیین شده است، اما در عراق تاکنون کیفر معینی در این زمینه تعیین نشده و بر خلاف اصل قانونمندیِ مجازات تصمیمگیری در این مورد به مرجع قضایی واگذار شده است.
مصطفی فضائلی
چکیده
از نگاه حقوق بینالملل بشردوستانه، هدف هر یک از طرفین مخاصمه مسلحانه تنها باید تضعیف نیروهای دشمن و خارج کردن آنها از صحنه مبارزه باشد. برا ین اساس، اصولی چند به منظور هدایت و کنترل اقدامات نظامی، شیوهها و رفتارهای جنگی طرفهای مخاصمه و چگونگی رفتار با افراد و گروههای گرفتار در دست دشمن، شکل گرفته است. آنچه در جامعه بینالمللی، ...
بیشتر
از نگاه حقوق بینالملل بشردوستانه، هدف هر یک از طرفین مخاصمه مسلحانه تنها باید تضعیف نیروهای دشمن و خارج کردن آنها از صحنه مبارزه باشد. برا ین اساس، اصولی چند به منظور هدایت و کنترل اقدامات نظامی، شیوهها و رفتارهای جنگی طرفهای مخاصمه و چگونگی رفتار با افراد و گروههای گرفتار در دست دشمن، شکل گرفته است. آنچه در جامعه بینالمللی، پس از گذشت قرنها پذیرفته شده و حقوق جنگ را به حقوق بشردوستانه متحول ساخته، در اسلام از ابتدا مورد تأکید بوده و بهرغم برخی ادعاها و رفتارهای انحرافی و افراطی، در منابع، سیره و آموزههای متعالی اسلام اصولی قابل استنباط است که پایبندی به آنها میتواند در بهبود وضعیت قربانیان جنگ و پاسداشت کرامت و ارزش انسانی آنان نقشی تحولآفرین داشته باشد. بازخوانی این اصول بهویژه در شرایط ظهور برخی گروههای افراطی و رفتارهای خشونتآمیز برخی جنگجویانی که خود را منتسب به اسلام معرفی میکنند، ضرورتی تازه یافته است. این اصول شامل اصول مشترک با حقوق بینالملل بشردوستانه و اصول خاص نظام حقوقی و اخلاقی اسلام است. پژوهش حاضر تحلیل و بررسی اصول مشترک در اسلام و حقوق بینالملل بشردوستانه را عهدهدار شده که خود نشان از نقش تعالیم اسلام در پیدایش و تحول اصول یادشده دارد؛ اما تبیین اصول رفتاری خاص اسلام در حمایت از قربانیان مخاصمات مسلحانه، پژوهشی دیگر را میطلبد.
مریم جوادپور
چکیده
کودکان از جهت ظرفیت و ظرافتهای وجودیشان، آسیبپذیرترین افراد جامعهی انسانی هستند و به دلیل این آسیبپذیری نیازمند حمایت میباشند؛ این آسیبپذیری بیشتر زمانی رخ میدهد که مخاصمه مسلحانهای اتفاق افتد و با نادیدهگرفتن حقوق فطری و شأن و کرامت انسانی موجب هلاکت، استثمار و سوءاستفاده از کودکان - خصوصاً خشونت جنسی علیه ...
بیشتر
کودکان از جهت ظرفیت و ظرافتهای وجودیشان، آسیبپذیرترین افراد جامعهی انسانی هستند و به دلیل این آسیبپذیری نیازمند حمایت میباشند؛ این آسیبپذیری بیشتر زمانی رخ میدهد که مخاصمه مسلحانهای اتفاق افتد و با نادیدهگرفتن حقوق فطری و شأن و کرامت انسانی موجب هلاکت، استثمار و سوءاستفاده از کودکان - خصوصاً خشونت جنسی علیه دختران – شود و سلامت جسمی و روانی آنان در معرض خطر قرار گیرد. وانگهی، بر اساس تعالیم ارزشمند اسلام و تصریح حقوق بشردوستانه بینالمللی، کودک به عنوان یک انسان کامل - خواه مسلمان و یا غیرمسلمان- بدون لحاظ مرزهای جغرافیاییِ مستقر در آن، زبان، نژاد و ... مُحِق است که سلامتی او تحت هر شرایطی به شکل شایستهای تأمین شود. در پژوهش حاضر، با روش توصیفیتحلیلیتطبیقی، پس از بررسی مبانی حق سلامت کودک، آثار مخاصمات مسلحانه بر سلامت کودکان قربانی و درگیر و سازوکارهای تأمین این حق، با عنایت به نظام حقوقی اسلام و موازین و مقررات حقوق بشردوستانه بینالمللی، این نتیجه حاصل شده است که بر افراد جامعهی انسانی، نهادهای ملی و بینالمللی و دولتها لازم است که در حد توان و امکانات، از بروز خشونت علیه کودکان در مخاصمات ممانعت نمایند؛ ضمن اینکه، مطابق حقوق بشردوستانه اسلام، ضرورت دارد افرادی که سلامتی کودکان را در مخاصمات مسلحانه بههرشکل به مخاطره میافکنند، به اتهام جرایم جنگی، تعقیب و محاکمه و مجازات شوند؛ در حالی است حقوق بشردوستانه بینالمللی، با وجود حمایت از سلامت کودکان و تعهدآوربودنشان، در صورت نقض حق سلامت، فاقد ضمانتاجراهای مناسب و کارآمد هستند.